Nu Vooruit in de onderhandelingen stapt om een federale regering te vormen, is Bart De Wever benoemd tot formateur. Het is een kleine stap naar het premierschap en de Wetstraat 16. De andere partijen hebben weinig problemen meer met het idee van Bart De Wever als premier, al zijn er wel wat kanttekeningen merkbaar.

In het nieuws: Bart De Wever is duidelijk op weg naar het premierschap, en dat lijkt geen probleem.

• “Ik ben de enige die ik vertrouw voor het premierschap” was de duidelijke boodschap van Bart De Wever tijdens de kiescampagne. Hij was volgens zichzelf de enige die in staat was om verregaande hervormingen door te voeren om het begrotingstekort op te lossen en tegelijk ook een staatshervorming af te dwingen.
• Die laatste eis is stilletjes in de koelkast verdwenen. Geen enkele onderhandelaar, en ook De Wever zelf niet, heeft het in de afgelopen week nog over het communautaire verhaal gehad. Maar de rest lijkt te lukken: Vooruit, cd&v, Les Engagés en MR willen grotendeels meestappen in de hervormingen die De Wever op tafel legt. En ook De Wever als premier is geen taboe meer.
• Vooruit-voorzitter Conner Rousseau is altijd al een felle voorstander geweest van De Wever aan het hoofd van de Arizonacoalitie. “Hij moet het eindelijk maar eens bewijzen. Wie gaat het anders doen? Ik zie niemand”, zei Rousseau eind juni nog. Daar blijft hij bij. “Hij heeft er de intellectuele capaciteiten voor. En ook: dat hij het maar eens zelf doet, dan kan hij het niet op anderen steken als het misloopt”, herhaalt hij in De Ochtend op Radio 1.
• Voor cd&v-voorzitter Sammy Mahdi “is het niet onlogisch dat de grootste partij die verantwoordelijkheid opneemt” en Bart De Wever dus premier wordt. Wel geeft hij de N-VA-voorzitter goede raad mee. “Hij moet laten zien dat hij een eerste minister is voor heel het land.
• “Je mag niet onderschatten hoe het kan overkomen in Wallonië dat iemand premier wordt die qua communautaire visies soms heel hard is geweest ten aanzien van de Franstaligen”, verduidelijkt Mahdi ook bij Radio 1. “Er is nog een zekere operatie nodig om iedereen daarin mee te krijgen”.

Nog obstakels bij de Franstaligen?

Gevolgd: Vooral Les Engagés en voorzitter Maxime Prévot waren op hun hoede voor De Wever als premier.

• Prévot liet midden juni nog optekenen dat hij niet wist of De Wever een goede premier zou zijn. Hij had het over “respect hebben voor alle mensen in het koninkrijk”. En “ik ben niet zeker of dat voor Bart De Wever het geval is voor het zuiden van het land”, haalde hij aan.
• Die perceptie is bijgesteld, vertelt Prévot vandaag bij La première op de RTBF. “Sinds Bart De Wever preformateur is, is er een totale luisterbereidheid en respect”. “Maar als hij premier wil worden, dan zal hij premier van alle Belgen moeten zijn”, herhaalt ook hij zijn boodschap.
• Ook bij MR kunnen er nog obstakels zijn. Het blijft onduidelijk wat voorzitter Georges-Louis Bouchez zelf ambieert: Waals minister-president of premier? Hij sluit beiden niet uit. Ook Sophie Wilmès (MR) kan uitgespeeld worden, mocht dat nodig zijn.
• Tegelijk heeft Bouchez geen probleem met De Wever als premier. Hij wil geen veto’s stellen. “Bart De Wever is een van de winnaars van de verkiezingen. Er zijn er anderen, maar De Wever als premier zou volledig legitiem zijn”, haalde hij begin juli aan.
• Mahdi is echter wel duidelijk: volgens hem zijn er geen scenario’s meer waarin Bouchez of Wilmès premier zou worden.

Om te volgen: Wat met Antwerpen als Bart De Wever premier wordt?

• Als De Wever het premierschap krijgt, dan kan hij zijn dagelijkse taken als burgemeester van Antwerpen niet meer opnemen. Rousseau is er daarom van overtuigd dat De Wever de regeringsonderhandelingen over de gemeenteraadsverkiezingen van 13 oktober heen wil tillen. De Wever ontkent dat.
• In principe is het ook niet nodig: De Wever kan alsnog lijsttrekker zijn in Antwerpen als hij al premier is. Hij zal dan wel naar voren moeten treden als titelvoerend burgemeester, terwijl iemand anders aangeduid zal moeten worden als waarnemend burgemeester.
• N-VA moet dus op zoek naar een vervanger voor De Wever in Antwerpen. Schepen Els Van Doesburg (N-VA) maakt daarbij de meeste kans.