Bpostvoorzitter Audrey Hanard kwam in de Kamercommissie, bijgestaan door bestuurder Sonja Rottiers, deze ochtend tekst en uitleg geven over de jongste interne audit van Bpost.

Gevolgd: In een lang uitgesponnen presentatie, die de Kamerleden meteen murw sloeg, bevestigde het bedrijf dat er financiële wanpraktijken waren rond drie overheidscontracten (buitenlandse verkeersboetes, 679-bankrekeningen, verwerking nummerplaten).

De essentie: Hanard zou liefst “een streep trekken onder het verleden”, zodat Bpost “de bladzijde kan omslaan en weer naar de toekomst kan kijken”. Maar er blijven nog grote vragen over de audit, zowel over de werkwijze als over de inhoud.

• Een prangende vraag: Was de interne audit wel onafhankelijk? De audit werd grotendeels door de advocatenkantoren Eubelius en Jones Day uitgevoerd. Eerder raakte al bekend dat er familiale of vriendschappelijke banden zijn tussen de top van die kantoren en enkele hoge Bpost-directeurs. Maar bovenal: Eubelius is al jaren de co-architect van het krantencontract, waar een eerdere audit aanwijzingen van marktvervalsing vond.
• “Dit wil ik beklemtonen: Elk van de drie dossiers is behandeld door een advocatenkantoor die geen banden heeft met het dossier in kwestie“, verklaarde Hanard, die erop wees dat er daarom nog een derde kantoor ingeschakeld werd.
• “Dit was geen onafhankelijke audit, want hij is gedaan door advocaten die door jullie betaald zijn, om de boete zo laag mogelijk te houden”, zei kamerlid Michael Freilich (N-VA) in zijn interventie. “Dit strookt niet met jullie eigen charter over goed bestuur. Wij moeten dit toch niet serieus nemen?“
• “Het is inderdaad geen onafhankelijke audit, en we verwelkomen daarom elke externe audit van onze klanten (overheidsadministraties, red.)”, reageerde Hanard handig.

Ten gronde: Is de schatting van 75 miljoen euro, het bedrag dat Bpost bereid is terug te betalen, niet te laag?

• De “overcompensatie” werd berekend door een gespecialiseerd bureau op basis van de gangbare winstmarges en prijzen in de markt, zo stelde Hanard, die verklaarde dat Bpost de overcompensatie “moet en zal terugbetalen aan de Staat.” En over de opmerking van Freilich: “Het zijn niet de advocaten die de berekeningen maakten.”
• In de Wetstraat was de voorbije dagen echter te horen dat het om een zware onderschatting gaat. Het is nu uitkijken hoe hard de drie betrokken overheidsdiensten (Justitie, Mobiliteit en Financiën) het gaan spelen. “We gaan nu in gesprek met de betrokken overheden en gaan daarna de schattingen met elkaar vergelijken“, zegt Hanard daarover.
• Gaan er nog lijken uit de kast vallen? “We denken dat we nu rond zijn“, zegt Hanard daarover. “Er is geen enkele aanwijzing meer over slechte praktijken.”

Rotte appels of bedrijfscultuur?

De fundamentele vraag: Ging het alleen om “enkele rotte appels” of om een structureel foute bedrijfscultuur bij Bpost?

• Hanard en Rottiers beklemtonen dat het om “een beperkt aantal mensen” gaat. Veertien medewerkers om precies te zijn: 8 werden beëindigd en 6 kregen een waarschuwing. Al waren er daarnaast ook medewerkers betrokken die het bedrijf al voor de audit verlaten hadden, voegen ze eraan toe.
• “Enkele werknemers van Bpost hebben de kosten niet correct voorgesteld, zonder dat daar controle over was”, verklaarde Rottiers over de verkeersboetes en de 679-rekeningen.
• Kamerlid Eva Platteau (Groen) was niet overtuigd. “Als je alles bijeen neemt, gaat het toch om een grote groep. Ik kan me toch niet van de indruk ontdoen dat het om een bedrijfscultuur gaat, over vele legislaturen heen.” Haar collega Jef Van den Bergh (cd&v) sloot zich daarbij aan.

? De historiek van de strubbelingen bij Bpost wordt beschreven in het boek Bpost Hold-up.