Kay Ivey, gouverneur van de Amerikaanse staat Alabama, heeft een wet ondertekend waardoor abortus in nagenoeg alle omstandigheden illegaal wordt. Een aantal andere Amerikaanse staten hebben eveneens al initiatieven genomen om de wetgeving op het beëindigen van de zwangerschap strenger te maken. Elders worden nog gelijkaardige wetsartikelen voorbereidt. Andere regio’s van de Verenigde Staten willen daarentegen meer mogelijkheden tot abortus te bieden.

Hieruit kan men volgens Sabrina Tavernise, redacteur bij de Amerikaanse krant New York Times, alleen maar vaststellen dat de Verenigde Staten over abortus compleet verdeeld zijn geraakt.

Hooggerechtshof

“Eerder dit jaar hebben ook al Indiana, Ohio, Louisiana en Missouri wettelijke stappen ondernomen om het recht op abortus verder te versterken,” benadrukt Tavernise. “In het hele land drukken staten de meest restrictieve abortuswetgeving in decennia door. De kloof tussen progressieve en conservatieve staten wordt steeds dieper. Allerlei juridische procedures kunnen het Amerikaanse recht op abortus ingrijpend veranderen.”

“Vorig jaar betekende een belangrijk keerpunt,” betoogt Tavernise. “Toen besliste de Amerikaanse president Donald Trump om de conservatieve rechter Brett Kavanaugh tot voorzitter van het Hooggerechtshof te benoemen. Op dat ogenblik voorspelden velen al een toename van beperkende maatregelen op abortus.”

“In vele conservatieve staten heeft men inmiddels een dergelijke evolutie kunnen opmerken. Tegelijkertijd waren er in progressieve staten initiatieven om het recht op abortus beter te beschermen. Sinds de aanstelling van rechter Kavanaugh zijn in totaal al minstens dertig nieuwe abortuswetten aangenomen.”

“De beperkende wetten gaan veel verder dan in het verleden,” benadrukte Elizabeth Nash, een juriste van het Guttmacher Institute, die de rechten op abortus verdedigt. In de eerste helft van de jaren zeventig van de voorbije eeuw maakte werd abortus in de Verenigde Staten legaal.”

“Sindsdien hebben in heel wat Amerikaanse steden allerlei belangengroepen die wet opnieuw proberen uit te hollen. Vaak werden die pogingen door rechtengroepen voor de rechtbanken afgeblokt. Sindsdien hebben een aantal rechtbanken zich echter sympathieker opgesteld tegenover eisen om de rechten op abortus te beperken.”

Uitdaging

“Vooral echter de benoeming van Kavanaugh bij het Hooggerechtshof heeft de tegenstanders van het recht op abortus nieuwe hoop gegeven,” zegt Sabrina Tavernise. “In verscheidene staten is een abortus voortaan verboden vanaf het ogenblik dat men de hartslag van de foetus kan horen. Dat was dit jaar onder meer het geval in Ohio, Georgia, Kentucky en Mississippi.”

Volgens Elizabeth Nash werken nog eens elf staten aan een gelijkaardige wetgeving. Ook hier verwacht men juridische procedures om deze wetten tegen te houden. Vele voorstanders van een strengere abortuswetgeving zeggen echter die procedures te verwelkomen.

Op die manier kan de wetgeving immers mogelijk uiteindelijk aan het Hooggerechtshof moeten worden voorgelegd. Dat is volgens de tegenstanders van abortus een unieke gelegenheid om de wetgeving op federaal niveau aan te passen. Daarmee zou het recht op abortus in de hele Verenigde Staten sterk kunnen worden beperkt.

“De abortuswetgeving staat voor de grootste uitdaging uit zijn geschiedenis,” aldus Jessie Hill, een advocate van de American Civil Liberties Union, die het recht op abortus verdedigt.

Ook progressieve staten zijn rond de abortus-wetgeving echter in actie geschoten. “Een negental staten overweegt een of andere vorm van wetgeving die de rechten op abortus zouden moeten versterken,” zegt Elizabeth Nash. Dat geldt onder meer voor New York, Vermont, Rhode Island, Nevada en New Mexico.