In de VS beëindigt de universiteitsstudent zijn opleiding met een gemiddelde schuld van omgerekend 19.000 euro; in Zweden is dat ongeveer 14.500 euro. Zowat 85% van alle Zweedse afgestudeerden staan op het einde van hun studie in het rood, terwijl in de V.S. de helft zonder schulden afstudeert. Toch is Zweden één van de weinige landen in Europa waar hoger onderwijs helemaal gratis is.
Matt Phillips geeft de verklaring op QZ.com:
Ruim de helft van de 25 OESO-landen hervormden na 1995 hun onderwijssystemen en de meeste (waaronder het V.K. en Duitsland) introduceerden of verhoogden collegegeld. Zweeds hoger onderwijs is echter nog steeds gratis, maar Zweedse afgestudeerden hebben de hoogste schuld-inkomen ratio ter wereld (ongeveer 80%, tegenover ongeveer 60% in de V.S.).
Phillips verklaart het fenomeen als volgt:
-
Onderwijs is gratis, maar voedsel, huur en alcohol niet en de kosten van het levensonderhoud zijn in Zweden bij de hoogste ter wereld.
-
Zweedse jongeren worden verwacht voor hun eigen kosten op te draaien in plaats van op die van hun ouders te leven. Bijna alle studenten aanvaarden subsidies en leningen van de overheid om zonder hulp van hun ouders te trachten rond te komen.
Een belangrijke reden voor de schulden van Zweedse studenten is dus hun neiging tot onafhankelijkheid. De maatschappij behandelt hen als volwassenen die verantwoordelijk zijn voor hun eigen financieën. Het systeem beoogt jongeren zo snel mogelijk op eigen benen te leren staan, onafhankelijk van het inkomen van hun ouders.
Zweedse afgestudeerden zitten doorgaans diep in de schulden, maar ze weten die meestal zonder al te veel moeite terug te betalen over een langere periode. In tegenstelling tot Amerikaanse studenten voelen ze zich ondanks hun schulden veilig en zelfredzaam genoeg om op relatief jonge leeftijd duurzame goederen als huizen en wagens te kopen en een eigen familie te beginnen.