Door de regeringsonderhandelingen trok formateur Bart De Wever (N-VA) de begroting naar zich toe. Nu een akkoord afgesprongen is, vreest ontslagnemend staatssecretaris voor Begroting Alexia Bertrand (Open Vld) dat de begrotingsoefening weer bij de Vivaldi-regering terecht komt.

Wat vooraf ging: De Wever zette een ambitieus plan uit in zijn supernota. De 28 miljard euro aan jaarlijkse besparingen die Europa van België vraagt, zou gehaald worden. Bovendien was er de hoop dat de formatie afgerond zou zijn voor 20 september, de dag waarop de Europese Commissie van de regering een plan wil hebben om het begrotingstekort aan te pakken.

• Dat begrotingstekort mag van de EU niet groter zijn dan 3 procent van het bruto binnenlands product. België zit daar met 4,4 procent flink boven en werd op het strafbankje geplaatst. Het land moet een plan voorleggen om het tekort weg te werken, en heeft daarbij keuze uit een zevenjarig of een vierjarig traject. Het zevenjarig traject zal vermoedelijk enkel worden goedgekeurd als er grote hervormingen komen. Dat is iets wat de regering in lopende zaken moeilijk kan bewerkstelligen. De noodzaak om snel een nieuwe regering op poten te stellen, was geboren.
  • Het vierjarig traject is streng: landen moeten 0,8 tot 0,9 procent van het bbp per jaar besparen.
  • Een zevenjarig traject is milder, met 0,6 procent aan besparingen per jaar.

“Niet onmogelijk”

In het nieuws: Bertrand vreest dat de verantwoordelijkheid nu weer bij Vivaldi komt.

• Momenteel is Bertrand niet met de begroting bezig. De Wever was het aanspreekpunt van Europa gedurende deze formatieronde, legt ze uit in De Ochtend op Radio 1. “Ik ga me er denk ik in de komende dagen weer mee bezig moeten houden”, concludeert ze nu.
• “Ik hoop niet dat de regering-De Croo nu meer aan zet komt”, haalt Bertrand aan. “Dat is niet in het belang van het land. Lange lopende zaken zijn niet goed voor de begroting”.
• Ze hoopt dan ook dat de onderhandelaars toch snel tot een akkoord komen, want “de inspanning is gigantisch”. “Het is niet onmogelijk”, volgens Bertrand, “maar het moet wel snel gebeuren”.
• De regering in lopende zaken moet hoe dan ook een begroting opstellen. Dat gebeurt volgens het principe van voorlopige twaalfden. De regering neemt dan de begroting van de afgelopen regeerperiode als basis en berekent zo wat het per maand kan uitgeven, een jaar gedeeld door twaalf dus. Zolang er nog geen nieuwe regering met een volwaardig begrotingsplan is, moet de regering in lopende zaken zich houden aan de voorlopige twaalfden en mag die niet meer uitgeven.
• Bertrand noemt het “jammer” dat de onderhandelingen mislukt zijn, maar voert wel al stevig oppositie. Haar partij zal hoogstwaarschijnlijk niet in de regering zitten. In het interview hekelt ze de belastingen die in de supernota van Bart De Wever (N-VA) staan en betoogt ze dat Open Vld aantoonde “dat we de inspanning van 28 miljard euro kunnen doen zonder nieuwe belastingen”.