De leiders van Cyprus, Griekenland en Israël hebben donderdag een basisakkoord ondertekend dat de bouw van de EastMed-gaspijplijn mogelijk maakt in de Middellandse Zee. Turkije tekent echter hevig verzet aan.
Het EastMed-project is een pijplijn die aardgas opgeboord uit de oostelijke Middellandse Zee naar Europa moet transporteren. In het Levantijnse bassin in de Middellandse Zee zijn de laatste jaren namelijk enorme gasvoorraden gevonden. Via Cyprus en Kreta zou het gas via een leiding van meer dan 2.000 kilometer lang getransporteerd worden naar het Griekse vasteland.
Cyprus en Israël, in wiens territoriale wateren de gasbellen zich bevinden, zouden in 2025 de kranen naar de EU willen opendraaien. De kosten voor het project worden geschat op zo’n zes miljard euro.
Het is een stap in de richting van de Europese ambitie om minder afhankelijk te worden van Russisch gas. Het zou 10 procent van de Europese honger naar aardgas kunnen stillen. Volgens Grieks premier Mitsotakis zal het de mediterrane regio welvaart brengen en stabiliseren.
Dat laatste valt nog te bezien. De pijplijn is namelijk controversieel: Ook Turkije had zijn zinnen gezet op dat gas. Dat het Levantijnse bassin zich volgens het internationaal zeerecht totaal niet in het Turkse economisch exploitatiegebied bevindt, is volgens president Erdogan een te verwaarlozen detail.
Begin december verklaarde hij eenzijdig het grootste deel van de oostelijke Middellandse Zee tot Turkse territoriale wateren. De maritieme grenzen van Griekenland en Cyprus werden daarbij volledig genegeerd.
Intussen heeft Ankara het EastMed-akkoord al verworpen, en spreekt van een poging door Griekenland, Cyprus en Israël om ‘Turkije te omsingelen’.