Key takeaways

• Chinese bedrijven verschuiven in Afrika hun focus van grondstoffenwinning naar consumentenproducten.
• Die verschuiving wordt gedreven door de sterke economische groei en de snel groeiende consumentenmarkt in Afrika.
• Het opzetten van lokale productiefaciliteiten in Afrika is cruciaal voor duurzame ontwikkeling en wederzijds voordelige relaties.

Het landschap van de Chinese zakenrelaties in Afrika verandert aanzienlijk. Voorheen domineerden staatsbedrijven, die zich richtten op de winning van grondstoffen en de ontwikkeling van infrastructuur, maar nu verschuift de focus naar consumentenproducten uit de particuliere sector.

Die verschuiving is in lijn met de sterke economische groei in Afrika, die gemiddeld 4,1 procent bedraagt op het hele continent, met landen als Kenia, Oeganda en Zambia die zelfs nog hogere groeipercentages kennen.

Export industriële producten

De Chinese investeringen in traditionele sectoren zoals mijnbouw zijn sinds het hoogtepunt in 2015 met ongeveer 40 procent gedaald, door factoren zoals lagere opbrengsten en dalende inkomsten uit de bouw. Daarentegen is de Chinese export naar Afrika in de eerste drie kwartalen van 2025 met 28 procent j-o-j gestegen. De export bestaat voornamelijk uit industriële producten met een hogere waarde, zoals elektronica, kunststoffen en textiel, die inspelen op de groeiende vraag van de Afrikaanse consumentenmarkt.

De verschuiving in focus blijkt niet alleen uit investeringsgegevens, maar ook uit de ervaringen die Chinese ondernemers delen op sociale mediaplatforms. Platforms zoals Xiaohongshu en Bilibili staan vol met berichten waarin Afrika wordt beschreven als een veelbelovende bestemming voor kleine, wendbare bedrijven. Die ondernemingen bestrijken een breed scala aan sectoren, waaronder dropshipping, e-commerce, productie en detailhandel, en bouwen voort op bestaande Chinese toeleveringsketens.

Marktonderzoek uitgaven huishoudens

Marktonderzoeksbureaus zoals Euromonitor International bevestigen de trend. Hun gegevens tonen een toename van Chinese bedrijven die basisconsumptiegoederen in Afrika verkopen, zoals luiers, huishoudelijke artikelen, verpakte sauzen en snacks. Dit wordt gedreven door de snelle verstedelijking van de jonge Afrikaanse bevolking, die steeds meer toegang krijgt tot internet. Naar verwachting zullen de uitgaven van huishoudens op het continent in 2030 meer dan 2 biljoen euro bedragen, wat een aanzienlijke marktkans voor Chinese bedrijven betekent.

Door de opkomst van e-commerceplatforms zoals Chinese Supermarket kunnen Aziatische en Chinese merken Afrikaanse huishoudens direct bereiken. Deze platforms bieden gemak en toegankelijkheid, wat bijdraagt aan de groeiende aantrekkingskracht van Chinese producten op de Afrikaanse markt.

Beperkingen

Er blijven echter uitdagingen. Hoewel veel ondernemers optimistisch zijn over het potentieel van de Chinese yuan voor transacties in Afrika, waarschuwen analisten dat er een “structureel plafond” bestaat voor de wijdverspreide invoering ervan. De afhankelijkheid van de Amerikaanse dollar in de wereldhandel en China’s handelsoverschot met de meeste Afrikaanse partners leggen beperkingen op.

De toenemende interesse van Chinese bedrijven in de Afrikaanse consumentenmarkt komt bovendien op een moment dat winstmarges in China onder druk staan door een vertraagde economische groei en hevige concurrentie. Handelsbarrières met de Verenigde Staten en Europa stimuleren Chinese bedrijven juist om nieuwe markten, zoals Afrika, te verkennen.

Na het consumentisme

Het is echter van vitaal belang dat Afrika niet alleen als consumentenmarkt geldt, maar ook als productiecentrum. Sommige Chinese bedrijven zijn al bezig met het opzetten van lokale productiefaciliteiten, omdat ze de voordelen inzien van het gebruik van Afrikaanse hulpbronnen en arbeidskrachten, terwijl ze tegelijkertijd toegang hebben tot wereldmarkten via preferentiële handelsovereenkomsten.

De verschuiving naar lokale productie is essentieel voor duurzame economische ontwikkeling in Afrika. Het bevordert het scheppen van banen, de overdracht van technologie en de groei van lokale industrieën, en draagt zo bij aan een evenwichtigere en wederzijds voordelige relatie tussen China en Afrika. (jv)

Volg Business AM ook op Google Nieuws

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!