De zaak-Fortis, een van de ophefmakendste dossiers uit de financiële crisis, steekt weer de kop op. De activistische advocaat Mischaël Modrikamen eist van de Franse groep BNP Paribas 7 miljard euro compensatie voor de ‘spotgoedkope’ overname van Fortis Bank in 2008-2009.

De financiële groep Fortis ging in september 2008 tenonder tijdens de wereldwijde kredietcrisis. De Belgische en Nederlandse overheden moesten de binationale groep van de ondergang redden. Door de dramatische koersval gingen miljarden euro’s aan beleggersgeld in rook op. De Belgische bankpoot kwam uiteindelijk in handen van de Franse groep BNP Paribas. Daardoor kwam de grootste bank van België, het huidige BNP Paribas Fortis, in buitenlandse handen terecht.

De crash van Fortis leidde tot een hele rist rechtszaken, waarvan de twee belangrijkste vrijwel afgewikkeld zijn. Verzekeringsgroep Ageas, de erfopvolger van het oude Fortis, trof een schikking van 1,3 miljard euro voor de gedupeerde beleggers. En de grote strafzaak over mogelijke beleggersmisleiding door de toenmalige toplui, waaronder ex-voorzitter Maurice Lippens en de ex-CEO’s Jean-Paul Votron, Herman Verwilst en Filip Dierckx, liep met een sisser af.

Het Brusselse gerecht besloot de strafzaak in 2018 te begraven omdat na tien jaar verjaring onafwendbaar werd. Tot opluchting van de Fortis-kopstukken, die zo ontsnapten aan een mediatiek proces. Dierckx werd recent nog genoemd als mogelijke nieuwe voorzitter van staatsbank Belfius.

Claim van 7 miljard euro

Het einde van de strafzaak, die normaal gezien binnenkort door de raadkamer bezegeld wordt, leidt nu tot de heropstart van een andere zaak. Modrikamen bevestigt aan Business AM dat hij een oude procedure voor de Brusselse rechtbank van koophandel uit 2013 nieuw leven inblaast. Die bleef de voorbije jaren opgeschort zolang de strafzaak parallel liep. Nu die strafzaak zo goed als van de baan is, wordt de burgerlijke zaak weer actief. Daarbij wil Modrikamen vooral BNP Paribas in het vizier nemen.

De Brusselse advocaat herneemt zijn stelling van ruim elf jaar geleden. Volgens hem heeft de federale overheid het toenmalige Fortis Bank België voor een veel te lage prijs verpatst aan BNP Paribas. ‘De Fransen betaalden 11 miljard euro en hebben sindsdien voor 8 miljard aan dividenden ontvangen van BNP Paribas Fortis. Om nog niet te spreken van de toegang tot het Belgische spaargeld’, argumenteert hij.

In naam van ruim 1.200 gedupeerden, die voor het overgrote deel nog steeds aandeelhouder zijn van Ageas (ex-Fortis), eist de advocaat dat BNP Paribas 7 miljard euro stort aan Ageas. Dat zou de beurskoers van Ageas, en dus de gedupeerde aandeelhouders, ten goede komen.

Ageas zelf zal naar verwachting geen actieve rol in de rechtszaak spelen. De verzekeraar wil het Fortis-verleden het liefst helemaal achter zich laten en bovendien is er de commerciële verwevenheid tussen AG Insurance, de Belgische dochter van Ageas, en BNP Paribas Fortis.

Offensief via sociale media

Modrikamen neemt ook een communicatiebureau onder de arm om in België, Nederland en Frankrijk de zaak-Fortis weer in de spotlights te brengen, onder meer via getuigenissen van gedupeerden.

Op de recent geregistreerde website Fortisgate.com staat al een teaser. ‘In 2020 zullen de gerechtelijke procedures eindelijk verdergaan om te voldoen aan een morele plicht tegenover de duizenden Belgen die hun geld, hun dromen, hun job en zelfs familieleden en vrienden hebben verloren, opdat dit niet vergeten wordt’, staat er te lezen.

Ook de Fortisgate-domeinnamen .be, .nl, .fr en .online zijn door het Modrikamen-team geregistreerd. ‘Het grote verschil met tien jaar geleden is de rol die sociale media vandaag speelt in de samenleving. Daar gaan we ten volle gebruik van maken’, zegt de advocaat aan Business AM. ‘We willen niet alleen de Belgische en Nederlandse, maar ook de Franse publieke opinie bereiken.’

Weer voltijds advocaat

Voor Modrikamen gaat het om een persoonlijke comeback als voltijds advocaat, na tien jaar in de politiek. Hij richtte in 2009 de Parti Populaire, of Personenpartij, op met econoom Rudy Aernoudt, de oud-kabinetschef van Fientje Moerman (Open VLD). Modrikamen was ervan overtuigd dat er in Franstalig België een electorale markt bestond voor een rechts-populistisch programma, rechts van de MR.

De Brusselse advocaat van Joodse afkomst nam almaar rechtsere standpunten in en leek zich volgens sommigen te inspireren op Marine Le Pen, de voorzitter van de Franse partij Rassemblement National. ‘Nee, zij was mijn referentie niet’, zegt hij nu daarover. ‘Wel politici als Matteo Salvini.’

Dat leidde evenwel niet tot het verhoopte electorale succes. De Parti Populaire werd eerder dit jaar opgedoekt en Modrikamen kondigde zijn afscheid van de Belgische politiek aan.