Vrouwen die een abortus laten uitvoeren kunnen op een soepeler wetgeving rekenen in Saudi-Arabië en Algerije dan in de Amerikaanse staten Alabama en Georgia. Dat blijkt uit onderzoek van het Guttmacher Institute, dat ijvert voor seksuele en reproductieve gezondheid.

In 28 Amerikaanse staten circuleren wetsvoorstellen om abortus strenger te gaan bestraffen. In de staten Alabama en Georgia zijn die voorstellen verst gevorderd en al tot wet gestemd. Die wet voorziet een totaalverbod op abortus. Zelfs bij verkrachting of incest en wanneer het leven van de moeder gevaar loopt. Artsen die een abortus uitvoeren riskeren gevangenisstraffen tot 99 jaar.

Roe vs. Wade

Het is duidelijk dat hiermee procedures zijn ingezet die het Amerikaanse Hooggerechtshof zullen verplichten zich opnieuw uit te spreken over de zaak ‘Roe vs. Wade’. In 1973 oordeelde het Hooggerechtshof dat de meeste wetten die de praktijk van abortus verboden of beperkten ongrondwettelijk waren. Volgens de uitspraak ligt het ‘recht op abortus’ besloten in het grondwettelijke ‘recht op privacy’.

Maar de recente benoeming van de conservatieve rechter Brett Kavanaugh tot de Supreme Court gaf de conservatieven in de VS hoop dat ‘Roe vs. Wade’ alsnog ongedaan kan worden gemaakt.

Amerikaanse conservatieven tonen zich nu strenger voor abortus dan menig moslimland, concluderen de onderzoekers van het Guttmacher Institute. “We zien minder bereidheid in het Midden-Oosten en Noord-Afrika om abortus strenger te bestraffen dan in de VS.”

Binnen de islam krijgt de gezondheid van de vrouw bijvoorbeeld voorrang op die van de foetus. Dat zegt Sherine Hamdy, die moslimbio-ethiek doceert aan de Universiteit van Californië.

In geen enkel land in het Midden-Oosten bestaat een totaalverbod op abortus. Dat blijkt uit gegevens van de Verenigde Naties en de Wereldgezondheidsorganisatie WHO. In zowat de helft van die landen is abortus enkel toegelaten wanneer het leven van de vrouw in gevaar is. Dat is het geval in Iran, Syrië, Irak en de Palestijnse gebieden. Maar in 10 andere moslimlanden is de wetgeving soepeler dan in wat nu in de VS in de maak is.

Tunesië en Turkije zijn koplopers

Tunesië en Turkije zijn het verst gevorderd in de liberalisering van abortus. Vrouwen kunnen er  officieel in de eerste drie maanden van de zwangerschap zonder kosten een abortus laten uitvoeren. In Tunesië moet een vrouw niet eens gehuwd zijn. Is ze dat wel, dan is voor de ingreep geen toestemming van de echtgenoot  vereist.

Tunesië, maar ook Turkije, Algerije, Bahrain en Marokko hebben in tegenstelling tot Alabama, Georgia en Missouri uitzonderingen in hun wetten voorzien voor vrouwen die een abortus wensen als gevolg van verkrachting en incest.

Zelfs in het oerconservatieve Saoedi-Arabië, waar vrouwenrechten al decennialang worden gemarginaliseerd, is de ingreep toegelaten wanneer het leven van de vrouw gevaar loopt.

Abortus in het Midden-Oosten: praktijk is moeilijker dan de theorie

Maar desondanks blijft de toegang tot een veilige abortus in zowat alle landen van het Midden-Oosten en Noord-Afrika moeilijk. Voor veel vrouwen zit er weinig anders op dan voor illegale en gevaarlijke opties te kiezen, vanwege het stigma dat over de praktijk hangt. 

Volgens de WHO zijn 11% van de moedersterfte in de regio het gevolg van clandestien uitgevoerde abortusingrepen. Zelfs in landen waar de abortuswetgeving soepel lijkt, blijkt de praktijk gans anders. Vooroordelen van conservatieve artsen staan dikwijls in de weg. Vrouwen wordt dikwijls verteld dat zo’n ingreep in de islam haram (verboden) is.