500 aardbevingen per week… Welkom in IJsland

In IJsland worden ongeveer vijfhonderd aardbevingen per week genoteerd. Indien één van de vulkanen van het land wordt getroffen door een aardbeving, kan dat cijfer echter nog gevoelig oplopen.

Dat heeft de IJslandse meteorologische dienst gemeld naar aanleiding van een aantal recente aardschokken die onder meer door de vulkaan Katla werden veroorzaakt. De meeste bevingen worden alleen door verfijnde instrumenten geregistreerd en worden nooit door de mens opgemerkt, maar de situatie wordt wel erger wanneer op de schaal van Richter een cijfer van drie of meer punten wordt opgetekend. In die gevallen moet volgens de meteorologische dienst voor zwaardere aardbevingen worden gevreesd. De grote seismische activiteit in IJsland is gelinkt aan de geografische situatie van het land, dat zich pal boven de Mid-Atlantische Rug, een gigantische onderzeese bergketen, bevindt. De Mid-Atlantische Rug vormt het trefpunt van de Euraziatische en Noord-Atlantische tectonische platen. Deze twee platen schuiven met een snelheid van ongeveer 2,5 centimeter per jaar verder uit elkaar, zodat het land letterlijk uit elkaar wordt gescheurd. In een dergelijk gebied zijn aardbevingen een courant fenomeen, dat nog wordt versterkt door de aanwezigheid van een grote reeks vulkanen.

Activiteit

Sinds het begin van dit decennium kan een opmerkelijke toename van de activiteit van de vulkanen Katla en Baroarbunga worden vastgesteld. Dat kan de voorbode zijn van een zware aardbeving waarbij grote schade zou kunnen worden aangericht. Dergelijke bevingen werden vastgesteld tijdens het laatste kwart van de achttiende eeuw en het eerste kwart van de twintigste eeuw. Geraamd wordt dat bevingen met een dergelijke omvang met tussenperiodes van honderd tot honderdvijftig jaar kunnen worden verwacht. De IJslandse meteorologische dienst gelooft wel een zware aardbeving te kunnen voorspellen, al zou er slechts een marge van maximaal één uur beschikbaar zijn. Aangezien de smartphone-dekking rond Katla en Baroarbunga beperkt blijft, vormt een evacuatie een heikel probleem.