Eén uur vroeger wakker worden kan het risico op een zware depressie met 23 procent doen dalen. Dat stelt een grootschalige studie in de Verenigde Staten. 

Wetenschappers van de Harvard-universiteit, de universiteit van Colorado Boulder en het Massachusetts Institute of Technology (MIT) analyseerden de gegevens van zo’n 840.000 mensen. Daaruit blijkt dat ons chronotype – of u een ochtend- of avondmens bent – het risico op een depressie beïnvloedt.

Nu we massaal aan het thuiswerken zijn geslagen door de pandemie, gaan we met zijn allen gemiddeld later naar bed. En dat kan volgens de auteurs, die hun resultaten publiceerden in het tijdschrift  JAMA Psychiatry, belangrijke implicaties hebben voor onze geestelijke gezondheid. 

‘We weten al een tijdje dat er een verband is tussen het slaapschema en onze stemming, maar een vraag die we vaak van artsen horen is: hoeveel vroeger moeten we de slaap van mensen verschuiven om een voordeel te zien?’, zegt Celine Vetter (CU Boulder), een van de auteurs. ‘We ontdekten dat een slaapschema van zelfs maar één uur vroeger geassocieerd is met een significant lager risico op depressie.’

Genetisch bepaald

Omdat ons chronotype genetisch bepaald is, rijst de vraag of mensen die vroeger opstaan – door een bepaalde genetische variant – ook een lager risico hebben op depressie. Daarop is het antwoord van de onderzoekers ‘volmondig ja’. 

Met andere woorden: u doet er niet slecht aan om vanavond een uurtje vroeger in bed te duiken. Wie normaal om 1 uur ’s nachts naar bed gaat, maar in plaats daarvan om middernacht gaat slapen (en dus ook een uur vroeger opstaat) heeft 23 procent minder kans op een depressie. Als u nog een uur vroeger gaat slapen, om 23 uur, dan zou u 40 procent minder risico lopen.

Maatschappij voor ochtendmensen

Waarom dat zo is, is onduidelijk. Sommige studies suggereren dat meer blootstelling aan licht gedurende de dag, iets waar vroege vogels langer van genieten, positieve hormonale effecten met zich mee kan brengen die het humeur beïnvloeden. Anderen merken op dat het hebben van een afwijkende biologische klok op zichzelf al een depressie zou kunnen veroorzaken. 

‘We leven in een maatschappij die ontworpen is voor ochtendmensen, en avondmensen hebben vaak het gevoel dat ze in een constante staat van wanverhouding met die maatschappelijke klok verkeren’, zegt hoofdauteur Iyas Daghlas van de Harvard Medical School. 

Voor degenen die willen overgaan op een vroeger slaapschema, geeft Vetter nog de volgende tips mee: ‘Houd uw dagen lichtrijk en uw nachten donker. Drink uw ochtendkoffie op de veranda. Loop of fiets naar je werk als u kan, en dim die elektronische apparaten ‘s avonds.’