Het grootste staatsbeleggingsfonds ter wereld, dat van Noorwegen, heeft zijn eerste rechtstreekse investering gedaan in hernieuwbare energie. Het fonds nam een belang van 50 procent in een windpark van de Deense private firma Orsted. Tot vorig jaar liet het Noorse parlement niet toe dat het fonds in iets anders dan aandelen, obligaties of vastgoed investeerde.
Het Borssele windpark ligt voor de Nederlandse kust en kan 752 megawatt genereren, dat is ongeveer een derde van de totale elektriciteit die ons land opwekt met windkracht. Het is het tweede grootste operationele windpark ter wereld. Het Noorse staatsoliefonds heeft 1,38 miljard euro veil voor zijn belang, de Deense onderneming Orsted behoudt de overige 50 procent.
Paradoxale klimaatleider
Het Noorse staatsoliefonds, opgericht in 1990 en een van de grootste beleggingsfondsen ter wereld, beheert de olie-inkomsten van het land. ‘Klimaatleider’ Noorwegen – het leeuwendeel van de binnenlandse energiebehoefte wordt daar ingevuld door waterkrachtcentrales, en nergens rijden er zoveel elektrische wagens rond per capita – is tegelijk een van de belangrijkste exporteurs van fossiele brandstoffen.
Met de olie- en gaswinning uit de Noordzee wordt de hoge levensstandaard van de Noren gefinancierd. Het staatsfonds investeert die olie- en gasinkomsten – specifiek de belastingen die de Noorse olie- en gasbedrijven betalen – in effecten en vastgoed om de gulle welvaartsstaat veilig te stellen voor toekomstige generaties Noren.
Tot nog toe zijn andere olie- en gasbedrijven sterk vertegenwoordigd in de aandelenportefeuille. Zo is het fonds onder meer een belangrijke aandeelhouders van Shell, Total en Exxon. Op die manier is klimaatleider Noorwegen naast exporteur ook een belangrijke financier van de fossiele industrie.
Waar is de uitgang?
De Noorse Centrale bank, die het beheer in handen heeft, en de CEO van beleggingsfonds zeggen al jaren dat ze een exit zoeken uit die olie- en gasaandelen. Sinds 2019 gebeurt dat slechts met mondjesmaat.
Het fonds heeft ook aandelen van publieke bedrijven die hernieuwbare energie produceren. Het is echter de eerste keer dat het fonds investeert in een privaat bedrijf dat zich bezighoudt met de duurzame energieopwekking sinds het Noorse parlement groen licht gaf voor zulke investeringen in 2019.
Het staatsoliefonds is naar eigen zeggen van plan om de komende 10 jaar zo’n 10 miljard euro te pompen in duurzame activa.
Lees ook: Kan de Noorse Kroon de eerste globale munt worden?
(jvdh)