Japan doet inspanningen om meer buitenlandse werknemers aan te trekken. Tot nu toe hebben die pogingen echter relatief weinig resultaat opgeleverd. Dat staat in een rapport van Tamaki Kyozuka, Minako Yamashita en Jun Endo, redacteurs van de Japanse zakenkrant Nikkei. De studie wijst erop dat Japan had gehoopt dit jaar veertigduizend geschoolde buitenlandse arbeidskrachten te kunnen aantrekken. Eind september bleken echter amper 376 werkvergunningen te zijn afgeleverd.

‘Japan lanceerde een half jaar geleden een nieuw programma om buitenlandse arbeidskrachten aan te trekken,’ zeggen Kyozuka, Yamashita en Endo. ‘Dat moest het land helpen om vacatures in een aantal knelpuntberoepen in te vullen. Eind september bleek echter dat minder dan vierhonderd kandidaten waren aanvaard.’

Lonen

Aan geïnteresseerden wordt een verblijfsvergunning van vijf jaar geboden. In vorige programma’s was dat beperkt tot drie jaar. Met het nieuwe programma hoopte de Japanse overheid over een periode van vijf jaar 345.000 buitenlandse werknemers te kunnen aantrekken. Dat lijkt echter een utopie.

‘Japanse bedrijven doen echter weinig inspanningen om de buitenlandse werknemers tegemoet te komen,’ werpen Kyozuka, Yamashita en Endo op. ‘In het verleden mochten de Japanse ondernemingen buitenlandse semi-opgeleide werknemers een lager loon uitbetalen dan hun binnenlandse tegenhangers.’

‘Dat is met het nieuwe programma echter niet langer het geval. Buitenlandse gastarbeiders moeten minstens een even hoog salaris krijgen als de Japanse werknemers. Veel Japanse ondernemingen reageren verbouwereerd wanneer ze deze loonvoorwaarden te horen krijgen.’ 

Argwaan

Maar een gedeelte van de problemen ligt volgens de Nikkei echter ook in het buitenland. Japan zoekt zijn buitenlandse werknemers vooral in Vietnam, Maleisië en de Filipijnen. Niet overal blijkt echter een even grote bereidheid om eigen werknemers naar Japan te laten vertrekken. Vooral in Vietnam zou een grote argwaan worden ervaren.

‘Tenslotte moet men vaststellen dat het Japanse aanbod voor vele buitenlanders onvoldoende is,’ benadrukken Kyozuka, Yamashita en Endo. ‘In Tokio betalen restaurants hun werknemers een gemiddeld maandloon van 1.159 dollar. Dat is niet veel meer dan het salaris van 1.032 dollar dat in Singapore wordt aangeboden. Bovendien blijkt die kloof steeds verder te krimpen.’