EU-commissaris Frans Timmermans heeft woensdag klimaatactivisten Greta Thunberg en Anuna De Wever virtueel ontvangen om het Gemeenschappelijk LandbouwBeleid (GLB) te bespreken. De klimaatbeweging Youth for Climate vreest namelijk dat het Europese landbouwplan de doelstellingen van de Green Deal ondergraaft. Timmermans, bevoegd voor de Green Deal, deelt die bezorgdheid.
Het belang van het GLB valt niet te onderschatten. Het gaat over een derde van het totale budget van de EU, en legt het landbouwbeleid voor de komende 7 jaar vast. Er wordt telkens ongeveer even lang over onderhandeld.
In de Green Deal was een belangrijke rol weggelegd voor landbouw om de ambitieuze klimaat- en milieudoelstellingen helpen te behalen. Onder invloed van de machtige lobby van de Europese boerenkoepel Copa-Cogeca, de agrovoedingsindustrie en de producenten van pesticiden kozen de europarlementariërs echter voor een landbouwplan dat een bom legt onder de groene ambities van de EU. De klimaatbeweging stond op haar achterste poten. Al weken voeren ze actie met de hashtag #WithdrawTheCap. Al bijna 80.000 mensen ondertekenden een petitie om het GLB in te trekken.
Kan het GLB nog ingetrokken worden?
Ook klimaatcommissaris Frans Timmermans steekt zijn teleurstelling over het plan niet onder stoelen of banken. In een interview op de Nederlandse televisie aan dat de commissie het landbouwplan alsnog kan intrekken, als blijkt dat de uiteindelijke tekst tegenstrijdig is met de Green Deal.
Het Brusselse establishment, lees de europarlementariërs, zag een zoveelste institutionele crisis op zich afkomen, en floot Timmermans terug. De overige leden van de commissie distantieerden zich zijn uitspraken en maakten duidelijk dat ze niet van plan zijn om het GLB in te trekken.
Maar Timmermans houdt druk hoog met de ontmoeting van gisteren. Na afloop tweette Timmermans dat hij blij was om de ‘specifieke bezorgdheden’ van de jonge klimaatleiders aan te horen. Hij zei ook dat de Commissie zal blijven werken aan een landbouwbeleid dat bijdraagt aan de doelstelling van klimaatneutraliteit.
Lobby vs publieke opinie
De 19-jarige Anuna De Wever zei na de meeting dat Timmermans ‘even teleurgesteld is als ons’ over wat er gebeurd is met landbouwplan. Volgens de groep activisten liet hij de deur op een kier voor een terugtrekking van het akkoord. ‘En daar zullen wij op blijven inzetten’, aldus De Wever. ‘Voor ons is er geen andere optie.’
De Zweedse Greta Thunberg pleit onomwonden voor een terugtrekking van de huidige tekst, een hervorming volstaat volgens haar niet: ‘We moeten de klimaatcrisis behandelen als een crisis niet doen alsof we het GLB kunnen repareren met kleine veranderingen. ‘De tijd voor kleine stapjes in de goede richting is voorbij.’
Volgens de Franstalige Adelaïde Charlier, die samen met De Wever de Belgische tak van Youth for Climate heeft opgericht, zei de EU-commissaris ook dat hij wou ‘dat er meer publiek debat’ was geweest over het GLB.
Timmermans probeert met de steun van de invloedrijke klimaatjongeren de publieke opinie te mobiliseren voor zijn zaak. Zo is hij beter gewapend om het Europees Parlement – en dus ook de lobby van de machtige Europese boerenkoepel Copa-Cogeca, de agrovoedingsindustrie en de producenten van pesticiden – te overtuigen om een meer klimaatgeoriënteerd landbouwbeleid te stemmen.