Key takeaways

• De NAVO zal haar verdediging langs de oostflank versterken na het neerhalen van Russische drones door Polen.
• De drone-aanval leidde tot internationale veroordeling en benadrukte de bezorgdheid over de bedoelingen van Rusland.
• De gebeurtenis roept vragen op over de paraatheid van de NAVO om massale drone-aanvallen tegen te gaan, een tactiek die steeds vaker gebruikt wordt in de oorlog in Oekraïne.

Nadat Polen eerder deze week drones had neergeschoten die haar luchtruim hadden geschonden, kondigde de NAVO aan haar verdediging langs de oostflank te versterken. Dit is de eerste keer dat een lidstaat van de alliantie direct reageert op een drone-invasie als onderdeel van de oorlog in Oekraïne.

Reactie en geruststelling

Bij de Verenigde Naties veroordeelden de Verenigde Staten de schendingen van het luchtruim als “alarmerend” en bevestigden ze opnieuw hun belofte om elke centimeter NAVO-grondgebied te verdedigen. Deze verklaringen waren bedoeld om bondgenoten gerust te stellen, nadat president Trump suggereerde dat de drone-invasie mogelijk onbedoeld was. Polen verwierp dit idee krachtig en noemde de invallen een opzettelijke poging van Rusland om de reactiemogelijkheden van de alliantie te testen.

De Poolse minister van Buitenlandse Zaken hoopte dat Washington concrete stappen zou ondernemen om solidariteit met Warschau te tonen. Dat meldde hij aan Reuters. Daarna sloten de VS zich aan bij westerse bondgenoten in een gezamenlijke verklaring. Ze uitten hun bezorgdheid over de invasie en beschuldigden Moskou van schending van het internationaal recht en het Handvest van de Verenigde Naties te schenden.

Ontkenning door Rusland

Rusland ontkende dat het de bedoeling was Pools grondgebied aan te vallen. De Russische ambassadeur Vassily Nebenzia stelde dat de drones enkel Oekraïne als doelwit hadden en dat hun beperkte bereik Polen fysiek niet kon bereiken. NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte beschreef de invallen als “roekeloos en onaanvaardbaar”. Hij kondigde de start van Operatie Eastern Sentry aan om de verdediging langs de oostflank, die zich uitstrekt van de Baltische staten tot Roemenië en Bulgarije, te versterken.

De missie, die vrijdagavond begon, zal gebruik maken van een reeks middelen die geïntegreerd zijn in lucht- en landmachtbases. De NAVO heeft al een aanzienlijke troepenmacht in Oost-Europa, maar de organisatie heeft niet aangegeven hoeveel extra troepen bij de nieuwe operatie betrokken zullen zijn. Rutte bevestigde de deelname van bondgenoten als Denemarken, Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland, en verwacht wordt dat anderen zich bij hen zullen aansluiten.

NAVO mobiliseert middelen

De NAVO heeft een bescheiden toename van militaire middelen beschreven, waaronder straaljagers en een fregat van Denemarken, Rafale-jets van Frankrijk en Eurofighter-vliegtuigen van Duitsland. Spanje heeft luchtsteun toegezegd en Groot-Brittannië heeft beloofd zijn bijdrage binnenkort bekend te maken.

Los daarvan verklaarde president Trump dat hij zijn geduld met de Russische president Vladimir Poetin had verloren, maar hij dreigde niet met verdere sancties. Ondertussen bracht de Britse minister van Buitenlandse Zaken Yvette Cooper een bezoek aan Kiev, waarbij ze de steun van het Verenigd Koninkrijk voor Oekraïne bevestigde en een nieuw pakket sancties tegen Rusland aankondigde. Duitsland breidde zijn luchtpolitie boven Polen uit en ontbood samen met Frankrijk Russische ambassadeurs om het drone-incident te bespreken.

Europese bezorgdheid

De tegenstelling tussen Trumps standpunt en dat van Poolse leiders benadrukt de groeiende bezorgdheid in Europa over de bereidheid om Moskou’s verklaringen serieus te nemen. De gebeurtenis doet ook vragen rijzen over het vermogen van de NAVO om effectief op te treden tegen massale drone-aanvallen, een tactiek die vaak gebruikt werd in de oorlog in Oekraïne.

Om de spanningen te verhogen, meldde een dochteronderneming van het Russische nucleaire bedrijf Rosatom een onderschepping van een Oekraïense drone-aanval op de kerncentrale van Smolensk. Er was geen schade of slachtoffers. Europese leiders zien het incident als een verder bewijs dat Moskou niet geïnteresseerd is in een vredesakkoord in Oekraïne, ondanks recente gesprekken tussen Trump en Poetin.