Geconfronteerd met de concurrentie van het online platform Airbnb, dat inmiddels zijn tiende verjaardag viert, proberen Europese toeristische topbestemmingen zoals Parijs, Amsterdam, Berlijn en Barcelona in de tegenaanval te gaan. De stadsbesturen willen onderzoek op welke manier maatregelen kunnen worden geïntroduceerd om een ongebreidelde groei van Airbnb tegen te gaan en de huurprijzen in de steden onder controle te houden.

Airbnb ging tien jaar geleden van start als AirBed & Breakfast. Na enkele mislukte lanceringen, kwam het platform echter definitief in het vizier van de consument naar aanleiding van de Democratische Nationale Conventie die dat jaar in Denver werd gehouden. Daarbij bleek Airbnb een alternatief voor de verzadigde hotelmarkt, terwijl huiseigenaars de kans op een kleine bijverdienste kregen.

Marktleider

Op dit ogenblik is het platform echter uitgegroeid tot een toeristisch marktleider met een geschatte waarde van 31 miljoen dollar en een portefeuille van vijf miljoen adressen in 81.000 steden in tweehonderd landen. Airbnb is uitgegroeid tot een absoluut succesverhaal van de deeleconomie.

“Het bedrijf kon daarbij profiteren van de stijgende toeristische en professionele vraag naar onafhankelijke en ruimere centraal gelegen accommodaties in grote steden,” betoogde de Franse stedenbouwkundige vereniging Apur onlangs.

Airbnb ontsnapte daarbij echter ook aan de wettelijke en fiscale voorwaarden die aan de traditionele commerciële overnachtingen worden opgelegd. Bovendien moest volgens Apur worden vastgesteld dat gemeentebesturen hun beklag begonnen te maken omdat het aanbod van Airbnb op vele locaties de huurprijzen hebben opgedreven. Toeristen bleken voor vele huiseigenaars immers lucratiever dan traditionele huurders.

In vele grote Europese steden, maar ook in New York en Tokio, zijn de overheden dan ook in de reactie gegaan. Gepoogd wordt de activiteiten van Airbnb bepaalde limieten op te leggen.

Onder meer in Parijs, met zestigduizend adressen voor Airbnb veruit de belangrijkste markt in de wereld, werden het platform en zijn gebruikers aan strengere eisen onderworpen. Onder meer wordt een limiet opgelegd aan het aantal dagen per jaar dat de locatie mag worden verhuurd mag worden verhuurd. Er werd tegen Airbnb ook een juridische klacht neergelegd omdat het platform naliet advertenties te verwijderen van aanbieders die hun eigendommen niet volgens de regels hadden gedeclareerd.

Belangrijke bijdrage

Ook een aantal Spaanse steden – waaronder Madrid en Barcelona – zijn inmiddels in het verweer gegaan. Op Palma de Mallorca wordt zelfs aan een regelrecht verbod gewerkt, nadat moest worden vastgesteld dat de huurprijzen op het eiland de voorbije drie jaar met 40 procent zijn gestegen. In Amsterdam en Berlijn werden eveneens maatregelen genomen om de groei van Airbnb af te remmen.

Vertegenwoordigers van Amsterdam, Barcelona, Lissabon, Madrid en Parijs hebben elkaar recent ontmoet om de omvang van het probleem in kaart te brengen en een overzicht te maken van de maatregelen die door de overheden worden genomen. Ook Berlijn zou zich aansluiten.

Een grote groep Europese gemeenten willen bovendien een ontmoeting met Elzbieta Bienkowska, Europees commissaris voor de interne markt. “Airbnb spreekt met dubbele tong,” zegt Ian Brossat, verantwoordelijke voor verhuur bij het stadsbestuur van Parijs. “Enerzijds belooft het bedrijf de regels te zullen eerbiedigen, maar anderzijds wordt met lobbywerk bij de Europese Unie gepoogd aan die voorwaarden te ontsnappen.”

Ondanks alle turbulenties geven verscheidene toeristische professionals toe dat Airbnb toch ook een belangrijke bijdrage heeft geleverd tot de ontwikkeling van de sector. “Onder meer op het gebied van reservatie en reisvoorbereiding heeft het platform opmerkelijk werk geleverd,” zegt Fabrice Collet, directeur-generaal van de Franse groep B&B Hôtels.

“Bovendien heeft Airbnb het bijzonder gemakkelijk gemaakt om de communicatie tussen toerist en gastheer te vergemakkelijken.” Daarnaast moet volgens Collet worden erkend dat de prijsstrategie van Airbnb vele gezinnen voor de eerste keer financieel in staat heeft gesteld om te reizen.