Key takeaways

• De Arctische Raad heeft ondanks interne spanningen uitdagende wateren bevaren tijdens het leiderschap van Noorwegen.
• Groenland neemt het roulerend voorzitterschap over. Daardoor de betrekkingen met Denemarken na decennia van spanningen mogelijk worden hersteld.
• De Arctische Raad staat voor nieuwe uitdagingen door de spanningen tussen de VS en Rusland. Dit komt door de acties van Rusland en de groeiende aanwezigheid van China in de regio.

De Arctische Raad, een orgaan dat bestaat uit landen met grondgebied in het Noordpoolgebied, heeft met succes een uitdagende periode van twee jaar doorstaan onder leiding van Noorwegen. De raad werd geconfronteerd met interne spanningen als gevolg van de oorlog van Rusland in Oekraïne en de poging van de voormalige Amerikaanse president Donald Trump om Groenland te verwerven. Ondanks deze verdeeldheid is de raad, die voor alle beslissingen unanieme instemming van zijn acht leden nodig heeft, operationeel gebleven. De Noorse minister van Buitenlandse Zaken, Espen Barth Eide, erkent dat de doelen van de raad beperkt waren vanwege de mondiale context, maar benadrukt het belang van het behoud van eenheid en activiteit binnen de groep.

• Groenland zal nu het roulerend voorzitterschap voor de komende twee jaar op zich nemen, wat een mogelijke reset in de betrekkingen tussen Denemarken en zijn voormalige kolonie betekent.

Invloedssferen van Rusland en China

Voor de toekomst staat de Arctische Raad voor nieuwe uitdagingen. Dit komt omdat de spanningen tussen de VS en hun Arctische buren aanhouden. Bovendien zorgen de acties van Rusland voor blijvende onrust en neemt de aanwezigheid van China in de regio toe. Hoewel de raad zich van oudsher afschermt van de internationale politiek, is dit door de invasie in Oekraïne steeds moeilijker geworden.

Noorwegen benadrukt het belang van het behoud van een verenigde Arctische Raad met alle acht Arctische staten als leden. Noorwegen heeft echter, net als andere Noordse landen, zijn houding ten opzichte van Rusland aanzienlijk gewijzigd. Dit gebeurde na tientallen jaren van warme betrekkingen na de Koude Oorlog.

Noordpoolgebied is een strategische locatie

Noorwegen heeft onlangs zijn eerste nationale veiligheidsstrategie onthuld als antwoord op wat het ziet als de ernstigste bedreiging van de veiligheid sinds de Tweede Wereldoorlog. Hoewel Noorwegen niet gelooft dat er een onmiddellijke aanval op komst is, erkent het de noodzaak van paraatheid gezien de nabijheid van het Russische kernwapenarsenaal.

Hoewel een direct conflict in het Noordpoolgebied onwaarschijnlijk wordt geacht, kan het gebied strategisch belangrijk worden in een breder internationaal conflict tussen Oost en West vanwege de rol die het speelt als cruciale route voor militair transport.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!