Er blijft veel onduidelijkheid over wanneer de regering-De Wever de defensie-uitgaven zullen optrekken naar de NAVO-norm van 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Volgens het regeerakkoord gebeurt dat pas tegen 2029, maar de NAVO wil dat liever zo snel mogelijk. En ook premier Bart De Wever (N-VA) verklaarde deze week dat er bijkomende inspanningen mogelijk zijn op korte termijn.
Key Takeaways
- De regering-De Wever heeft in het regeerakkoord de ambitie uitgesproken om tegen 2029 de defensie-uitgaven van België te verhogen naar de NAVO-norm van 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp).
- Die ambitie lijkt door de huidige geopolitieke situatie echter achterhaald. Het is te traag en mogelijk ook te weinig.
- Premier Bart De Wever (N-VA) en minister van Defensie Theo Francken (N-VA) willen meer investeren in defensie, maar voorlopig het niet duidelijk waar het geld daarvoor vandaan zal komen.
België besteedde in 2024 8 miljard euro aan defensie, goed voor zo’n 1,3 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Daarmee is het een van de landen in de NAVO met verhoudingsgewijs de laagste defensie-uitgaven. De minimumdrempel die de NAVO oplegt, is 2 procent en dus moeten de uitgaven voor defensie omhoog in ons land.
Sneller dan 2029 en meer dan 2 procent?
De nieuwe federale regering is dat ook van plan en nam in het regeerakkoord op dat de NAVO-norm tegen 2029 zal bereikt worden. Sindsdien is de geopolitieke situatie echter nog meer onzeker geworden, waardoor een hoger budget voor defensie nog dringender lijkt. Vooral het feit dat de Verenigde Staten van Donald Trump hun handen van Europa lijken af te nemen, zorgt voor enige ongerustheid.
De ambitie uit het regeerakkoord lijkt dan ook niet ambitieus genoeg. 2029 lijkt sowieso te laat voor de NAVO en 2 procent mogelijk te weinig. Mark Rutte, secretaris-generaal van de NAVO, heeft het de laatste tijd al regelmatig over 3 procent.
Bijkomende inspanningen
In de Kamer kreeg premier De Wever dan ook heel wat vragen over de recente geopolitieke ontwikkelingen. Op de vraag wanneer de NAVO-norm van 2 procent gehaald zal worden, kwam echter geen duidelijk antwoord. “Ik sluit niet uit dat er op korte termijn bijkomende inspanningen nodig zijn”, zei de premier, die het daarna ook had over “een spurtje trekken”.
Waar moet geld vandaan komen?
In april lijkt er meer duidelijk te worden als de begroting officieel moet ingediend worden. De grote vraag tot dan is waar dat extra geld voor snellere investeringen vandaan moet komen. De grote ambitie van de regering-De Wever was om een begroting op orde te hebben om zo het begrotingstekort terug te dringen. Dat kan opgelost worden door de defensie-uitgaven buiten de begroting te houden, maar toch is er nog steeds extra geld nodig.
In het regeerakkoord is er daarom sprake van een Defensiefonds. Voorlopig is het wel niet helemaal duidelijk hoe dat fonds gevuld moet worden.
