De Syrische burgeroorlog kent zijn gelijke niet, heeft geen oplossing en komt waarschijnlijk nooit ten einde. Tot die conclusie komt journalist Max Fisher het voorbije weekeinde in een erg lezenswaardig stuk, in de New York Times. Uit universitair onderzoek blijkt dat conflicten van hetzelfde type als dat in Syrië gemiddeld 10 jaar duren. De Syriërs zouden dus amper in de helft van hun lijdensweg zijn. Maar conflicten die langer duren vertonen een aantal van een reeks specifieke kenmerken. De oorlog in Syrië vertoont al die kenmerken. ‘Een dynamiek die in de geschiedenis geen enkel precedent kent,’ zegt Barbara F. Walter, professor en expert in burgeroorlogen aan de UCLA in San Diego.
Daarom is de kans groot dat dit conflict nooit eindigt. Sinds 1945 zijn de Verenigde Naties er in geslaagd tweederde van de burgeroorlogen te beëindigen waarin 2 fracties betrokken waren. Wanneer er meer betrokken partijen zijn – zoals dat in Syrië het geval is -daalt die succesratio tot minder dan een kwart.
3 redenen waarom in Syrië een hopeloze strijd wordt uitgevochten
- Burgeroorlogen doven meestal uit omdat het aantal strijders en wapens uitgeput raakt. Maar omdat alle fracties in Syrië door buitenlandse strijdkrachten worden ondersteund (VS, Rusland, Saoedi-Arabië, Iran en nu ook Turkije) worden er steeds nieuwe strijdkrachten aangevoerd. De elementen die een conflict na verloop van tijd vertragen, zijn hier afwezig. Buitenlandse sponsors nemen dus niet enkel de mechanismes die tot vrede kunnen leiden weg, ze installeren zelf-versterkende mechanismen die het conflict steeds verder op de spits drijven.
2. Het doden van burgers is een belangrijk onderdeel van de strategie van de verschillende partijen. In gewone burgeroorlogen – waar zich geen externe krachten mengen – kan de steun van de bevolking uiteindelijk tot de overwinning leiden. Maar in Syrië zijn het de buitenlandse strijdkrachten die het verschil maken. Die hebben geen voeling met de burgerbevolking, noch is er dus een reden om ze te sparen. De burgerbevolking wordt zo als het ware overbodig en geldt enkel nog als doelwit.3. Een overwinning of zelfs een verlies is voor eender welke betrokken partij vandaag onmogelijk, omdat geen enkele betrokken strijdmacht zich kan veroorloven de overwinning van de tegenstander toe te geven. Dat zou enkel tot een verstoring van het regionale evenwicht leiden, terwijl het verliezende kamp meedogenloos zou worden afgeslacht. Het wordt met andere woorden belangrijker te beletten dat de andere partij wint dan dat je zelf wint. Het verlies van Syrië als strategisch bastion zou bijvoorbeeld grote gevolgen hebben voor de regimes in Saoedi-Arabië of Iran.
200.000 doden, meer dan 4.000.000 vluchtelingen
De oorlog in Syrië heeft aan 200.000 burgers het leven gekost. Meer dan 4 miljoen Syriërs zijn hun land ontvlucht, blijkt uit onofficiële cijfers. Onofficieel, omdat geen enkele partij ze kan documenteren.
