Key takeaways

• Nederlandse melkveehouders worden geconfronteerd met een mestcrisis als gevolg van EU-regelgeving die naleving vereist in 2026.
• Het mestoverschot is een aanzienlijke financiële last geworden voor boeren, waardoor ze exorbitante bedragen moeten betalen voor transport.
• Vermindering van de veestapel wordt gezien als de belangrijkste oplossing om milieuvervuiling tegen te gaan en de crisis aan te pakken.

Nederland kampt met een escalerende mestcrisis onder zijn melkveehouders. Dit probleem is het gevolg van een langdurige dispensatie van de Europese Unie die Nederlandse boeren toestaat meer mest op hun velden uit te rijden dan andere landen in het blok.

Jos Verstraten, een 59-jarige melkveehouder, is een goed voorbeeld van deze situatie. Hij beschreef zijn boerderij als “letterlijk in de stront” terwijl hij wees op een stal met 145 koeien. Zijn bedrijf is, net als vele andere, tot bloei gekomen onder de EU-deal, waardoor Nederland een van de grootste zuivelexporteurs ter wereld is geworden. De stikstofniveaus uit mest hebben echter onaanvaardbare niveaus bereikt, wat heeft geleid tot een verslechtering van de waterkwaliteit en Brussel ertoe heeft aangezet strengere regels op te leggen.

De last voor Nederlandse boeren

Nederlandse boeren worden nu geconfronteerd met een grimmige realiteit: voldoen aan de Europese normen in 2026. Verstraten uitte zijn bezorgdheid door te stellen dat ze meer mest produceren dan hun velden kunnen verwerken. Dit overschot is een aanzienlijke financiële last geworden, waardoor hij gedwongen is exorbitante bedragen te betalen voor mesttransport.

De gevolgen van de EU-deal

De intensieve landbouwpraktijken van na de Tweede Wereldoorlog, in combinatie met de invloed van de EU, hebben Nederland veranderd in een kampioen op het gebied van voedselproductie. Aan dit succes hangt echter een prijskaartje – de Nederlandse landbouw wordt nu beschouwd als de belangrijkste veroorzaker van stikstofvervuiling in heel Europa en is een politiek heet hangijzer geworden in een van de dichtstbevolkte landen van Europa.

Pogingen van de overheid om de crisis aan te pakken

Ondanks de komst van een regeringscoalitie die voorstander is van boeren, is het vinden van snelle oplossingen een uitdaging gebleken. Verstraten verwacht dat zijn drijfmesttank volgend jaar maart overloopt en dat zijn kudde genoeg mest produceert om jaarlijks twee olympische zwembaden te vullen.

De overheid onderzoekt verschillende opties, waaronder financiële compensatie voor boeren die hun veestapel vrijwillig verminderen. Hoewel sommige boeren hun frustratie uiten over het gebrek aan een duidelijke beleidsrichting, erkennen ze dat verandering onvermijdelijk is. Verstraten benadrukte dat het inkrimpen van de veestapel de belangrijkste oplossing is om milieuvervuiling tegen te gaan.

De weg voorwaarts

Dit vereist een afname van de melkproductie en een toename van het slachten van dieren. Door de onzekerheid rond de situatie kijken boeren angstig naar hun buren, zich afvragend wie als eerste het boerenbedrijf helemaal zal opgeven.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!