Key takeaways

• Ruslands nucleaire testfaciliteit is bereid de tests onmiddellijk te hervatten als Moskou daartoe opdracht geeft.
• Een mogelijke hervatting van de kernproeven kan een nieuwe kernwapenwedloop tussen andere landen uitlokken.
• De laatste keer dat Rusland een kernproef uitvoerde was in 1990, en deze mogelijkheid heeft discussies aangewakkerd in Westerse en Russische kringen.

Het hoofd van Ruslands nucleaire testfaciliteit verklaarde in een recent interview dat de site bereid is om de kernproeven onmiddellijk te hervatten als Moskou hiertoe opdracht geeft. Deze verklaring, die afkomstig is van de faciliteit op de Novaya Zemlya-archipel in de Noordelijke IJszee, heeft de bezorgdheid over een mogelijke toename van het risico op kernproeven doen toenemen.

Rusland heeft voor het laatst kernwapens getest in 1990, voor het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. Sommige analisten suggereren echter dat president Poetin een test zou kunnen toestaan als afschrikking tegen het Westen als Oekraïne door Westerse landen geleverde langeafstandsraketten mag gebruiken om Russisch grondgebied te treffen. Deze mogelijkheid heeft discussies aangewakkerd in Westerse en Russische kringen.

Zorgen over nucleaire wapenwedloop

De mogelijke gevolgen van een dergelijke test zijn aanzienlijk. Het zou een nieuwe nucleaire wapenwedloop kunnen ontketenen, waarbij andere landen zoals China en de Verenigde Staten mogelijk zouden volgen. Een dergelijke ontwikkeling zou de decennialange vooruitgang in het stoppen van kernproeven sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie ongedaan maken.

Ruslands kernproefgebied op Novaya Zemlya is van historisch belang, omdat hier meer dan 200 kernproeven werden uitgevoerd door de Sovjet-Unie, waaronder de ontploffing van ’s werelds krachtigste kernbom in 1961. Op recente satellietbeelden zijn bouwactiviteiten op de site te zien, waardoor het internationale onderzoek nog verder wordt geïntensiveerd.

Voorbereiding en waarschuwingen

In zijn interview met de krant Rossiyskaya Gazeta benadrukte vice-admiraal Andrei Sinitsyn, het hoofd van de faciliteit, de paraatheid van het personeel, de laboratoria en de testapparatuur. Hij verklaarde dat een hervatting van grootschalige testen snel zou kunnen plaatsvinden als de regering hiertoe opdracht zou geven.

Deze verklaring volgt op recente waarschuwingen van president Poetin over een mogelijke directe confrontatie met het Westen als Oekraïne langeafstandsraketten gebruikt om Russisch grondgebied te treffen. Poetin heeft ook benadrukt dat Rusland zijn nationale veiligheid wil waarborgen.

Internationale context

In november 2022 trok Rusland zijn ratificatie van het wereldwijde verdrag dat kernwapenproeven verbiedt in, op grond van inconsistenties met het standpunt van de Verenigde Staten over het akkoord. Hoewel Poetin in juni verklaarde dat er geen onmiddellijke noodzaak was voor kernproeven, erkende hij dat een dergelijke actie kon worden ondernomen als dat nodig werd geacht.

De laatste keer dat de Verenigde Staten een kernproef uitvoerden was in 1992, terwijl Noord-Korea het enige land blijft dat deze eeuw een kernexplosie heeft uitgevoerd. Een Russische denktank suggereerde in mei dat een “demonstratieve” kernexplosie zou kunnen dienen als afschrikmiddel tegen westerse acties die als provocerend worden beschouwd.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!