De Europese Natuurherstelwet is nu volledig goedgekeurd. Een meerderheid van de Europese ministers van Milieu heeft voor de wet gestemd. België heeft zich onthouden bij de stemming, een aantal rechtsere landen stemden tegen.

De context: De Europese Natuurherstelwet gaat hoofdzakelijk over het behoud van natuur en hoe verdwenen natuur te compenseren. De tekst werd al serieus afgezwakt. Zo verdwenen passages over landbouw uit de wet en de belofte dat men eerst moet voorkomen dat het slechter gaat met de natuur alvorens te herstellen, is afgezwakt. Daartegenover staat wel dat regio’s met een verregaand herstelplan moeten komen. De algemene doelstelling is dat tegen 2030 minstens 20 procent van de land- en zeegebieden in Europa hersteld is. Tegen 2050 moeten dan alle ecosystemen waar herstel nodig is, ook effectief hersteld zijn.

Wat voorafging: Na veel heen-en-weer keurde het Europees parlement de wet eind november 2023 goed. Daarna was het aan de individuele lidstaten om zich uit te spreken. Om de wet aan te nemen, moest 55 procent voor stemmen. Oostenrijk wilde zich eerst onthouden, omdat er geen eensgezindheid was onder de deelstaten.

In het nieuws: Oostenrijk stemt toch voor, de Natuurherstelwet is finaal aangenomen.

• De twee Oostenrijkse deelstaten die eerst tegen waren, veranderden van mening en bleken nu toch voor. Daardoor stemde de Oostenrijkse minister van Milieu Leonore Gewessler voor de aanname van de wet. Daarmee is het vereiste aantal stemmen bereikt.
• Binnen de Oostenrijkse regering is evenwel niet alles koek en ei. Bondskanselier Karl Nehammer van de christendemocratische ÖVP vindt namelijk dat Gewessler niet zomaar ‘ja’ kon stemmen. De Oostenrijke regering had nog niet formeel de goedkeuring gegeven, klinkt het bij Nehammer. Hij zond daarop een brief naar België als tijdelijk voorzitter van de Raad van de Europese Unie met de boodschap dat er dus niet gestemd kon worden.
• Bij België is te horen dat het gewoon kon, die stemming. Brussels minister van Leefmilieu Alain Maron (Ecolo), die als voorzitter optrad, zei voor de stemming tegenover VRT NWS dat “we net nog eens gecheckt hebben of het wettelijk is om vandaag te stemmen, en dat is het wel degelijk”. Hij was duidelijk: “De minister kan rond de vergadertafel haar fiat geven. Voor het overige is dit een intern Oostenrijkse dispuut”.

Verdeeldheid troef

Genoteerd: 20 EU-lidstaten stemden voor, 6 stemden tegen en België onthield zich als enige.

• Binnen de Belgische politiek heerst er interne verdeeldheid over de Natuurherstelwet. Groen en Ecolo zijn voorstander, cd&v is tegen door de landbouwrestricties en Open Vld zit dan weer met het strengere stikstofbeleid en de gevolgen voor de industrie in zijn maag. Binnen de Vlaamse regering is ook N-VA tegen. Bij de stemming in november onthield België zich daardoor, en nu dus weer.
• Van de landen die tegen stemden, zijn ook Nederland en Italië bezorgd om de landbouw. Finland en Zweden stemden dan weer tegen uit vrees voor de gevolgen op de bosbouwsector. Ook Polen en Hongarije stemden tegen.