De Amerikaanse schuld is nu een grotere zorg dan de beslissingen van de Fed

De Amerikaanse Federal Reserve komt deze woensdag bijeen, maar zal waarschijnlijk niet de volledige aandacht van investeerders opeisen. Want we kunnen al raden wat er zal worden gezegd en besloten: een pauze in de stijging van de rentetarieven op korte termijn. Wat veel meer zorgen baart, is de Amerikaanse schuld en de invloed ervan op de rentetarieven op lange termijn. Met de tienjarige rente die bijna 5 procent nadert, wordt de obligatiemarkt aantrekkelijker, ten koste van aandelen.

Fed-dag

In het nieuws: Rentetarieven voor de korte termijn worden overschaduwd door rentetarieven op de lange termijn.

Deze woensdag is het de dag van de Fed. De Amerikaanse centrale bank komt bijeen om te beslissen om een pauze in te lassen. Dit is althans de analyse van de overgrote meerderheid van de economen en 98 procent van de handelaren, volgens het FedWatch-instrument. De Amerikaanse rentetarieven zouden tussen 5,25 en 5,50 procent blijven.
- Er blijven twee vragen: zal de Fed deze tarieven later in het jaar nog verhogen? (Waarschijnlijk niet) En wanneer zal de Fed deze tarieven verlagen?
- De Fed (en dit geldt ook voor de ECB) zal zich vooral richten op het verstrakken van haar balans – kwantitatieve verstrakking – waar een bedrag van maar liefst 7.900 miljard dollar vertegenwoordigd wordt.
De aandacht van investeerders verschuift dus naar andere zaken: naar de rentetarieven op lange termijn, met name de tienjarige referentierente die rond de 5 procent schommelt. En deze rente wordt deels beïnvloed door zorgen over de Amerikaanse schuld.
Voor investeerders maken hogere langetermijnrentes de obligatiemarkt aantrekkelijker in vergelijking met de aandelenmarkt. Dit kan deels de recente daling van 9 procent van de aandelenindex S&P 500 verklaren in de afgelopen weken.

20 jaar aan schuldopbouw

De context: het is wat bangmakerij, maar dit keer is de Amerikaanse schuld een echte zorg.

De Amerikaanse schuld bedraagt nu 33.000 miljard dollar. In mei vertegenwoordigde deze schuld 121 procent van het bruto binnenlands product (bbp).
De tekorten stapelen zich op sinds 2001, het laatste jaar van het presidentschap van Bill Clinton. Sindsdien zijn de oorlogen in Afghanistan en Irak gevoerd (Bush), gevolgd door jaren van stimuleringsbeleid om de Grote Recessie te voorkomen (Obama), gevolgd door jaren van belastingverlagingen (Trump) en tenslotte jaren van crisis: gezondheids- en inflatiecrisis (Biden).
Na COVID-19 werd er maar liefst 5.000 miljard dollar uitgegeven aan allerlei stimuleringsprojecten. In theorie, gezien de zeer sterke Amerikaanse economie, zou je verwachten dat de tekorten na de uitgavenrijke pandemiejaren zouden afnemen. Maar de trend verslechtert en de geopolitieke onzekerheid neemt nu het stokje over.
- Het jaar 2023 werd afgesloten (in september) met een tekort van 2.000 miljard dollar, een aanzienlijke stijging ten opzichte van het tekort van 1.400 miljard dollar in 2022.
Op 31 juli maakte het Amerikaanse ministerie van Financiën bekend van plan te zijn om alleen al in het derde kwartaal 1.000 miljard dollar te lenen om aan haar verplichtingen te voldoen.
Er ontstaat een vicieuze cirkel: de Verenigde Staten geven meer schuldpapier uit dan de wereldmarkten kunnen absorberen. Dit dwingt de kredietnemer – de Amerikaanse overheid – om hogere rentetarieven te betalen, wat de leenkosten ook voor particulieren en bedrijven verhoogt.
Tegenwoordig wordt geschat dat de Amerikaanse overheid meer uitgeeft aan rente dan aan de financiering van het Pentagon.