De prijs van aardgas op de Nederlandse TTF-markt, de referentie in Europa, is gedaald naar zo’n 28 euro per megawattuur (MWh). Twee jaar geleden, toen prijzen begonnen te stijgen nadat de coronacrisis gedaan was, schommelde de TTF-prijs nog rond de 35 euro.
De essentie: De prijs van aardgas in Europa is deze week met zo’n 20 procent gedaald. Daar zijn twee redenen voor.
- Eerst en vooral zijn de Europese gasvoorraden intussen voor 80 procent gevuld, blijkt uit data van Gas Infrastructure Europe, een ongebruikelijk grote hoeveelheid voor deze periode van het jaar. Een jaar geleden was dat 62 procent, twee jaar geleden zelfs slechts 50 procent. Het gemiddelde de voorbije tien jaren was 60 procent.
- Intussen zijn de onderhoudswerken bij het Noorse aardgasveld Troll zo goed als gedaan. Door die werken, die begin juni van start gingen, steeg de prijs van aardgas op de TTF-markt fors. Noorwegen is, nu de oliepijpleidingen uit Rusland grotendeels niet meer worden gebruikt, de grootste bron van aardgas via pijpleiding naar de EU. Er wordt verwacht dat het Trollveld donderdag deze week terug op volle capaciteit gas zal produceren.
- En hoewel de Europese zomer warmer dan verwacht uitvalt, wat de vraag naar aardgas normaal gezien doet stijgen omdat meer mensen airconditioning gebruiken, kan dat niet compenseren voor de hierboven genoemde factoren.
- Bovendien daalt de vraag elders, voornamelijk in de industriële sector. Volgens data van Bruegel daalde de vraag vanuit de sector in mei (de meest recente data) met maar liefst 25 procent tegenover het gemiddelde van 2019 tot 2021. De totale vraag in de EU ligt 22 procent lager dan gemiddeld.
Risico’s nog niet van de baan
De risico’s: Hoewel alles rozengeur en maneschijn lijkt, bestaan er nog altijd risico’s voor de EU.
- Het winterseizoen voor gas, dat aanvangt op 1 oktober en eindigt op 31 maart, is een onvoorspelbare factor. Vorige winter had Europa een meevaller, juist wanneer aardgasprijzen torenhoog waren: de temperaturen waren zeer mild, waardoor minder aardgas nodig was om gebouwen te verwarmen. Ook in Azië lag de vraag vorig jaar daardoor een stuk lager.
- Azië, en dan vooral China, is hoe dan ook een belangrijke factor. Vorig jaar heropende de Chinese economie na jarenlang strikt COVID-beleid, maar de heropleving gebeurde trager dan verwacht. Daardoor bleef ook de vraag naar aardgas relatief laag, en kon Europa zelfs overtollig Chinees gas opkopen.
- Intussen had Europa nog een “meevaller”, namelijk dat de hoge vraag naar aardgas ervoor zorgde dat het voordeliger werd voor exporteerders van vloeibaar aardgas (LNG) om hun schepen naar het Oude Continent te laten gaan. Nu de prijzen lager liggen, moet Europa ook meer concurreren met andere regio’s, waaronder weer voornamelijk Azië.
- Intussen blijft de EU vasthouden aan een vrijwillige verbruiksreductie van 15 procent, tot maart 2024. Vorig winterseizoen overtrof die reductie de verwachtingen, en verbruikte Europa maar liefst 19,3 procent minder aardgas dan normaal.
(evb)
