Kan ‘natuurlijke waterstof’ het verschil maken in Europa?

Het Franse energiebedrijf La Française d’Énergie (FDE) heeft in het noordoosten van Frankrijk, in de regio Lotharingen, een grote hoeveelheid natuurlijke waterstof gevonden. Als de initiële schattingen kloppen, kan het goedje een grote rol spelen bij de Europese energietransitie.

In het nieuws: Er zou zich onder Lotharingen zo’n 46 miljoen ton aan natuurlijke waterstof kunnen bevinden, wat het meteen een van de grootste bronnen in de wereld zou maken.

Dat kan een grote impact hebben op de Europese klimaatambities. De EU produceert jaarlijks slechts zo’n 0,3 miljoen ton waterstof uit elektriciteit. De industrie gebruikt echter fors meer, zo’n 8 miljoen ton per jaar. De overgrote meerderheid van die gebruikte waterstof wordt dan nog geproduceerd met behulp van fossiele brandstoffen. Dit noemt men grijze waterstof.
Tegen 2030 wil Europa 10 miljoen ton waterstof produceren op een milieuvriendelijke manier. In plaats van fossiele brandstoffen, moet daarvoor hernieuwbare energie worden gebruikt. Dit is wat men groene waterstof noemt.
Maar om genoeg groene waterstof te kunnen produceren, moet fors geïnvesteerd worden. De EU bezit momenteel slechts zo’n 160 megawatt (MW) aan electrolysecapaciteit, een getal dat zal moeten stijgen met een factor 500 wil de EU zijn doelstellingen halen. Ook moet maar liefst 150 tot 210 gigawatt (GW) aan hernieuwbare capaciteit worden bijgebouwd om de productie van waterstof te ondersteunen, zegt de EU in een rapport uit maart.
De investeringen in de sector zouden bijna 500 miljard euro kunnen kosten. Hoewel de EU dat deels wil bekostigen met subsidies, wordt nog altijd verwacht dat de kosten grotendeels door private bedrijven betaald zullen worden.

Natuurlijke waterstof: de redder in nood?

Opmerkelijk: De ontdekking van grote hoeveelheden natuurlijke waterstof zou op lange termijn honderden miljarden waard kunnen zijn.

Het is immers niet zeer duur om natuurlijke waterstof te ontginnen, tegenover de kostprijs om groene waterstof te produceren. Uit een paper uit februari gepubliceerd door EartH2, een Franse groep die de ontginning van natuurlijke waterstof wil bevorderen, zou het slechts 1 euro per kilo kosten om het goedje uit de grond te halen, tegenover 6 euro per kilo om groene waterstof te produceren.
Volgens waterstofexpert Isabelle Moretti, die met de nieuwswebsite Euractiv sprak, kan waterstof zelfs op een duurzame manier worden ontgind. “We passen de extractiesnelheid aan aan de opwekkingssnelheid (de snelheid waarop natuurlijke waterstof terug wordt aangevuld), zoals we dat doen met hete waterdamp bij geothermische energie”, zegt ze.
Ook in andere regio’s van Europa wordt om die reden gezocht naar manieren om natuurlijke waterstof te ontginnen. Er bevinden zich wellicht reservoirs in onder andere Duitsland, Spanje, Polen, Noorwegen, Oekraïne en Rusland. In het Afrikaanse Mali wordt intussen al enkele jaren natuurlijke waterstof ontgonnen en gebruikt om elektriciteit te produceren.
De klok tikt echter, en de kans dat de doelstellingen van 2030 behaald zullen worden met behulp van natuurlijke waterstof is klein. Het zal immers nog jaren duren voordat de industrie in staat is op grote schaal waterstof op te pompen. Maar aangezien de klimaatdoelstellingen na 2030 nog ambitieuzer worden (de EU wil tegen 2060 zelfs 60 miljoen ton groene waterstof produceren), is de kans reëel dat het goedje aardig kan bijdragen.