Wil je op de hoogte blijven van alles wat er zich afspeelt in de financiële wereld? Niels Saelens, een journalist met een passie voor financiën, volgt alles op de voet op. Via deze link kan je je inschrijven op zijn wekelijkse nieuwsbrief.

Terugblik: Tegenstrijdige uitspraken van Jerome Powell, voorzitter van de Federal Reserve, en Janet Yellen, Amerikaans minister van Financiën, hebben Wall Street eind deze week onder druk gezet.

• De Federal Reserve heeft donderdagavond, zoals verwacht, de rente met 25 basispunten opgetrokken. De centrale bank opteerde voor een voorzichtige rentewijzing omdat er nog heel wat onzekerheid is over de financiële gezondheid van de bankensector. Zo zijn enkele Amerikaanse grootbanken, waaronder JPMorgan, nog steeds op zoek naar een oplossing voor de noodlijdende instelling First Republic Bank.
• In een eerste reactie won Wall Street terrein na het rentebesluit. Tijdens een toelichting had Powell ook aandacht voor het spaargeld van zijn landgenoten. Hij zei dat dat kapitaal veilig staat. Op bijna exact hetzelfde moment zei Yellen in de Senaat dat dat er geen gehele dekking komt voor alle spaardeposito’s bij alle banken. Eerder zei ze nog die verzekering te willen uitbreiden voor de kleinere banken.
  • Resultaat: de Amerikaanse beurzen donderden donderdagavond naar beneden. Vrijdag hadden ze wel een deel van die verliezen weggewerkt.
• Hoe dan ook toont de kwestie aan hoeveel belang beleggers en spaarders hechten het depositogarantiestelsel.

Herhaling 2008 voorkomen

Analyse: Het depositogarantiestelsel heeft als doel het vertrouwen van de spaarders te behouden wanneer de bankensector zich, net zoals de voorbije weken, in woelig vaarwater bevindt. De overheden en regulatoren willen immers een herhaling van 2008, toen Lehman Brothers de financiële sector in een crisis stortte, vermijden.

• Vergeet niet: de banken hebben onvoldoende cash in kas om alle spaarders uit te betalen wanneer ze massaal hun geld afhalen. Dat is overigens de reden waarom bijvoorbeeld Silicon Valley Bank (SVB) eerder deze maand omviel. Die bank moest met verlies obligaties verkopen om de klanten hun geld terug te kunnen geven.
• In de Verenigde Staten wordt het spaargeld verzekerd tot 250.000 dollar per persoon. De Europese lidstaten beschermen het geld tot minstens 100.000 euro. Elk land is vrij om die garanties uit te breiden. In België wordt die bescherming sommige gevallen, wanneer je bijvoorbeeld net een woning (hoofdverblijfplaats) hebt verkocht, voor zes maanden opgetrokken tot 500.000 euro.

Een uitbreiding?

Ruimere bescherming: Door het tumult op de financiële markten de voorbije weken rijst de vraag of die bescherming moet worden uitgebreid.

• Zo’n gehele dekking van het spaargeld, wat Yellen nu dus uitsluit, zou de bankensector en de centrale banken kunnen helpen. Dat zegt professor financiële economie Hans Degryse tegenover De Tijd. “Daar hangt een prijskaartje aan vast. Maar zo kunnen de centrale banken hun rentebeleid verderzetten om de inflatie te bestrijden”, klinkt het.
• Een uitbreiding van het depositogarantiestelsel leeft voornamelijk in de VS. Aan de overkant van de Atlantische Oceaan werd bijvoorbeeld beslist om al het spaargeld van de omgevallen banken Silicon Valley Bank en Signature Bank te beschermen, omdat die worden beschouwd als “cruciaal voor het financiële systeem.”
• Naar aanleiding daarvan heeft een coalitie van middelgrote banken aan de federale spaargarantiekas (FIDC) gevraagd om alle spaardeposito’s (dus ook boven het plafond van 250.000 dollar) minstens twee jaar te beschermen. In een brief aan het garantiefonds merkte de coalitie op dat zo’n maatregel de uitstroom van deposito’s bij de kleinere banken onmiddellijk tot een einde zal brengen. “Dat zal de banksector stabiliseren en het vertrouwen in het bankwezen herstellen”, klonk het.
• Enkel een uitbreiding tijdens een crisis? Manan Gosalia, analist bij Morgan Stanley, merkte eind vorige week op dat First Republic Bank gered kan worden als de toezichthouders de deposito’s van de klanten verzekeren tot de bankencrisis voorbij is. “Zo’n beslissing kan een meerderheid van de klanten die de voorbije weken hun geld hebben opgevraagd ertoe aanzetten om dat kapitaal opnieuw te parkeren bij de bank”, klinkt het.

Tip: Wie meer dan 100.000 euro aan spaargeld heeft, kan die bescherming “zelf uitbreiden” door dat kapitaal bij meerdere banken te parkeren. De bescherming geldt immers per financiële instelling. Hou er wel rekening mee dat dochterondernemingen tot de moederbank behoren. De bescherming voor al het spaargeld bij die banken blijft dus beperkt tot 100.000 euro per rekeninghouder. Dat is bijvoorbeeld het geval voor Hello Bank en Fintro, de dochterbanken van BNP Paribas Fortis.