Hilde Crevits (cd&v) beleefde een woelig jaar, politiek maar ook persoonlijk. “Ik heb moeten leren om soms wat remmen in te bouwen, ik denk en hoop dat het van mij geen slechtere politica maakt.” Maar tegelijk kijkt ze vol ambitie en drive naar het laatste jaar, voor er weer verkiezingen zijn op alle fronten. “Ik verwacht eigenlijk dat de politiek in staat is om een paar grote akkoorden te sluiten en nog een aantal superbelangrijke hervormingen te doen”, zo stelt ze. Daarbij uiteraard federaal het voor cd&v enorm belangrijke dossier van de hervorming van het fiscale systeem. “Werken moet echt meer gaan lonen”. En neen, ze heeft geen spijt dat haar partij in Vivaldi stapte: “Ik blijf het ook een goeie zaak vinden dat we deel uitmaken van die coalitie federaal”. In haar eigen Vlaamse regering is er het Stikstofakkoord, dat de komende weken dringend moet gefinaliseerd worden. En dat wordt nog heftig: “Natuurlijk is het niet omdat je een principieel akkoord sluit, dat je al de omzetting hebt in regelgeving. Er zijn zeer terechte bezwaren, we moeten ervoor zorgen dat het nu allemaal juridisch robuust is”. Maar ze rekent duidelijk op minister-president Jan Jambon (N-VA) om het compromis te maken: “We werken als team goed samen”.
“In de politiek is voor mij het onwezenlijke gebeurd. Het feit dat Poetin binnengevallen is in Oekraïne. Ik vind het onvoorstelbaar dat dat kan gebeuren. Een oorlog binnen Europa. Dat is heel heftig, met enorme effecten ook. Denk maar aan de energieprijzen die de pan uit swingen. Dat heeft na wat we meegemaakt hebben met de coronacrisis een nieuwe crisis teweeggebracht. Maar het menselijk leed dat elke dag aangericht wordt, is afschuwelijk.”
En een vluchtelingenstroom in Vlaanderen die niet te onderschatten is?
“Ja, eens te meer weer grote problemen op dat vlak. We proberen natuurlijk ook in Vlaanderen ons steentje bij te dragen. Ik hoop dat 2023 toch een einde brengt aan die miserie.”
Was dat voor u het dieptepunt van het jaar?
“Voor mij was de actie van Poetin het absolute dieptepunt van het jaar. Ik denk dat iedereen die denkt aan 2022, aan de noodlottige gevolgen ervan.”
Hoe ziet u dat conflict eindigen?
“Het is heel moeilijk voor mij om dat te voorspellen, maar ik hoop dat het verstand zal zegevieren en dat de wapens neergelegd worden. Maar op dit ogenblik is iedereen heel bezorgd over een verdere escalatie van het geweld.”
Voor uzelf ook een heel woelig jaar, waar u op een gegeven moment er tussenuit moest?
“Wat ik dacht dat nooit zou gebeuren, is toch gebeurd. Op een bepaald moment zat ik er fysiek helemaal door en ook mentaal. Maar het vreemde is dat ik het zelf pas beseft heb op het ogenblik dat ik flauwgevallen ben en daarna ook gestopt ben met werken. Ik heb ook een arts nodig gehad die mij zei: ‘Je moet er nu uit, of je zal heel lang uitvallen’.”
“Het is pas met mondjesmaat dat ik tot inzicht gekomen ben dat het menselijk lichaam zijn limieten heeft. Ik ben er niet trots op, want ik ben minister van Welzijn en Volksgezondheid.”
U hebt er ook niet flauw over gedaan, maar het gewoon verteld en misschien op die manier ook wel een beetje een taboe weggenomen?
“Ik heb ook lang nagedacht over hoe ik het zou aanpakken. Ik ben uitgevallen, maar op een bepaald moment komt die zin om te werken helemaal terug. Dat moment staat mij nog helder voor de geest, wanneer dat was.”
“Dan moet je de sprong terug maken naar het werk. Eruit stappen is één iets, maar er terug in stappen vraagt ook wel weer een mentale switch.”
De kerstgesprekken werden opgenomen in een van de studio’s van Business AM. Op 9 januari wordt met Business AM Radio een nieuwe radiozender gelanceerd, te beluisteren online of via DAB+. De talkradio gaat van start met een ochtendblok, van 6 tot 9 uur, waarin de hosts het belangrijkste zakennieuws aanstippen, met ook een sterke focus op economie, politiek en technologie. De trailer kan u hier beluisteren.
“We hebben thuis de keuze gemaakt om er open over te zijn. Er zijn zo veel mensen die me de voorbije maanden een mail gestuurd hebben en berichtjes gestuurd hebben over wat ze zelf meemaken. Hoe moeilijk het ook is voor de omgeving. Van hen naar de omgeving toe, om te zeggen: ‘Ik ben op’.”
“Ik heb het geluk gehad dat de mensen in Torhout en de wijde omgeving superbegripvol gereageerd hebben en zeiden: Je hebt zo hard gewerkt, het kan iedereen overkomen. Dat heeft bij mij ook het inzicht gegeven dat ik niet anders ben dan andere mensen. Ik maak me ook zorgen over wat de andere mensen zullen zeggen als ik tijdens een werkdag op de fiets zit of ga wandelen. Ik was heel verrast over mezelf dat het ook zo was.”
“Dan besef je ook dat mensen zeggen: Zorg maar goed voor jezelf, het is tijd om aan jezelf te denken. En ik heb dat ook gedaan. Maar de samenleving rondom mij was heel minzaam, heel behulpzaam. Die steun van zo veel mensen heeft ook geholpen om terug te keren naar de job.”
Het is ook wel iets typisch Vlaams, om altijd te blijven werken en niet toe te geven dat het soms te veel is?
“Ja, ik ben ook enig kind en ben opgevoed met: ‘Je bent een meisje, laat je niet doen. Er is niks wat je niet aankan in het leven als je het maar wilt en als je het maar graag doet.’ Die drive zit ook enorm in mij.”
“Veel mensen zeggen: ‘Je hebt geen remmen, je doet maar door en door’. Maar ik heb moeten leren om soms wat remmen in te bouwen. En eigenlijk doet dat ook wel deugd. Ik denk en hoop dat het van mij geen slechtere politica maakt. Het zou niet mogen, want iedereen heeft op tijd en stond wel wat rust nodig.”
“Ik ben ook enig kind en ben opgevoed met: Je bent een meisje, laat je niet doen. Er is niks wat je niet aankan in het leven als je het maar wilt en als je het maar graag doet. Die drive zit ook enorm in mij. Maar ik heb moeten leren om soms wat remmen in te bouwen. Ik denk en hoop dat het van mij geen slechtere politica maakt.
Je ziet in peilingen, voor wat het waard is, dat u plots omhoog schiet. Dan denk ik: de Vlamingen appreciëren dat wel?
“Een peiling is een peiling. Aan die persoonlijke populariteitstoetsen hecht ik persoonlijk niet veel waarde. De verkiezingen zijn voor mij de echte toets en dat is nog een hele tijd.“
“Ik heb wel gemerkt en dat is wel belangrijk, dat de persoonlijke beleving van veel mensen van wat ik meemaakte een beleving van begrip was. ‘Het is echt goed te begrijpen dat je dat meemaakt.’ Sommige mensen zeiden dat het vuur een beetje uit mijn ogen weg was. Dat ze het hadden zien aankomen. Ik had het zelf niet zien aankomen.”
“Ook mensen van mijn kabinet, mijn kinderen en mijn echtgenoot, mijn ouders. Die zeiden: Je was de laatste tijd wat humeuriger. Een korter lontje, sneller zenuwachtig, sneller kwaad. Dat is niet mijn karakter. Ik kan soms wel opvliegend zijn, maar als dat te vaak achter elkaar is, dan weet ik nu dat het tijd wordt om het rustiger aan te doen.”
Om het dan wat politieker te maken, het gebeurde in een context van het begrotingsoverleg en uw partij nam daar wel een scherpe koers. Ik dacht: misschien is dat iets wat voor Hilde Crevits fysiek te moeilijk is, om zo tegen anderen in te gaan. Een regeringscrisis past niet bij u. Of is dat een rare opmerking?
“Ik begrijp dat u die opmerking maakt en ik heb het ook gelezen. Ik glimlach erover, want ik heb vijftien jaar ervaring. Ik heb al zo veel crisissen meegemaakt rond Oosterweel en rond wat nog allemaal.”
“Trouwens, als u het over de positie van de partij over kinderbijslag hebt, die was doorgesproken. Ik wist ook dat het de positie was en was het daar volmondig mee eens.”
Ook om finaal te zeggen: ‘Als het nodig is, gaan we uit de regering’?
“Dat is nooit zo hard gesteld. Het is zeer hard gesteld dat voor onze partij die koppeling van de kinderbijslag aan de index belangrijk is.”
“We hebben het niet binnengehaald in deze onderhandeling, maar ik ben wel apetrots dat ik op dit moment een stijging van 2,4 miljard euro heb op welzijn. Dus voor mijn beleidsdomein is deze begroting supergoed. Zestien miljard, dat zijn enorme bedragen.”
“Maar het blijft natuurlijk wel een strijdpunt voor mijn partij, om uiteindelijk die koppeling aan de index te krijgen. Ik vind het zeker niet vreemd dat mijn partijvoorzitter heel fors is op dat punt. We hebben er inderdaad een crisis rond gehad, maar dan maak je ook de evaluatie en zeg je: Is die begroting voor ons als partij op zich een goeie begroting? Dan is het antwoord ja en die conclusie is ook gemaakt.
Maar 48 uur lang hebben we toch echt het gevoel gehad rond die Vlaamse regering dat er geen coalitie meer was? Er was ook geen contact tussen de voorzitters. Terwijl, in het diepste van een crisis moet je durven te bellen naar je coalitiepartner en zeggen: ‘Jongens, we gaan er toch uit geraken’? Als dat niet meer gebeurt, krijgt de tegenpartij het gevoel dat men richting de uitgang marcheert. Dat beeld ontstond over cd&v.
“Ik ben flauwgevallen voor die feiten, dus ik koppel ze niet aan elkaar. De realiteit heeft ook zijn rechten.”
“Ik ben flauwgevallen op het moment dat de discussie daar totaal niet over ging. Het ging over steun aan lokale besturen. Dat was meer een discussie tussen Open Vld en N-VA en ik was precies een beetje naar een tenniswedstrijd aan het kijken. Ik zat op mijn gemak, want ik lag in het midden van het bed tijdens die discussie. Figuurlijk dan.”
“Maar plots was ik weg van de wereld. Wat daarna gebeurd is, is een escalatie van feiten. Ik weet niet wat er gebeurd zou zijn als ik fit gebleven was, maar het heeft impact gehad op alles en iedereen. Ook op mezelf.”
U bent teruggegaan voor die cruciale vergadering, waarom cd&v besliste toch in de regering te blijven.
“Ik maak daar ook geen geheim van. Op zo’n intens moment, waar je zegt: ‘Dit is wezenlijk voor onze partij’, vond ik het ook belangrijk om mijn collega’s niet in de steek te laten.”
En dat was tegen doktersadvies in?
“Absoluut. Ik mocht dat eigenlijk niet gedaan hebben. En ik weet dat het overkwam dat ik tegen de voorzitter in ging, wat absoluut niet de bedoeling was, noch de intentie of de discussie.”
“Maar uiteindelijk zijn we eruit geraakt en ik blijf het zeer goed vinden dat mijn voorzitter scherp geweest is in de hele discussie. En ook vorige week in het begrotingsdebat in het Vlaams Parlement en ook echt de lijn gehouden heeft. Voor mijn partij is dit belangrijk, we vinden het logisch dat dit gebeurt. Maar was dit voldoende om te zeggen: ‘We trekken de stekker uit de regering?’ Daarop is het antwoord nee, want het is een goeie begroting wat ons betreft.”
Wat nu met de Vlaamse regering? Die komt er maar moeilijk door. Jan Jambon (N-VA) is misschien niet de minister-president waar iedereen op gehoopt had?
“Ten eerste wens ik Jan een zeer spoedig herstel. Hij heeft zijn enkel gebroken en dat is niet leuk. Dat zal toch ook wel wat weken rust vragen.”
‘Vlaamse regering op krukken’, denk ik dan. Dat is weer geen goeie headliner.
(afgemeten) “U mag uw grapjes maken, maar ik wens hem vooral een zeer goed herstel toe.”
“Ik vind dat we al in veel dossiers goeie oplossingen gevonden hebben, dus ik vind dat we als team in de regering goed samenwerken. Maar het zijn woelige tijden voor iedereen.”
“U moet zich dat inbeelden. In 2019 wordt de regering gevormd. We hebben de zwaarste crisis na de oorlog meegemaakt. De coronacrisis, zorgsysteem compleet onder druk. We hebben onze bedrijven moeten stutten, daarna veerkrachtimpulsen gegeven om de samenleving weer schwung te geven. Dit is echt een rollercoaster geweest en nu komt die oorlog erbij, de prijzen van energie.”
“Als ik naar het bilan kijk, hoe onze regering door die crisis geraakt is, hoe we de bedrijven hebben kunnen stutten, wat mijn bevoegdheid is, de mensen hebben kunnen stutten, vind ik dat we daar stevig werk geleverd hebben.”
“Kon het beter? Natuurlijk. Je wilt niet dat mensen sterven door een virus. Het kan altijd beter, maar we hebben wel collectief grote inspanningen geleverd om de mensen te helpen ondersteunen doorheen deze twee ongelooflijk moeilijke jaren.”
Noem eens een hoogtepunt van afgelopen jaar.
“Voor mij is het absolute hoogtepunt iets wat nog niet zo lang geleden gebeurd is. De vaccinatiecentra zijn gesloten. We vergeten het, maar een jaar of twee jaar geleden stonden we allemaal aan te schuiven om een prik te krijgen. De samenleving is totaal op slot gegaan. We mochten elkaar niet meer zien. Dit interview zou nooit kunnen doorgegaan zijn op dezelfde wijze. Het zou anders geweest zijn één of twee jaar geleden.”
“Dat we dit kunnen afsluiten en dat we tot een niveau gekomen zijn waarop we hopen dat we het coronavirus wat onder controle hebben, dat vind ik een enorm lichtpunt voor het jaar 2022. Dat is dankzij enorme innovaties in de medische wereld, samenwerking tussen universiteiten en onderzoek. Ik vind het super dat we dat kunnen.”
“Het is raar, maar ik had verwacht dat het krantenkoppen zou opleveren. Dit gebeurt dan niet en dan is men verbaasd dat er verzuring in de samenleving zit. Voor mij is dat iets wat ik niet zo goed begrijp. Als er iets fout loopt in een vaccinatiecentrum, is dat dagen groot nieuws. Maar nu hebben we die vrijwilligers kunnen bedanken. Duizenden mensen. Die gaan dicht, het vaccineren zal normaal via andere kanalen kunnen gebeuren. Dit is voor mij een groot lichtpunt van 2022.”
Is er iets waarvan u van zichzelf zegt: ‘Daar ben ik nu trots op?’
“Die trots zit voor mij vaak in heel kleine dossiers die heel goed aflopen. Ik geef een voorbeeld. We hebben nu bij de begrotingsonderhandelingen voor ouders waarvan een van de twee partners overlijdt de steun die we geven voor de opvoeding van de kinderen een stuk omhoog kunnen trekken.”
“Dat was na een aantal heel intense gesprekken die we gevoerd hebben op het kabinet. Waar ik ook echt gemerkt heb wat mensen meemaken die plots een partner verliezen. De dankbaarheid die je krijgt als je zo’n dossier een stapje voorwaarts kunt helpen, dat is voor mij de reden waarom ik aan politiek doe. Het zijn veel van die kleine dingen die van mij terug een blije minister maken.”
Wat verwacht u van 2023?
“Normaal is dit het laatste jaar voor er weer verkiezingen zijn op alle fronten. Europees, Vlaams, federaal en lokaal. Ik verwacht eigenlijk dat de politiek in staat is om een paar grote akkoorden te sluiten en nog een aantal superbelangrijke hervormingen te doen. Ik denk dan federaal aan de hervorming van het fiscale systeem. Werken moet meer lonen. Wat collega Vincent Van Peteghem (cd&v) zegt en ook onze voorzitter, Sammy Mahdi”.
“Maar ook het stikstofakkoord in Vlaanderen. We hebben echt perspectief nodig voor de boeren. De stikstofneerslag moet naar beneden. Er is een krokusakkoord gesloten. Daarop zijn ook duizenden bezwaren gekomen van tal van mensen. Die bezwaren moeten bekeken worden.”
“Natuurlijk is het niet omdat je een principieel akkoord sluit dat je al de omzetting hebt in regelgeving. Er zijn toch ook wel zeer terechte bezwaren bij, dus we moeten ervoor zorgen dat als we dat akkoord ten uitvoer leggen of het bijsturen, dat het ook allemaal juridisch robuust is. Dat het niet in elkaar stuikt door procedures in de rechtbank.”
U moet dan natuurlijk langs Zuhal Demir en N-VA.
“It takes three to tango. We moeten met drie partijen overeenkomen. Maar we moeten er vooral voor zorgen dat de rechtsonzekerheid die er vandaag nog altijd is, beëindigd wordt. Dat betekent dat je een akkoord moet sluiten tussen drie partijen. En dat je dat akkoord ook om moet zetten en perspectief moet geven aan onze boeren.”
Cc&v lijkt ervoor te kiezen om die plattelandsflank af te dekken. Belangrijk volgens u?
“Ik vind het wel belangrijk dat we de kaart van voedsel dicht bij ons trekken. En dan kom je natuurlijk voor een stuk bij de niet-stedelijkheid, de landelijkheid.”
“Anderzijds zie ik dat zo veel mensen in de stad heel bewust lokale voeding gaan kopen. Als je lokale voeding en streekproducten wil kopen, moet je wel boeren hebben die ervoor kunnen zorgen dat het effectief gebeurt. Als je een biefstuk wil eten van een koe van bij ons, dan moet je natuurlijk wel zorgen dat die er zijn.”
“Ik vind het goed dat onze partij daar meer profiel in pakt en dat zeker de kaart van de lokale voeding, dat we niet totaal afhankelijk worden van het buitenland voor wat we eten, dat die zelfs nog veel forser mag getrokken worden.”
Er is de landbouwsector, maar dan is er de Boerenbond. Die laaste zijn eigenlijk een conglomeraat , als je kijkt naar wat ze van omzet draaien. Dat is niet één op één hetzelfde?
“Cd&v en Boerenbond zijn zeker niet hetzelfde. Zuhal Demir heeft een medewerker van het Algemeen Boerensyndicaat aangeworven op haar kabinet. Je hebt mensen nodig die ook politiek helpen sturing geven. Dat betekent niet dat je daar als partij mee geïdentificeerd wordt.”
“Zuhal Demir heeft een medewerker van het Algemeen Boerensyndicaat aangeworven op haar kabinet. Je hebt mensen nodig die ook politiek helpen sturing geven.”
“Voor mij is het middenveld superbelangrijk. Wat ben ik blij dat ik met organisaties en vakbonden kan spreken. Dat ik met de Boerenbond kan spreken als je tot akkoorden moet komen. Anders moet je met allemaal individuele mensen spreken. Dat is een goeie zaak.”
“Wat soms wel vergeten wordt door bepaalde media, in Vlaanderen hebben we deze legislatuur al heel wat sociale akkoorden gesloten. Over werk, bijvoorbeeld. Maar ook over de lonen in de sociale sector. Het is heel belangrijk dat dat overlegmodel overeind blijft. En als je het stikstofdossier wil oplossen, zal het van belang zijn dat je blijft spreken met belangrijke organisaties.”
Geraken jullie eruit?
“We moeten eruit geraken. Ik doe aan politiek om oplossingen te vinden voor problemen. Ik zal alles op alles zetten om hier ook door te geraken. Niet alleen principieel, maar ook in regelgeving.”
Niet nog eens een regeringscrisis dan?
“Het is niet omdat je als regering eens een nacht of een weekend stevig door moet onderhandelen dat je in crisis bent. Het is logisch dat je hard discussieert.”
Maar als cd&v de minister-president naar het Parlement stuurt met lege handen, dan kan je niet anders dan zeggen dat het echt een crisis is.
“Ja, dat was een heel moeilijk moment voor veel partijen. Maar anderzijds is het uiteindelijk wel goed gekomen. Voor onze partij is het goed dat we ons punt stevig gemaakt hebben. Ook dankzij het feit dat we dat punt gemaakt hebben, hebben we belangrijke budgetten voor welzijn kunnen binnenhalen. Ik ga ervan uit dat we als we het over het stikstofdossier hebben, daar de komende maanden wel door zullen geraken.”
U zei het daarnet: ‘Grote hervormingen, ook federaal’. Dan vraag ik mij af: heel die Vivaldi-constructie, waarvan we nu zien hoe moeilijk het gaat en waar net die grote hervormingen uitblijven, u was daar geen voorstander van. U hebt er altijd voor gewaarschuwd?
“Het is heel bijzonder dat die dingen mij ook blijven achtervolgen. Het was voor mij inderdaad niet zo evident om die sprong te maken, maar uiteindelijk heb ik samen met mijn partij die sprong met mijn volle hart gemaakt.”
“Ik blijf het ook een goeie zaak vinden dat we deel uitmaken van die coalitie federaal. We hebben schitterende ministers. En het is mij ook al gelukt toen ik nog minister van Werk was om een paar belangrijke akkoorden te sluiten. Ik geef een voorbeeldje van heel recent.”
Ik blijf het ook een goeie zaak vinden dat we deel uitmaken van die coalitie federaal. We hebben schitterende ministers.
“We hebben een energiepremie voorzien voor mensen in de kinderopvang. Die wordt fiscaal vrijgesteld en dat is dankzij collega Vincent Van Peteghem die er ook heel erg mee begaan is en die zegt: ‘Oké, we zullen dat doen’.”
“Ik zie elke dag de meerwaarde van het feit dat je mensen hebt op federaal vlak om zaken te doen die voor de Vlaming goed zijn. Maar ik hoop uit de grond van mijn hart dat ze er ook in slagen om nog een paar grote akkoorden te sluiten. Dat is ook iets waar mijn partijvoorzitter heel fors op blijft kloppen.”
U hebt niet het gevoel van: ‘Ik had jullie gewaarschuwd. Ik had het jullie gezegd’?
“Ik hou niet van het opgestoken vingertje. Hadden we maar dit of dat… In West-Vlaanderen zeggen we: ‘Dat is de litanie van akke (had ik maar, red.)’.”
“Je moet kijken naar welke stappen je voorwaarts kan zetten. Wat zijn goeie zaken? Hoe zie je de mensen functioneren? Als ik naar Nicole de Moor (cd&v) kijk (de staatssecretaris voor Asiel en Migratie, red.), de manier waarop zij streng, maar empathisch werkt in een van moeilijkste en meest gevoelige dossiers, dat vind ik fantastisch.”
U noemt nu iemand die binnen haar eigen coalitie wel fel aangevallen wordt. Waar is de loyauteit nog?
“U zegt daar iets superbelangrijks. Ik vind dit bijzonder pijnlijk. Ik vind dat je als coalitie aan één zeel moet trekken. En als er nu iemand is die met zorg voor mensen en menselijkheid en tegelijk en strengheid, want je kan de deuren niet openzetten, ageert, dan is het wel Nicole de Moor. Maar ik zie dezelfde houding ook bij Annelies Verlinden. Onze mensen federaal vind ik pure toppers.”
Beter dan de Vlaamse ministers?
“De Vlaamse collega’s zijn ten eerste fijne collega’s. En ik mag ook trots zijn op onze ploegen. Maar de manier waarop Benjamin Dalle (cd&v) mij ook vervangen heeft toen ik uitgevallen ben, er zijn er weinig die dat zullen doen. En ook Jo Brouns (cd&v) op mijn bevoegdheden rond de Visserij, dat is toch zeldzaam in de politiek, dat het op zo’n wijze gebeurt. Alleen maar goeds over mijn collega’s.”
“Ik vind dat je als coalitie aan één zeel moet trekken. En als er nu iemand is die met zorg voor mensen en menselijkheid en tegelijk en strengheid, want je kan de deuren niet openzetten, ageert, dan is het wel Nicole de Moor.”
Wat kiest u als belangrijkste evolutie van het jaar?
“In negatieve zin is voor mij de belangrijkste evolutie het verruwen en het verharden van de politiek. Dat wordt niet beter. Ook de persoonlijke aanvallen die je krijgt op sociale media. Op alles heeft men binnen de tien seconden een reactie. Als je een berichtje plaatst, is alles meteen negatief. Zeker Twitter is daar verschrikkelijk in.”
“Maar tegenover die negatieve evolutie zie ik de andere evolutie en dat is de intermenselijkheid. Dat vind ik dan weer het beste. Corona heeft ons echt allemaal in onze eilandjes gestopt. We konden met niemand fysiek contact hebben, mochten geen mensen omhelzen. Nu zitten we weer in de andere modus en ik merk hoe anders mensen reageren als je face to face contact hebt.”
“De reden van mijn politieke bestaan is niet sociale media, maar wel dat face to face contact. Dat vind ik dan weer een hoopvolle evolutie. Als je met mensen spreekt, als je luistert naar hun problemen en hun verhaal, dan beseffen ze soms wel dat je niet alles kunt oplossen.”
“De reden van mijn politieke bestaan is niet sociale media, maar wel dat face to face contact.”
“Als je dan een klein steentje in de rivier kunt verleggen voor een individueel iemand of voor een groep mensen, dan maakt dat je gelukkig. De slechtste trend is voor mij die verruwing langs de ene kant en de open riool waarin we elke dag moeten werken. De andere kant is dan weer de diepe menselijkheid en dat maakt het voor mij de moeite waard.”
De politiek moet daar ook voor een stuk in eigen boezem kijken? De federale regering is aangekondigd als: ‘We gaan een team vormen, aan één zeel trekken’. En dat eindigt dan met een aantal voorzitters die constant in de aanval gaan. De Vlaamse regering heeft ook een heel diep conflict gehad. Zo creëer je toch een beeld van politici als ruziemakers?
“Ik wil een onderscheid maken tussen wat intern in de regering gebeurt en tussen partijvoorzitters. Ook in de vorige legislatuur, toen ik minister van Onderwijs was, hebben we het meermaals meegemaakt dat partijvoorzitters heel fors uit de hoek kwamen.”
“Ik vind het helemaal niet verkeerd dat partijvoorzitters het standpunt van de partij op scherp stellen. We moeten daartegen kunnen, dat dat gebeurt. Dat ministers elkaar in de publieke arena aanvallen, daar heb ik het heel moeilijk mee. “
“Ik denk dat onze mensen dat helemaal niet doen. Dat je moeilijk veel mensen met de vinger kunt wijzen, wat dat betreft. Maar ik vind vooral dat na een conflict, als je het moeilijk hebt onder elkaar, je tot een oplossing moet komen. Vandaar ook mijn grote wens dat volgend jaar, als we naar onze grote dossiers kijken, dat we ook hier uit de knopen die er nog liggen, geraken.”
“Voor de kinderopvang hebben we nu een mooi budget kunnen voorzien, maar ik wil de volgende stap zetten. De ratio van het aantal kindjes dat je mag opvangen, moet wat mij betreft naar beneden. Ik wil dat deze legislatuur nog opgelost krijgen, of het pad ernaartoe vastklikken. Ik hoop dat dat lukt binnen mijn regering. Dan aanvaarden mensen wel dat je eens ruziemaakt. Als je daarna dan ook resultaten kunt tonen en kunt tonen dat je opgeleverd hebt.”
Ik hoor u zeggen: ‘Onze mensen doen dat niet’. Maar op boerenbetogingen is op een bepaald moment wel een stropop in de vorm van Zuhal Demir (N-VA) opgeknoopt aan een tractor. Er stonden Parlementsleden van jullie in de zaal.
“Maar geen enkele van onze Parlementsleden zal daar medewerking aan verlenen. Ik veroordeel totaal zulke acties naar collega’s toe, naar eender wie. Je knoopt geen mensen op. Je maakt je standpunt duidelijk via het woord. Je kan weleens een grapje maken. Maar wat daar gebeurd is ten opzichte van Zuhal Demir, dat is totaal out of range, kan absoluut niet.”
U zei het zelf, het valt wel op hoe hard het spel wordt. Dat weegt mentaal ongetwijfeld. U hebt er openlijk over gecommuniceerd, maar ik denk dat voor velen in de Wetstraat het zwaar weegt op den duur.
“Als ik aan mezelf denk, is de reden van fysieke en mentale uitputting een combinatie van factoren. Het is inderdaad een feit dat ik wat rustiger ben geworden in het volgen van Twitter. Ik voel dat het mij veel meer mentale rust geeft. De fake wereld, of de online… Het is niet allemaal fake. De online wereld en de echte wereld zijn anders.”
“Het engagement van veel mensen die aan politiek doen, straks zijn het ook lokale verkiezingen in 2024. Dan moeten we aan veel jonge mensen gaan vragen om zich lokaal te engageren. Voor mij is het belangrijk om een stukje als voorbeeld te fungeren. Dat we kunnen tonen dat we maatschappelijke problemen kunnen oplossen of minstens de richting helpen bepalen. Ik steek niet onder stoelen of banken dat het huidige klimaat daar niet ideaal voor is.”
Het is inderdaad een feit dat ik wat rustiger ben geworden in het volgen van Twitter. Ik voel dat het mij veel meer mentale rust geeft. De fake wereld, of de online… Het is niet allemaal fake. De online wereld en de echte wereld zijn anders.”
Wat zijn uw goede voornemens voor volgend jaar?
“Eigenlijk moet ik zeggen als minister van Welzijn dat het niet goed is om bij Nieuwjaar goeie voornemens te maken. Want als die dan na een maand in de vuilnisbak vliegen, ben je weer slecht bezig. Veel mensen zeggen: ‘Ik ga op dieet vanaf 1 januari’ en ze eten goed door tot…”
“Maar ik heb ook wel wat goeie voornemens. Ik zou er graag een goed politiek werkjaar van maken waarin we toch wel nog wat stenen in de rivier kunnen verleggen. En persoonlijk hoop ik om het vol te houden om de balans te kunnen houden tussen de dingen. Ik doe mijn werk ontzettend graag. Ik krijg zo veel steun, ook van familie en vrienden. Maar je moet die balans vinden. Je moet weten wanneer je wat moet doseren en dat wens ik iedereen toe in de politiek.”
“Een les die ik geleerd heb, is dat als je echt kwaad bent om een of andere reden, ga dan even aan de kant en kom tot rust. Stuur niet onmiddellijk je reacties uit, maar wacht even. Kijk dan hoe het geëvolueerd is. In een halfuur kan er veel gebeuren.”
Wat wenst u het land toe?
“Ik wens het land, Europa en de wereld vooral vrede toe. We zijn bezig met de dagelijkse kleine dingen. Er zijn mensen die de eindjes niet meer aan elkaar kunnen knopen omwille van de energiecrisis.”
“Maar als we het nu eens met wat meer liefde voor elkaar zouden doen, dan zouden we zo veel leed kunnen vermijden. Ik blijf het ongelooflijk vinden hoe mensen elkaar kapotschieten. Het is afschuwelijk. Als je aan politiek doet, is dat net voor mij een reden om daar tegengas in te blijven geven. We moeten alles op alles zetten om die vrede een stuk dichter bij ons te brengen.”
Hilde Crevits, hartelijk dank.
Het interview met Hilde Crevits kadert in een reeks kerstgesprekken, waarin een kopstuk van elke Vlaamse politieke partij aan bod komt.