Saoedi-Arabië doet voor het eerst in 25 jaar opnieuw beroep op de kapitaalmarkten om geld op te halen. De laatste keer dat dit gebeurde was na de invasie van Koeweit door Irak, in 1991. Het koninkrijk heeft deze week bij een consortium van banken 10 miljard dollar opgehaald na de uitgifte van obligaties.
Eerst wilde het land 6 tot 8 miljard dollar ophalen maar toen bleek dat de uitgifte al snel overingeschreven werd, verhoogde het dat bedrag tot 10 miljard dollar. De interesse is vooral afkomstig uit Aziatische landen.
De Saoedi’s hebben het geld nodig, want sinds de spectaculaire daling van de olieprijzen eind 2014, hebben de sjeiks al zo’n 120 miljard dollar van hun reserves moeten aanspreken. Verwacht wordt dat het land in 2016 een begrotingstekort van 20% zal laten optekenen. Naast de economische problemen is het land ook betrokken in 2 oorlogen, in Jemen en Syrië.
Mohammed bin Salman, de rijzende ster
Het land heeft onder impuls van prins Mohammed bin Salman, de amper 31-jarige minister van defensie, een reeks economische hervormingen ingezet. Op 25 april zal de prins ook zijn ‘visie voor Saoedi-Arabië’ publiceren, een blauwdruk die het land moet bevrijden van de afhankelijkheid van zijn olie-inkomsten. Die dag moeten details bekend raken over de privatisering van Aramco, het grootste oliebedrijf van de wereld, de creatie van een investeringsfonds en andere economische hervormingen die de werkgelegenheid en andere investeringen moeten aanzwengelen. De beursgang van Aramco zou volgens ingewijden door de Amerikaanse zakenbank JP Morgan worden begeleid. Door de operatie zal Aramco wellicht het meest waardevolle beursgenoteerde bedrijf van de wereld worden. Volgens Jason Tuvey, analist bij het onderzoeksbureau Capital Economics, heeft het bedrijf een waarde tussen 1.000 miljard dollar en 10.000 miljard dollar.
Paleisrevolutie
Wat zich in Saoedi-Arabië afspeelt is niets minder dan een paleisrevolutie. De 80-jarige koning Salman Ben Abdelaziz Al Saoud -die pas vorig jaar zijn halfbroer opvolgde- benoemde in april 2015 zijn neef, prins Mohammed ben Nayef, tot kroonprins en ook zijn eigen zoon, prins Mohammad bin Salman, tot plaatsvervangend kroonprins. De rol van deze laatste wordt steeds belangrijker. Hij zou volgens verschillende bronnen de hoofdverantwoordelijke zijn voor het opblazen vorig weekeinde van de onderhandelingen tijdens de olietop in Doha.
Mohammed bin Salman zou er de befaamde Saoedische minister van olie Ali Al Naimi tijdens de top hebben gebeld om hem te melden dat er zonder de handtekening van Iran geen akkoord kon zijn. Die handtekening was sowieso onmogelijk omdat Iran niet op de top aanwezig was.
Het lijkt er dus op dat Bin Salman mikt op een verdere prijsdaling om Iran verder onder druk te zetten. Het bezoek van de Amerikaanse president Obama aan Saoedi-Arabië lijkt veeleer een maat voor niets. Niet enkel zijn de Saoedi’s niet gediend van een Amerikaanse démarche om het koninkrijk de verantwoordelijkheid voor de aanslagen van 9/11 in de schoenen te schuiven; het lijkt er op dat de jonge kroonprins de verkiezing van de nieuwe president wil afwachten alvorens een koers te bepalen.