Kunnen we Europese bossen omhakken en opstoken om het gasverbruik te verminderen? Wageningen University & Research onderzocht het. De conclusie: we kunnen 12 procent van de energie uit bomen halen, zonder blijvende schade aan bossen toe te brengen.

De Europese bossen waren lange tijd een belangrijke bron van brandstof. Houtkachels waren de norm en dingen als gas en steenkool waren niet populair. Dat veranderde na de Tweede Wereldoorlog. De hoeveelheid bos groeide gestaag, en inmiddels heeft Europa evenveel bos als in de Middeleeuwen.

Al dat bos kon groeien vanwege de komst van fossiele brandstoffen. Steenkool en gas zijn goedkoper en efficiënter om stroom of warmte op te wekken dan hout. Het zorgt bovendien voor minder fijnstof, een groot probleem van houtkachels. Maar nu het conflict met Rusland de EU noopt tot extreme adviezen (het gasgebruik moet deze winter 15 procent lager liggen), lonkt het bos als brandstof weer.

De vraag is: kunnen we zomaar bos kappen en verstoken zonder schade aan te brengen aan de zo voorzichtig opgebouwde bomenvoorraad? De WUR onderzocht deze vraag en kwam tot een paar conclusies.

Hoeveel gas besparen?

Ten eerste: de volledige energievraag van Europa vervullen met boshout is onmogelijk. We verbruiken simpelweg teveel energie; zowel stroom als warmte. De industrie heeft hierbij natuurlijk ook een belangrijk aandeel. Bovendien zijn sommige energievormen, zoals benzine, maar moeilijk te vervangen door hout. Een op hout gestookte wagen bestaat immers niet (meer).

Maar er is toch veel mogelijk. Omdat de voorraad hout nu zo groot is, kan het bos ook vrij makkelijk herstellen van een eenmalige grote kap. Europa kan straffeloos tot 100 miljoen kuub hout gebruiken voor de energievoorziening. Dat is 10 tot 12 procent van de totale energiebehoefte van de EU, en kan dus wel eens heel belangrijk worden in de komende maanden. Als het een strenge winter is, of de geleverde hoeveelheden vleoibaar gas (LNG) tegenvallen, is hout dus een belangrijke reserve.

Hout als strategische voorraad

Daarmee, zo merkt de EU op, is hout plotseling weer belangrijk voor Europa. Nadat het 80 jaar lang ongestoord kon groeien, komt er nu in ieder geval een winterseizoen aan waarin we dankbaar zullen zijn dat we de afgelopen jaren zo goed voor de bossen zorgden.