Tien procent van alle winkelpanden in Vlaanderen staat leeg. Dat is een verdubbeling van het aantal leegstaande panden ten opzichte van 2009. In Antwerpen staan zo’n 1.400 panden leeg en in Gent en Oostende gaat het respectievelijk om 500 en 200 leegstaande panden.
De Vlaamse regering bindt nu de strijd met de leegstand van talloze winkelpanden aan en doet dat door een reeks maatregelen af te schaffen. Mensen die een winkelpand willen kopen en willen ombouwen tot een gewone woning, zullen daar nu de eerste vijf jaar geen onroerende voorheffing voor moeten betalen.
Onroerende voorheffing?
Onroerende voorheffing is een jaarlijkse belasting op het kadastraal inkomen van onroerende goederen en wordt ook wel eens ‘grondlasten’ genoemd. Onroerende goederen zijn gronden, gebouwen en sommige soorten van bedrijfsuitrusting zoals materialen. Het kadastraal inkomen is dan weer een fictief inkomen dat overeenstemt met het gemiddeld jaarlijks netto-huurinkomen dat van dat onroerend goed (vb een pand) kan bekomen worden.
Verloedering van de buurt
De strenge maatregelen werkten natuurlijk niet mee om de leegstand tegen te gaan. Wie graag een winkelpand wou kopen en wou ombouwen tot een woning, kon tot drie jaar vrijgesteld worden van het betalen van onroerende voorheffing, maar moest daarvoor voldoen aan een hoop strenge maatregelen. Zo moest minstens 50 procent van de oppervlakte uit winkel bestaan en vielen gebouwen van drie of meer bouwlagen al uit de boot om te genieten van de gunstmaatregelen. Ook winkelpanden waar alleen het gelijkvloers uit winkelruimte bestond, konden niet rekenen op de gunstmaatregel. Volgens Vlaams minister van Financiën en Begroting Bart Tommelein (Open Vld) kunnen al die leegstaande panden de buurt een verloederde indruk geven en dat kan dan weer zorgen voor een sneeuwbaleffect: hoe meer mensen denken dat de buurt er inderdaad verloederd uitziet door een aantal lege panden, hoe minder mensen er ook nog een pand zullen kopen of huren.
Meer huizen in winkelstraat?
Met de afschaffing van de strenge maatregelen én het kwijtschelden van 5 jaar onroerende voorheffing, hoopt de regering nu iets te veranderen. Volgens Bart Tommelein zal de maatregel bijdragen aan een beter imago van een stad en zal wonen boven winkels op die manier gestimuleerd worden. Maar gaan er nu niet meer woonhuizen te vinden zijn in een winkelstraat? Neen, want de gunstmaatregelen gelden alleen voor wie een pand tot huis ombouwt in winkelarm gebied. In een drukke winkelstraat mag er alleen maar een woning gemaakt worden boven het bestaande pand.