1,4 miljard euro minder relancegeld van de EU aan België, maar wie rijdt dat gat dicht? Di Rupo wil het Waalse deel door federale niveau laten betalen, Vivaldi onder PS-druk om op te hoesten

Achter de schermen van Vivaldi is een dans der miljarden bezig rond Europees geld. Van het grote coronarelanceplan van 750 miljard euro kreeg België aanvankelijk 5,9 miljard, voor allerlei langetermijninvesteringen. Maar doordat België beter presteerde op een aantal parameters zoals werkloosheid, krijgt het nu uiteindelijk 1,4 miljard euro minder. Alleen één probleem: die 5,9 miljard was, onder de auspiciën van staatssecretaris van Relance Thomas Dermine (PS) al helemaal netjes verdeeld onder de deelstaten en het federale niveau (na een rondje poker tussen alle partijen). Wie hoest nu het verschil op? De Vlaamse en federale regeringen namen al een provisie in hun begroting, om hun deel van die 1,4 miljard aan tekort om de plannen uit te voeren dan maar zelf te betalen. Maar Wallonië en de Franse Gemeenschap zeggen ‘neen’: Elio Di Rupo (PS), de Waalse minister-president, wil dat de verdeling van dat ’tekort’ ook gebeurt volgens de Europese parameters, die veel gunstiger zijn voor Wallonië.

In het nieuws: De federale regering moet haar verbintenissen nakomen en haar eigen beleid ten gunste van de Walen financieren”, zo stelde Paul Magnette (PS) dit weekend op zijn Waals congres.

De details: De discussie over de verdeling van het Europees geld, deze keer in negatieve zin, houdt andermaal de Wetstraat in haar greep.

Een typisch Belgische oefening van koehandel, voornamelijk tussen de minister-presidenten, de partijvoorzitters, de premier, en de staatssecretaris van Relance, die rond de jaarwisseling van 2020-2021 wat achter de schermen plaatsvond, toen België de Europese miljarden uit het groots opgezette relancefonds moest verdelen.
Dat fonds, een economisch pakket steunmaatregelen zonder weerga, was de Europese methode om niet in een diepe recessie te zinken door corona: liefst 750 miljard euro smeet de EU tegen de crisis aan.
Over de verdeling van dat geld uit wat officieel de ‘European Recovery and Resilience Facility‘ heet, dat vooral de vergroening en digitale transformatie moet stimuleren, werd uiteraard op Europees niveau keihard gevochten. Uiteindelijk verliep het grotendeels langs dezelfde lijnen als andere Europese fondsen zoals het transitiefonds of het cohesiefonds: de arme zuidelijke en Oost-Europese lidstaten krijgen veel meer. Spanje en Italië waren zo de absolute winnaars. België kwam er, door het gebruik van die parameters, die in feite weinig rekening hielden met de economische impact van corona, maar mager van af, met 5,9 miljard.
Over dat bedrag ontstond vervolgens een hele discussie binnen België: wie kreeg dan wat? Vlaanderen eiste de helft, omdat het proportioneel veel zwaarder economisch getroffen werd door corona. Uiteindelijk bereikten premier Alexander De Croo (Open Vld) en het kransje minister-presidenten een deal, waaruit bleek dat vooral Jan Jambon (N-VA) en Elio Di Rupo (PS) goed onderhandeld hadden, en Rudi Vervoort (PS), de minister-president van Brussel, veel minder. De verdeling van het geld, voor allerlei relanceprojecten: in januari 2021:
- Federaal: 1,25 miljard of 21 procent.
- Vlaanderen: 2,25 miljard of 38 procent.
- Wallonië: 1,48 miljard of 25 procent.
- Franse Gemeenschap: 495 miljoen of 8 procent.
- Brussel: 395 miljoen of 7 procent.
- Duitse Gemeenschap: 50 miljoen of 1 procent.
Alleen zat er een flinke adder onder het gras: Europa zou nadien, op basis van dezelfde parameters als de verdeling, opnieuw kijken wie nu écht het geld nodig had. En kijk: de Belgische economie herstelde aanvankelijk sneller van corona, zeker wat de arbeidsmarkt betreft (die al oververhit was), en dus stelde de Commissie eind 2021 nog eens haar cijfers bij. Voor België bleef maar 4,55 miljard euro over: een plotse vermindering van 1,4 miljard euro, voor projecten die al vastgelegd zijn. Eind deze maand legt de Commissie overigens het definitieve cijfer vast.
“Eigenlijk is dat goed nieuws”, zo probeerde staatssecretaris Thomas Dermine (PS) in de Kamer nog te sussen, maar dat kan niet verhullen dat achter de schermen een forse discussie is losgebarsten, die tot vandaag woedt: wie gaat dat ‘gat’ van 1,4 miljard Europees geld, dat er niet is, nu dichtrijden?

De essentie: Elio Di Rupo wil ‘zijn deel’ niet helemaal betalen: Wallonië eist een andere verdeelsleutel.

In de federale projecties nam staatssecretaris voor Begroting Eva De Bleeker (Open Vld) de tegenslag al mee: België verliest bijna een kwart van het Europees geld. Maar de relanceprojecten moeten wel doorgaan. En dus begrootte men voor het deel van die 1,4 miljard Europees geld, dat er straks niet is, 21 procent voor het federale niveau, een provisie van bijna 300 miljoen. Vlaanderen deed hetzelfde: het mist straks door de Europese mindering meer dan een half miljard euro. Dat is voorzien in de financiële planning.
Maar aan Franstalige kant ligt dat toch anders. Daar leeft het gevoel dat België er al erg bekaaid af kwam, met ‘maar’ 5,9 miljard, terwijl Wallonië en Brussel er economisch veel slechter aan toe zijn. Als men voor die gewesten de parameters had gebruikt die Europees gelden voor Spanje en Italië, was men bij heel andere bedragen aan Europese steun uitgekomen. De impact van corona lijkt daarbij niet echt meer van tel, wel de parameters op langere termijn.
Di Rupo vraagt dus, net als de Franse Gemeenschap, om dezelfde Europese parameters nu te gebruiken, om het gat van 1,4 miljard te dichten. Of dat het federale niveau minstens een forsere inspanning levert. De PS zit uiteraard op die lijn: solidariteit met de zwakste regio’s.
Het verklaart waarom PS-voorzitter Magnette het plots heeft over “de federale regering die haar eigen beleid ten gunste van de Walen moet financieren”: anders dreigden de federale relanceplannen nog een extra financiële strop rond de nek van Wallonië te worden.
Het gaat uiteraard niet om kleine bedragen. Want als er proportioneel verdeeld wordt, moet Wallonië plots 350 miljoen zelf betalen, de Franse Gemeenschap nog eens 120 miljoen en Brussel een 100 miljoen.

Vooruitblik: De geschiedenis dreigt zich te herhalen, met het nieuwe Europese plan, REPowerEU.

Het was de Hoge Raad voor Financiën, die in april het verhaal van de Europese relance stevig doorprikte. In een rapport schreven ze toen letterlijk: “Het Europese herstelplan is geen free lunch voor de lidstaten. De lidstaten zullen via diverse kanalen de middelen moeten aanleveren om dit plan te financieren en de door de Europese Commissie namens de EU aangegane schulden terug te betalen.”
En nog straffer was dat die Hoge Raad letterlijk stelde dat België een slechte zaak had gedaan: “Niet alle lidstaten bevinden zich hierbij in een positieve netto-positie. Voor sommigen, waaronder België, is de balans negatief, wat impliceert dat zij uiteindelijk meer zullen bijdragen dan de ontvangen steunmaatregelen en daardoor per saldo een nettobijdrage leveren tot het Europees herstelplan.”
Dat leidde tot een felle reactie van de staatssecretaris voor Relance, Dermine: “Het gaat niet om een free lunch, maar een gezonde lunch, en een voor ons goedkope lunch“, zo stelde hij. Daarbij wees hij op de alternatieve financiering van de EU, en ook het grotere effect voor de Belgische economie, die erg open is, en meteen profiteert van een pan-Europees herstel van de economie.
Maar straks deelt de Europese Commissie opnieuw geld uit: door de Oekraïne-oorlog en de bijhorende energiecrisis moet de EU nog sneller vergroenen. Daar staat alweer geld voor klaar: zo’n 20 miljard euro, via het REPowerEU-plan.
Alleen, verdeelsleutels die daarbij gehanteerd gaan worden, beloven alweer niet veel goeds: als het dezelfde economische parameters zijn als bij het corona-fonds, eindigt België op een karige 270 miljoen. Als men toch rekening zou houden met de realiteit van de vergroening die nodig is op de Belgische energiemarkt, dan eindigt België op een dik half miljard euro. Ook daar zal dus nog stevig gelobbyd moeten worden, voor Vivaldi hopelijk met meer succes dan de vorige keer.
Dermine moest vanmorgen, tijdens het schrijven van deze brief, in de Kamer alvast een uitleg gaan geven over het dossier. Daarbij zijn er ook wat vragen over de dure communicatiecampagne die de staatssecretaris lanceerde, met heel beperkte impact, om zijn relanceplan “Next Gen Belgium” te promoten. De website en de filmpjes zitten goed ineen, de vraag blijft wat de meerwaarde is voor de burger.

The Big Picture: Het geld is wel echt op. De staatsschuld dreigt te ontsporen tot 130 procent van het bbp tegen 2030.

Uitgerekend nu: een niet mis te verstane boodschap van de Nationale Bank (NBB) voor heel de Wetstraat. In de Kamer kwam gisteren Stefan Van Parys, de econoom die bij de NBB de staatsschuld beheert, langs voor een toelichting. En zijn boodschap was er niet naast. De Belgische staatsschuld dreigt de komende jaren echt te ontploffen, met een pad richting 130 procent schuldgraad (schuld ten opzichte van het bbp) tegen 2030.
Dat is meer dan symbolisch, net voor de bankencrisis in 2008 was die staatsschuld als eens onder de 100 procent gedoken, voor het eerst in jaren. Nadien schoot ze weer omhoog, om dan net voor corona weer onder de 100 procent te gaan. Sindsdien is er sprake van een totale ontsporing: de overheid moest in de coronacrisis diep in de buidel tasten. Het enige lichtpunt: de torenhoge inflatie, die voorlopig de schuld wegvreet.
Maar erger: waar België nu aankijkt tegen een tekort op de begroting van 5 procent, door corona en de Oekraïnecrisis, ziet de Nationale Bank dat tekort niet weg gaan. Want er komen vergrijzingsuitgaven bij, de stijging van de pensioenen ook: het primaire saldo (wat je zonder rentekosten uitgeeft) blijft dus negatief.
En daar komt dan die rente bij, die onvermijdelijk gaat stijgen omdat de Europese Centrale Bank de inflatie moet tegengaan. Daar ziet de Nationale Bank een sneeuwbaleffect: de kost kan tegen 2030 oplopen tot 3 procent van het bbp, enkel aan rente op de schulden. En zo komt men bij projecties uit op een cijfer van 130 procent, wat Italiaanse of Griekse toestanden zijn. Volgens de Europese normen van de eurozone mag eigenlijk maar 60 procent schuldgraad als plafond. Maar belangrijker voor de Commissie is de trend: gaat die schuld omhoog of omlaag?
Voor Van Parys is het heel duidelijk: op dit moment zit onze schuld op 105 procent, maar die dreigt omhoog te schieten. De econoom wees erop dat het moment van lage rente niet genoeg gebruikt is om de schuld af te bouwen. En nu dreigt het dus bij een nieuwe economische schok helemaal fout te lopen.
Vanmiddag komt de federale begroting alvast nog eens aan bod in de Kamer. Premier De Croo en zijn Vivaldi-ploeg wilden aanvankelijk in het ‘zomerakkoord‘ ook al een begrotingsdiscussie inhouden, maar het is zeer de vraag of dat nog lukt, met een federale regering die stroef loopt. In een plenair debat moet er nu wel al wat uitleg volgen.
Voor de oppositie zit Sander Loones (N-VA) alvast klaar met de kritiek: “Wanneer schiet De Croo eindelijk wakker? Straks wordt de begrotingscontrole gestemd, maar hij heeft helemaal niets onder controle, de begroting ontspoort verder, op enkele maanden komen er vier miljard extra uitgaven bij. Ook de negatieve rapporten stapelen zich op. Naast de OESO, de Europese Commissie, het IMF en het Agentschap van de Schuld, waarschuwt nu ook de Nationale Bank dat de staatsschuld kan ontploffen tot 130 procent en meer de komende jaren. Wie zal dit allemaal blijven betalen?”

Opvallend: In de Kamer duwen de groenen om het sociaal tarief voor energie permanent te maken. Maar dat irriteert de socialisten.

Kristof Calvo (Groen) werkt aan zijn ‘sociale flank’. Sinds het kopstuk van groen besliste zich niet te gooien voor het voorzitterschap van zijn partij, gooit hij het in de Kamer over een andere boeg: hij wil absoluut aan thema’s als armoede werken. Dat is opvallend, want Calvo stond altijd bekend als een ‘blauwe groene’, iemand die binnen Groen dichter aansloot bij de liberalen. Alleen: de partij zelf is misschien wel naar links opgeschoven. De nieuwe voorzitters, Jeremie Vaneeckhout en Nadia Naji, hebben alvast een uitgesproken linkse koers ingezet.
Meteen voegt Calvo daad bij het woord: hij dient samen met Samuel Cogolati (Ecolo) en Kim Buyst (Groen) een wetsvoorstel in om het uitgebreide sociale energietarief permanent te maken, in plaats van zoals nu een tijdelijke maatregel.
Dat zou meteen een erg brede ingreep van welvaartsherverdeling zijn: 2 miljoen armste gezinnen profiteren tijdelijk van zo’n verlaagd tarief, waardoor ze veel minder getroffen worden door de energiecrisis.
Alleen, de maatregel kost handenvol geld. De energiewaakhond CREG berekende dat het prijskaartje vanaf 2021, toen die werd ingevoerd, tot september 2022 oploopt tot 865 miljoen euro. Afgelopen weekend besliste Vivaldi om daar nog een verlening aan te breien tot eind dit jaar: nog eens 185 miljoen euro kosten. En ook voor volgend jaar zou de maatregel doorlopen. Dat geld komt uiteraard van ergens: uit de nu al stevig ontspoorde begroting.
Maar het parlementaire initiatief van Calvo verrast nu de socialisten. Die hebben aan de regeringstafel naar eigen zeggen maar bitter weinig steun gehad van de groenen in dit dossier: minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) zou het systeem ook al willen herbekijken, om het mogelijks te verfijnen of groener te maken. Want het blijft onrechtstreeks opnieuw een subsidiëring van het gebruik van fossiele brandstoffen.
Bij PS en Vooruit is men dus benieuwd in hoeverre Calvo en Cogolati het echt menen: raakt de zaak in de Kamer gestemd, desnoods met steun van PVDA voor een wisselmeerderheid? Afwachten.

Ook genoteerd: Een unanieme goedkeuring van het Synatom-voorstel in de Kamer.

Binnen twee weken kan het plenair gestemd worden: het nieuwe Synatom-voorstel van de regering. Dat zet meteen het mes op de keel van Engie, de Franse eigenaar van de kerncentrales. Synatom is het fonds dat de afbraak van de Belgische kerncentrales en de berging van het nucleaire afval moet betalen.
Minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) werkt al langer aan een wetsontwerp, om de huidige regeling rond het opkuisen van het kernafval en de sloop van de kerncentrales, maar vooral de factuur daarvan, te regelen. De vorige regeringen hadden uitbater Engie wel verplicht om daar al een spaarpotje voor aan te leggen, maar de regels daarrond waren veel te soepel: Engie stak er geld in, maar leende dat vooral terug uit aan zichzelf. Niet bepaald een zekerheid dat op een dag de enorme rekening ooit betaald zou worden.
De ramingen voor die kost van de berging en de opkuis zijn duizelingwekkend: meer dan 40 miljard euro, als eindafrekening, is nu het mikpunt. Daarvoor moet vandaag zo’n 13 miljard aanwezig zijn, rente doet in principe de rest, over tijd.
Een nieuw wetsontwerp van Van der Straeten trekt de zaken strakker: niet meer uitlenen aan zichzelf, een betere controle op het beheer van het geld, en garanties dat het Synatom-fonds moet worden volgestort. Voor Engie niet helemaal comfortabel, en eigenlijk integraal deel van de onderhandelingen over de verlenging van de levensduur van de kerncentrales. De Franse energiereus zou immers graag willen dat de Belgische overheid mee in de uitbating van de twee overblijvende kerncentrales zou stappen: op die manier wordt de overheid dan mee verantwoordelijk voor de berging en afbraak van kerncentrales en afval.
De klok tikt nu: de Commissie Energie in de Kamer keurde unaniem het wetsvoorstel goed, binnen twee weken komt het plenaire op de agenda, om definitief gestemd te worden. Als Engie nog iets wil forceren, moet er een deal gemaakt worden met het duo uit Vivaldi dat op dit moment met hen onderhandeld: premier De Croo en Van der Straeten.
Overigens zijn de recente stappen van Rusland, waarbij de gaskraan naar steeds meer Europese landen wordt dichtgedraaid, alweer dramatisch op de Europese energiemarkt. Dat leidt tot forsere effecten: zowel Duitsland als Nederland hebben aangekondigd hun steenkoolcentrales opnieuw open te doen. CO2-afwegingen, ook voor de Duitse regering, mét groenen in de coalitie, moeten even opzij om iedereen gewoon van stroom te kunnen voorzien.
In dat opzicht is er wat zenuwachtigheid, ook in regeringskringen, rond het oude standpunt van de MR: waarom niet meer dan twee kerncentrales openhouden? Want verschillende centrales in de VS, maar evengoed het Nederlandse Borssele, op enkele kilometers van de grens met België, bewijzen dat zelfs de oudste generatie kerncentrales, waartoe Doel 1 en 2 en Tihange 1 behoren, perfect nog tien jaar of meer verder kunnen bollen, als men dat wil. Alleen staat daar een ferm taboe van de groenen in de weg. “Maar misschien gaan we hier toch vroeg of laat naar moeten kijken”, zo is aan Vlaamse kant bij de liberalen te horen.
Overigens is er ook met de beleggingsvoorwaarden van het Synatom-fonds iets vreemd aan de hand, zo merkte N-VA’er Bert Wollants op: dat fonds mag niet beleggen in energieprojecten van fossiele brandstof, maar ook niet in nucleaire projecten. Vreemd, omdat Vivaldi tegelijk wel 100 miljoen euro uittrekt om onderzoek te doen naar nieuwe, kleinschalige nucleaire reactoren.

Om te volgen: Politieke hoogspanning in Molenbeek, rond een zoveelste schietpartij.

Wie van Antwerpen is, en door Molenbeek rijdt, zal zich tegenwoordig misschien er wat meer thuis voelen: een oorlog tussen drugsbendes, openlijk uitgevochten op straat met schietpartijen, teistert de Brusselse gemeente. Daarbij circuleert het cijfer van ‘twaalf opeenvolgende schietpartijen’, tenminste als men rekent vanaf begin september vorig jaar.
Niet meteen goed nieuws dus voor een gemeente die internationaal niet de beste reputatie geniet. De aanpak van Catherine Moureaux, de PS-burgemeester, is om alle verantwoordelijkheid bij een andere politiek niveau te leggen: ze wil hulp van de federale politie. Daarbij wijst haar woordvoerder naar Annelies Verlinden (cd&v), de minister van Binnenlandse Zaken, die al drie keer een meeting zou hebben geweigerd. Volgens de PS-burgemeester is er een tekort van 200 politieagenten in de Brusselse gemeente.
Aan Bruzz reageerde het kabinet van Verlinden voorzichtig, in algemene termen: een gerechtelijk onderzoek loopt immers nog naar de schietpartijen. “Het is in eerste instantie aan de lokale politie om de nodige politiecapaciteit te voorzien en te organiseren. Uiteraard kan de lokale politie via de geëigende kanalen versterking vragen van de federale politie of nabijgelegen zones.” Zo lijkt de federale minister niet te willen verzanden in een welles-nietesoorlogje met Moureaux.
Maar het is ook de MR die in Brussel onversneden de aanval inzet op de PS. “In Antwerpen reageren ze, in Molenbeek lijden we“, zo tweette Georges-Louis Bouchez (MR) al.
Hij hemelt de Antwerpse aanpak van Bart De Wever (N-VA) helemaal op. Die laatste noemde Bouchez al lachend ‘zijn goedkoopste woordvoerder’ wat de MR-voorzitter alweer waarmaakt. “De Antwerpse politie is nu een van de best uitgeruste van het land. De burgemeester van Antwerpen is een felle strijd begonnen tegen drugsdealers. Hij aarzelde niet om de Colombiaanse autoriteiten te ontmoeten, hij is actief en wacht niet op hulp. Bovendien is de situatie in Antwerpen niet vergelijkbaar met die in Molenbeek, wegens de aanwezigheid van de haven in de stad, de belangrijkste bron van invoer van drugs”, zo declareert Bouchez in La Libre.
De MR verwijt Moureaux een ‘pamperbeleid’ in haar gemeente. “Dit is de verantwoordelijkheid van de familie Moureaux. Dit is het resultaat van dertig jaar verloedering, met inbegrip van zelfgenoegzaamheid over domiciliëringen, het idee dat de oprichting van buurthuizen alle problemen zou oplossen, het beleid dat de politie niet alles kon opschrijven, enzovoort. Dit is waar we nu staan”, zo sneert hij. De MR gaat nu vragen aan de Brusselse minister-president Rudi Vervoort (PS) “om de administratieve politie van Molenbeek onder toezicht te plaatsen”. Iets wat Vervoort uiteraard niet gaat doen.
Bij de PS reageert men woedend op de MR: “Was het dan niet MR-figuur Françoise Schepmans, die van 2012 tot 2018 burgemeester was van Molenbeek? En was het niet het Kanaalplan, onder de Zweedse regering ingevoerd, dat Molenbeek van criminaliteit zou behoeden?” Zo lijkt de storm rond Molenbeek niet meteen te gaan liggen.

Noteer zeker in uw agenda: Een symposium over de fiscale hervormingen.

Het is zover: minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) komt voor 21 juli met zijn fiscale plannen. Dat weet De Tijd. De minister plant immers een symposium over zijn voorstellen om het takssysteem in België radicaal te hervormen, een uitnodiging daarvoor viel in de bus van de andere Vivaldi-kabinetten, die ietwat verrast waren over de zet van de cd&v’er.
De cd&v-vicepremier werkt al langer aan die hervormingen, en kondigde aan die voor de zomer te presenteren. In het regeerakkoord staat dat deze ploeg zo’n grote hervorming moet ‘voorbereiden’, maar in praktijk lijkt die er niet meer te gaan komen. De politieke wil om zo’n grote hervorming te doen, ontbreekt simpelweg.
Toch is het broodnodig: België is koploper in de wereld in het belasten van arbeid. Er is dus een verdere verschuiving van lasten nodig, en tegelijk ook een vereenvoudiging van het erg complexe Belgische fiscale systeem. Tot zover is iedereen het eens.
Maar die principes in de praktijk invullen, blijkt erg moeilijk: meteen botst men op de belangen van een of andere lobbygroep, of op de grote ideologische principes van voornamelijk de Franstalige liberalen, die in praktijk gewoon alles blokkeren rond fiscaliteit.
Op dinsdag 5 juli is het dus zover. “Tijdens deze studiedag wordt stilgestaan bij de verschillende beleidsvoorbereidende aanbevelingen”, zo kondigt men aan. Daar zullen verschillende voorstellen bekeken worden, van een aantal werkgroepen en de Hoge Raad voor Financiën. Van Peteghem zelf zal de afsluitende speech houden. Maar het is niet de bedoeling om dan meteen de eigen plannen uit de doeken te doen, dat is voor iets erna, maar voor het zomerreces wel.

Ook dit nog: Chinese propaganda bij de MIVB.

Pijnlijk: de MIVB die in de Europese hoofdstad rondrijdt met reclameboodschappen die rechtstreeks uit de propagandamachine van Hongkong-Chief Executive John Lee kwamen. Die Lee werd door Peking gekozen om het repressief beleid in de voormalige Aziatische vrijhaven verder te zetten.
“A New Era – Stability Prosperity Opportunity”, zo was de slogan van Hongkongs campagne om de 25ste verjaardag van de Britse overgave van het schiereiland aan China deze maand in de bloemetjes te zetten. Veel vreugde heeft die 25 jaar anders niet opgeleverd: China heeft de politieke vrijheid en persvrijheid volledig aan banden gelegd, en COVID handig gebruikt om de repressie helemaal door te drukken. De internationale imagoschade voor Hongkong was navenant.
Daar wilde Hongkong en Lee wat tegen doen. Trams en treinen voorzien met de slogan rijden ondertussen rond in plaatsen zoals Turkije en Italië. Advertentiebureau JCDecaux kreeg de campagne verkocht aan de STIB-MIVB. Twee trams zouden tussen 7 en 29 juni in Brussel rondrijden met de slogans.
Tot een paar Europese Parlementsleden en waakzame reizigers merkten wat er aan de hand was. En de MIVB in alle stilte haar campagne na 24 uur introk. “Deze campagne was door de mazen van het net geglipt en vervolgens enkele dagen te zien op onze trams voor die werd weggehaald, omdat die niet conform ons handvest was”, laat An Van hamme, woordvoerder van de MIVB weten aan deze nieuwsbrief.

Met bijdragen van Jeremy Van der Haegen.