Het Vlaams Belang kreeg bij de nationale verkiezingen van 2014 een doodsklap, waarbij alle oude kopstukken verdwenen. Partijvoorzitter Tom Van Grieken (foto) is ondertussen op zoek, want in 2018 en daarna in 2019 moet de partij haar comeback maken. Een “V-front” is een zoveelste oproep van N-VA’ers om naar Vlaams Belang te komen. Geraakt Vlaams Belang opnieuw aan de bak, op de Vlaams-nationale flank? De slaagkansen zijn miniem.
N-VA’ers lokken naar het Vlaams Belang: ooit was het een full time bezigheid van een pak Belangers. Met een heus eigen bladje, de WelkomEcho, en een heel apparaat aan medewerkers, met op kop ex-N-VA’ster Marie-Rose Morel, moesten gedesillusioneerde N-VA’ers overhaald worden om naar de Vlaamse stal van het Belang over te lopen. Het jaar was 2003, Vlaams Belang surfte naar ongekende hoogte in de peilingen en zou het jaar daarop liefst 24 procent halen bij de Vlaamse verkiezingen. Die strategie lukte voor een deel: een klein groepje Vlaams-nationalisten van de harde lijn maakte destijds de keuze voor de radicaal Vlaamse en extreemrechtse partij. De racistische en aangebrande ondertoon van het Vlaams Belang, verpersoonlijkt door Filip Dewinter, die namen ze er met tegenzin bij. Ondertussen zijn de rollen al eens helemaal omgedraaid. Vlaams Belang lukte er op geen enkele manier in om het cordon sanitaire ooit te doorbreken.
Hoewel ze aartsvijanden waren, hielden Dewinter en Gerolf Annemans één zaak samen in het oog: Vlaams Belang moest ‘vuil’ blijven, moest grofgebekt blijven politiek niet-correcte boodschappen verspreiden, en moest vooral de islam keihard aanpakken. Het effect was dat geen enkele andere partij in zee wilde met het Belang.
[media-credit name=”Remko de Waal / ANP / AFP” align=”aligncenter” width=”1024″][/media-credit]
Overlopen naar de andere kant
Toen N-VA zich afscheurde van het kartel met CD&V en z’n eigen weg ging, gingen de sluizen plots open in de andere richting. Veel ontevreden Belangers, die de koers van Dewinter beu waren, spoelden terug aan bij de N-VA. Vandaag slaat de slinger weer in de andere richting. N-VA is al drie jaar overal aan de macht, de partij wordt deel van het systeem, van het establishment. Daar hoopt huidige Belang-voorzitter Tom Van Grieken te kunnen op bouwen: historisch gezien is het wantrouwen van de Vlaamse beweging tegen alles wat deel uitmaakt van het Belgische systeem zeer groot.
Vlaams Belang wil de erfenis van die Vlaamse beweging nog altijd claimen. De IJzerbedevaart bestaat niet meer, maar jaren geleden al scheurde het Vlaams Belang af in een IJzerwake. Die lokt nog een paar duizend man naar Steenstrate elk jaar. Het is hét jaarlijkse moment waarop Van Grieken en co willen tonen dat zij de ware Vlamingen zijn.
En dus lanceert Van Grieken nu de oproep aan andere Vlaams-nationalisten om zich achter dezelfde vlag te scharen: een zogenaamd “V-front”. Bedoeling is niet dat met N-VA zelf te doen, maar met “de overgebleven Vlaams-nationalisten bij de N-VA”, zoals hij het wat pestend verwoordt. “Nu de N-VA haar communautaire programma ondergeschikt heeft gemaakt aan ministerpostjes, is het belangrijk dat we als Vlaams-nationalisten met vereende krachten naar de kiezer trekken”, zo zei Van Grieken afgelopen weekend op die IJzerwake aan Belga. Volgens hem worden Vlaamsgezinde parlementsleden “monddood gemaakt” door de partijtop van de N-VA.
Wouters & Vuye
Wie hij vooral op het oog heeft, zijn Hendrik Vuye en Veerle Wouters. Die hebben de deur bij N-VA al een tijdje dichtgeslagen. Maar veelbetekenend was dat ze een eigen fractie in de Kamer begonnen, Vuye & Wouters. De keuze om met Vlaams Belang, dat ook maar drie kamerleden telt, een samenwerking, technische fractie of zelfs meer uit te bouwen, is toen expliciet niet gemaakt. Vuye en Wouters gingen hun eigen weg. Voor Van Grieken zouden de twee vleugels kunnen geven: ze zijn dé geloofwaardige stoottroepen die Vlaams Belang nodig heeft om de N-VA echt pijn te doen op haar Vlaamse flank. Maar net omwille van de bewogen geschiedenis van vijandelijke overnamepogingen, ligt zo’n overstap ook hypergevoelig. Vuye en Wouters hebben de banden met veel traditionele N-VA’ers en mensen uit de Vlaams Beweging nooit helemaal doorgeknipt. Maar moesten ze bij het Vlaams Belang eindigen, dan verdampt die sympathie meteen. Vraag is of Vuye en Wouters veel keuze zullen hebben, als ze in 2019 een kans willen hebben om opnieuw gekozen te raken. Op eigen kracht een zetel halen is quasi-onmogelijk. Maar zeker Hendrik Vuye, een vrijgevochten professor Grondwettelijk recht, is niet bepaald het type mens om bij Vlaams Belang te kunnen aarden. Zo lijkt Van Grieken z’n oproep een zoveelste plaagstoot aan het adres van de N-VA, zonder dat er ten gronde huiswerk gemaakt is. De dag dat de Vlaams Belang-voorzitter een gezamenlijke persconferentie aankondigt met Vuye en Wouters, dan heeft Bart De Wever een probleem. Veel eerder zal niemand bij de N-VA zich echt zorgen beginnen maken.