Als we de VRT-baas gelijk heeft, haken jongeren massaal of voor het nieuws

De VRT gaat online lespaketten aanbieden aan scholen. Dat heeft Paul Lembrechts, de gedelegeerd bestuurder van de openbare omroep, gezegd in een interview met de krant De Tijd.

‘Met ons videomateriaal kunnen we snel op de bal spelen. Over de Britse verkiezingen, bijvoorbeeld. We beginnen dit najaar al met een proefproject.’

Ongeziene disruptie in de media

In het interview merkt Lembrechts ook op dat de disruptie die de traditionele media vandaag ondergaan ongezien is:

“Elke bedrijfssector heeft in zijn geschiedenis voor ingrijpende wijzigingen gestaan. Maar de snelheid waarmee het nu gebeurt, is echt ongezien’.

Volgens de VRT-baas zal de openbare omroep over pakweg tien jaar een totaal ander bedrijf zijn, maar kan hij vandaag niet exact zeggen hoe dat bedrijf er uit zal zien. De disruptie zorgt voor totaal nieuwe kijkpatronen (uitgesteld kijken), waarvan commerciële zenders de grootste slachtoffers zijn:

‘Voor de commerciële omroepen [is uitgesteld kijken een enorm probleem,] meer dan voor ons, omdat zij leven van de advertenties die de mensen skippen. Maar ook wij verliezen onze toegevoegde waarde als het live kijken afneemt. Dan zijn we straks niet meer dan een leverancier van programma’s aan de videotheek van het internet.’

Subsidies

Uiteraard rijst dan de vraag of het nog verantwoord is dat de openbare omroep – die jaarlijks 277 miljoen euro van de overheid krijgt – ook nog eens een deel van het advertentiegeld inpikt dat de privésector nodig heeft om te overleven. De VRT zendt namelijk ook gewoon reclame uit, binnen een strikt vastgesteld kader, weliswaar:

‘De Facebooks en Googles gaan nu met 70 procent van de Belgische online advertentiemarkt lopen. Daarom stak ik onlangs de hand uit naar de andere mediagroepen om een antwoord te formuleren, door bijvoorbeeld onze reclameregies te laten samenwerken. […] Mijn eerste doel is de Belgische advertentiekoek weer groter te maken. Alleen als dat lukt, kunnen we over een verhoging van onze inkomsten spreken. Maar als we niet samenwerken, verliezen we de strijd tegen Silicon Valley.’

Jongeren haken af

Niet enkel veranderen de patronen inzake tv-kijken, er is ook sprake van een demografische verschuiving. Zo heeft de opkomst van sociale media en streamingdiensten zoals Netflix ervoor gezorgd dat het steeds moeilijker wordt jongeren te bereiken via de televisie, aldus de VRT-baas:

“[…] voor nieuws haken ze af. Dat baart me grote zorgen, ja. Want hoe kan je je nog een deftige visie vormen op de maatschappij als je alleen afgaat op spectaculaire headlines die je enkele seconden voor ogen krijgt?”

Die demografische shift is nochtans onvermijdelijk en onomkeerbaar. Ter vergelijking: de voorbije 5 jaar is de tijd die jongeren tussen de 18 en 24 jaar in de VS aan tv-kijken spendeerden net niet gehalveerd: