Zweedse veiligheidsdienst kan herhaling aanslagen Anders Breivik verijdelen

De Zweedse nationale veiligheidsdienst SÄPO kon in november vorig jaar een man arresteren die een terroristische aanslag plande. Aan de hand van zijn profiel en de teruggevonden middelen worden al snel linken gelegd met Anders Breivik, de terrorist die in 2011 Noorwegen op zijn kop zette.

Waarom is dit belangrijk?

Op 22 juli 2011 ging in de regeringswijk in Oslo een autobom af, waarbij acht doden en zeventien gewonden vielen. Twee uur later vond een bloedbad plaats op het eiland Utøya, waar de sociaaldemocratische Noorse Arbeiderspartij een jeugdkamp organiseerde. In totaal vielen op het eiland 69 doden en 300 gewonden door de in het rond schietende terrorist. Die werd later gearresteerd en geïdentificeerd als Anders Breivik, een extreemrechtse en anti-islamitische Noor.

Op 4 november 2021 vielen agenten van de Zweedse Säkerhetspolisen, de nationale veiligheidsdienst, binnen in een boerderij nabij Falköping, honderd kilometer ten oosten van Gotenburg. Dat berichtten verschillende Zweedse media, waaronder Aftonbladet. Ze arresteerden een 25-jarige man en namen wapens en heel wat goederen in beslag, waaronder 50 ton kunstmest. Kunstmest en een boerderij lijkt een normale match, maar vuurwapens, kogels, camouflagevesten, helmen, kogelvrije vesten en een waar bommenlaboratorium lijken toch niet te passen in de schuren van een doorsnee Zweedse landbouwer.

Nordicisme en neonazisme

Al snel vonden de speurders ook opstrijkpatches terug met het logo van de NMR, het Nordic Resistance Movement, een nordicistische en neonazistische groepering die de democratie wil doen imploderen door middel van paramilitaire en terroristische activiteiten. De NMR stond ook al vermeld op het strafblad van de twintiger: tijdens een betoging van de groepering in Gotenburg werd hij in het gezicht gespuugd door een mede-betoogster, waarna hij haar een harde klap in het gezicht gaf. Hiervoor werd hij destijds ook veroordeeld.

Daarnaast vonden de SÄPO-agenten in de boerderij ook foto’s van swastika’s en boeken over extreemrechts, terwijl de telefoon van de man vol stond met extremistische boodschappen en de zoekgeschiedenis op zijn computer aantoonde dat hij een bijzondere voorkeur had voor Nazi-Duitsland, het Derde Rijk en Mein Kampf, het boek waarin Adolf Hitler zijn ideeën over Duitsland, rassen en politiek bundelde.

Van kunstmest tot bom

De kunstmest in de boerderij (Foto: Zweedse politie)

Het meest schrikwekkende was echter het gigantisch arsenaal aan oorlogswapens, beschermingskledij en bommenmateriaal in de woonst. Er werd zelfs een 3D-printer aangetroffen waarmee de man zijn eigen wapens printte. Op de foto’s die de Zweedse politie verspreidde, stonden ook grote zakken (volgens de politie zelf 50 ton) met Yara Bela, een stikstofmeststof van het Noorse merk Yara.

Deze kunstmest kan worden gebruikt om bommen te maken: een mengsel van 94 procent van dit product met 6 procent van een koolwaterstof (zoals diesel, benzine of zelfs suiker) kan met behulp van een ontsteker en een kleine hoeveelheid normale springstof ammoniumnitraat een zware bom worden. Een dergelijke bom, ook wel ANFO-bom genoemd, werd onder meer gebruikt door Anders Breivik in Oslo en door Timothy McVeigh bij de aanslag in Oklahoma in 1995, waarbij destijds 168 doden en 800 gewonden vielen.

De man is nu (gelukkig) gearresteerd, en wordt voorgeleid op verdenking van:

  • algemene vernieling
  • zware wapenmisdrijven
  • voorbereidingen voor een zware misdaad
  • inbreuk op de wetgeving rond brandbare en explosieve stoffen

De SÄPO verklaarde geen aanwijzingen te hebben dat de man samenwerkte met anderen om de aanslag te beramen. De verdachte leefde ook afgeschermd, alleen op de boerderij. In het originele verhoor bekende hij de voorbereidingen voor de aanslag echter niet: “Jullie zijn degenen die me verdenken en ik weet niet waarom. Er moet een basis zijn voor de beschuldigen, ik nodig jullie uit om me die te vertellen”, klonk hij.

(mah)

Meer