Het Italiaans-Amerikaanse Fiat Chrysler heeft maandag plannen voorgesteld voor een fusie met het Franse Renault. Indien zo’n fusie wordt gerealiseerd ontstaat de op twee na grootste autoproducent ter wereld. Zo’n combinatie zou enkel nog Toyota en Volkswagen voor zich moeten dulden. Als ook de huidige partners van Renault – Nissan en Mitsubishi – in het akkoord worden opgenomen, ontstaat zonder meer de grootste autofabrikant ter wereld

De samenvoeging van beide groepen zou een beurskapitalisering van 32 miljard euro hebben. De nieuwe groep zou dan 5 miljard euro op jaarbasis gaan besparen. Beide groepen krijgen ook een gelijkwaardig belang in een nieuwe op te richten holding, die zijn vestigingsplaats in Nederland zou hebben.

De aandelenbeurzen in Europa reageerden alvast positief en stuurden beide aandelen flink de hoogte in. De gesprekken kunnen een jaar aanslepen, maar de nieuwe combinatie zou dan 8,7 miljoen auto’s per jaar produceren.

Het zou om een spectaculaire ommekeer in de geschiedenis gaan. Want indien Renaults partners Nissan et Mitsubishi mee in de constructie stappen, ontstaat zonder meer de grootste autogroep ter wereld. Goed voor 15 miljoen wagens per jaar. Ter vergelijking: Volkswagen en Toyota produceerden in 2018 elk zo’n 10 miljoen wagens. De Franse staat toont zich daarom alvast voorstander van een mogelijk akkoord.

Fusie Fiat-Renault: wat beslist de Europese Commissie?

De vraag die rijst is of de Europese Commissie dergelijke fusie zal toelaten. In februari stelde de EC nog haar veto tegen de overname van het Franse Alstom door het Duitse Siemens. De fusie tussen de Franse producent van hogesnelheidstreinen en de spoorwegdivisie van het Duitse conglomeraat was toen rond. Het fusiebedrijf zou de concurrentie aangaan met het Chinese CRRC. Maar de EC oordeelde anders, omdat de fusie van de nieuwe combinatie een Europees monopolie zou maken.

Vraag is of Brussel deze keer andere maatstaven zal hanteren. De EU heeft nood aan een Europese speler die gewapend is om mee te doen op wereldvlak. In een tijdperk waarin de auto-industrie voor enorme uitdagingen staat, nu de overgang naar elektrische en autonome voertuigen op gang komt. En in tegenstelling tot andere belangrijke sectoren van de economie, zoals technologie en financiën, waar Europese spelers veelal in de marge opereren.

De geboorte van een reus? Nog een…

De eventuele fusie van Renault-Nissan en Fiat/Chrysler is zonder meer ingegeven door de gigantische investeringen die nodig zijn om de overschakeling van brandstof- naar elektrische en autonome voertuigen waar te kunnen maken. En om de concurrentie aan te kunnen met de Tesla, Uber, Apple’s en consoorten.

Maar ze bewijst ook een algemene tendens die zich in het globale kapitalisme heeft geïnstalleerd: de geboorte van reusachtige bedrijven. Het is niet langer de concurrentie die de motor van de waardecreatie is. Die concurrentie wordt stilaan vervangen door de dominantie van ultra-dominante bedrijven. De voorbije 20 jaar is in driekwart van alle economische sectoren de concentratie van bedrijven aan de top enkel uitgebreid. Dat verandert naast het concurrentievermogen, vooral de natuur van het kapitalisme.

[Op de foto boven: John Elkann, de voorzitter van Fiat-Chrysler]