Zelfs na vele onthullingen lijken grote witwaspraktijken niet te stoppen. Hoe komt dat?
Elk jaar worden door banken twee miljoen meldingen van verdachte activiteiten (of suspicious activity reports, SAR’s) ingediend. Die meldingen worden naar het Financial Crimes Enforcement Network (FinCEN) van het Amerikaanse ministerie van Financiën gestuurd. Zij moeten bepalen of de meldingen op criminele activiteiten duiden en of die activiteiten moeten worden onderzocht en bestraft.
Het addertje onder het gras: FinCEN heeft slechts 270 werknemers, wat betekent dat FinCEN te ruwweg 150 meldingen per werknemer per week moet verwerken. Het is dus weinig verrassend dat de meeste meldingen ongelezen blijven, en de activiteiten erin onbestraft.
2000 miljard dollar
Dat is een enorme klus. Het kan een team van onderzoekers weken of maanden kosten om één melding te onderzoeken.
Een klein deel van die FinCEN-rapporten, 2100 in totaal, is twee jaar geleden uitgelekt naar BuzzFeed News. Dat was het startsein voor een groot internationaal onderzoek, waarbij meer dan 400 journalisten in 88 landen betrokken waren. Waaronder ook Belgische journalisten van Knack, De Tijd en Le Soir.
De onderzoeksjournalisten onthulden hoe banken 2000 miljard dollar verdacht geld de wereld rondstuurden. Ze kunnen niet bewijzen dat enig gedrag van de banken crimineel was. Maar achteraf gezien lijkt het er wel op dat banken veel illegaal geld hebben laten witwassen.
Banken medeplichtig?
We weten niet hoeveel van die activiteiten werden betrapt of onderzocht door de politie. Een veilige gok: niet allemaal.
Al te vaak dienen de banken hun SAR’s in lang nadat de criminelen vertrokken zijn naar andere oorden. De belangrijkste reden om dit te doen: het is bijna onmogelijk een bank te vervolgen voor medeplichtigheid aan het witwassen van geld als zij een SAR heeft ingediend voor de activiteit in kwestie.
Lees ook: