Waarom u beter geen 215 miljoen euro wint met Euromillions

De winnaars van de op een na grootste Euromillions pot ooit hebben zich deze week bekendgemaakt. 215 miljoen euro mogen ze bijschrijven op hun rekening. Een hallucinant bedrag dat het Engels koppel Joe en Jess Thwaite uit Gloucestershire tot de meeste gelukkige mensen in de geschiedenis maakt. Of toch niet?

Wow! Toen Joe Thwaithe s ’nachts tot de vaststelling kwam dat hij de pot van 215 miljoen euro had gewonnen, kon hij niet terug in slaap vallen maar wilde ook zijn vrouw niet wekken. Hij spendeerde dan maar wat tijd om naar nieuwe huizen te zoeken, ditmaal zonder een bovenlimiet. Het zegt iets over het Engelse legendarische flegma. Hij besliste vervolgens om dit bekend te maken, want niemand van hun naaste omgeving zou begrijpen hoe ze al die nieuwe toekomstige luxe zouden kunnen veroorloven. 

Geld maakt een beetje gelukkig 

Laten we alvast niet flauw doen. Het is geen plezier om arm te zijn. Geld maakt zeker gelukkig maar slechts tot op een zeker niveau. In de westerse wereld zou dit rond de 60.000 euro per jaar schommelen.  u kan er zich iets bij voorstellen: genoeg om met vrienden uit eten te gaan, 1 of 2 keer op reis te kunnen vertrekken en net voldoende om je huis en je energieverbruik te betalen. Vanaf dat niveau is er geen significante stijging meer van het geluksgevoel.

Verlamden zijn even gelukkig als lottowinnaars

Dit was althans het resultaat van een iconisch onderzoek uit 1978, uitgevoerd door onderzoekers van Northwestern University en de University of Massachusetts. Zij maakten een vergelijkende studie tussen winnaars van de Illinois-loterij en  recente slachtoffers van catastrofes, die volledig verlamd werden als gevolg hiervan. Ze vroegen hen hoe ze genoten van de kleine dingen des leven: praten met een vriend, TV kijken, ontbijten of even lachen. De resultaten waren verbluffend. De slachtoffers lieten hogere cijfers van geluk noteren dan de lottowinnaars. 

Sinds die studie is er een half leger op zoek gegaan naar de echte geluksmakers,  de redenen waarom deze resultaten zo contra-intuïtief zijn én wat dan echt geluk verklaart.

Probleem 1: Wie zijn mijn echte vrienden?

De voornaamste verklaring is nu ‘gezond verstand’ geworden. Vriendschap en een sterke liefdesband met naasten staat met stip op één. Een goede vriend is meer waard dan eender welke hoeveelheid geld. Eenzaam zijn met veel geld of een sterke familie rond je hebben met een veel lager inkomen: de keuze zou evident moeten zijn. Het eerste probleem dient zich dan ook aan. Wie zijn je vrienden? Vanaf dan word je toch anders bekeken en zal elke oom of nicht die in geldproblemen zit aanbellen.

Probleem 2: Waarom vind ik dit niet meer leuk?

Daarenboven heeft de mens de heel vervelende karaktertrek om aan alles te wennen. De eerste maal dat we in onze nieuwe wagen zitten, hebben we nog een euforisch gevoel. Na enkele ritten is die adrenalinestoot weg. Idem voor de man of vrouw in je leven. De kriebels verdwijnen geleidelijk. Dit heet in het psychologische jargon ‘hedonic adaptation’. En daar schuilt alvast het tweede grote gevaar voor de megarijken. Zelfs heel veel geld went. 

Probleem 3: Waarom nemen ze me niet serieus?

Verder is er nog een ander netelig probleem: Zij die hard gewerkt hebben voor hun centen kijken wat met misprijzen naar die gelukzakken die nu misschien hetzelfde exclusieve luxehotel in de Bahamas boeken. Het koppel uit Gloucestershire zal bij de werkende miljonairs niet serieus worden genomen.

Ons verbazend mentaal immuunsysteem

Maar het wordt nog wat complexer en interessanter. De mens heeft een ongelooflijke vaardigheid: we kunnen synthetisch geluk aanmaken. De gelukspsycholoog Dan Gilbert legt dit uit in zijn bestseller ‘Stumbling on Happiness’. Zoals wij een fysiek immuunsysteem hebben dat ons beschermt tegen heel wat bacteriën en virussen, hebben wij ook de vaardigheid om ons brein te beschermen. 

Voor bijna iedereen is een vreselijke gebeurtenis maximum na 3 maanden vergeten. Je job verliezen lijkt dramatisch maar uiteindelijk heeft bijna iedereen de capaciteit in zich om de rug te rechten. Zelfs als het gaat om het grootste verdriet zoals een overlijden. Wij hebben een soort basisgrens van geluk waar we altijd naar terugkeren, ondanks alle drama’s die er in ons leven zich voordoen.

We voelen dit allemaal intuïtief aan. Indien geld significant was, zou de rijkste man in de wereld Elon Musk de gelukkigste man ter wereld zijn. Maar we horen ‘Elon’ meer klagen over zijn harde werken en zijn gebrek aan vrije tijd, via al zijn dwaas getweet – waar vindt de man daar toch de tijd voor? Maar dit helemaal terzijde. Wij kennen allemaal wel een koppel dat echt geluk uitstraalt, ondanks het feit dat ze niet heel rijk zijn.

Don’t worry, be Happy

Nu hoeft u zich niet te veel zorgen maken. De kans dat u Euromillions wint is 1 op 140.000.000.  Of een schamele 0,00000072%. En zelfs als je de prijs wint is er een grote kans dat je alles kwijt speelt. 70 procent van alle lottowinnaars geraken alles kwijt binnen de vijf jaar!

Dan toch nog maar wat voortbaggeren. Laat het een troost zijn: een toffe job is een gegarandeerde geluksmaker. En je kan maar van één goed glas wijn tegelijkertijd genieten met je beste vriend of vriendin.


De auteur Xavier Verellen is auteur en ondernemer. (https://www.qelviq.com)

Meer