Terwijl de elektriciteitsprijzen in Spanje al (veel) lager liggen dan het Europese gemiddelde, zullen in het Zuid-Europese land ook de verwarmingskosten beduidend lager uitvallen.

De Spaanse premier Pedro Sánchez heeft donderdag een verlaging van de btw op gas aangekondigd; van 21 tot 5 procent. Deze maatregel zal van kracht zijn van oktober tot en met 31 december. Maar het is niet uitgesloten dat de regel daarna nog zal blijven gelden.

Bescherming van de “werkende middenklasse”

“Het idee is dat er fiscale rechtvaardigheid moet zijn, een eerlijke verdeling van de gevolgen van de oorlog van Poetin”, zei de socialist, die graag “de verwarmingsrekening wil verlagen”, op de radiozender Cadena Ser. De maatregel maakt deel uit van het beleid van zijn regering om te kiezen voor “selectieve” belastingverlagingen.

In augustus bedroeg de inflatie in Spanje 10,4 procent op jaarbasis. Dit is de derde maand op rij dat de geldontwaarding de 10 procent-grens overschrijdt.

Met deze btw-verlaging op gas herhaalde Sánchez ook dat zijn regering haar uiterste best deed om “altijd te proberen de werkende middenklasse te beschermen”, een term waarmee voornamelijk gedoeld wordt op werknemers met lagere inkomens.

Prijsplafonnering

Daar waar de meeste Europese landen 600 euro neertellen per MWh elektriciteit, volstaat in Spanje zo’n 200 euro. Reeds in mei heeft Madrid een prijsplafonnering ingevoerd op gas dat bij de elektriciteitsproductie wordt gebruikt. Het bestaat erin dat de elektriciteitsprijs niet langer wordt toegepast volgens de Day Ahead-markt.

Dit mechanisme komt echter met een prijskaartje voor Spanje – en voor Portugal, dat dezelfde maatregel hanteert. Beide landen subsidiëren in principe gas voor elektriciteitsproducenten. Vanaf juli kochten deze laatsten hun gas voor slechts 40 euro per MWh (+5 euro elke maand daarna), terwijl het op de groothandelsmarkt 280 euro bedraagt. In ruil daarvoor zullen de producenten een deel van hun winst moeten teruggeven.

Een dergelijk systeem wordt mogelijk gemaakt door de slechte verbinding van het Iberisch schiereiland met de rest van het Europese net; vooral daarom is de maatregel gevalideerd door de Europese Commissie. Zowel Spanje als Portugal bevoorraden zich namelijk uit Afrika met vloeibaar aardgas; Spanje is het land met het grootste aantal LNG-terminals in Europa. Maar aan andere Europese landen kan natuurlijk geen gesubsidieerd Iberisch gas worden geleverd.

Geen rantsoenering

In zijn interview van vandaag verzekerde de premier dat de Spanjaarden zich geen zorgen hoeven te maken over de gasvoorziening van het land. “Wij overwegen geen gasbeperkingen voor deze winter. De context is zeer onzeker, maar onze situatie is veiliger dan die van andere landen”, stelde hij.

Sinds midden augustus is het Spaanse winkels, kantoren, openbare gelegenheden, treinstations en luchthavens echter verboden hun airconditioners op volle toeren te laten draaien: de temperatuur mag niet lager worden dan 27 graden. In de koudste maanden mogen Spanjaarden hun thermostaat dan weer niet hoger dan 19 graden instellen.

(lb/fjc)