België koploper in strijd tegen kanker: radiotheranostiek is Belgische primeur

IBA, de Waalse wereldleider in deeltjesversnellertechnologie, en het nucleaire onderzoekscentrum SCK CEN slaan de handen in elkaar. Het doel: vanaf 2027 op bijzondere wijze kankerbehandeling leveren.

Vorig jaar kondigden beide bedrijven hun samenwerking aan, wat de strijd tegen kanker zou moeten versnellen. Vandaag formaliseren beide partijen hun betrekking tot het experiment in een joint voiture onder de naam Pantera. Dat maakt de samenwerking nu echt officieel.

Radiotheranostiek, een samentrekking van ‘therapie’ en ‘diagnostiek’ is een van de meest recente evoluties in kankerbestrijding. IBA en SCK CEN willen onderzoeken of ze met het bundelen van hun krachten samen actinium-225 kunnen produceren. Dat is een radioactieve stof om kanker mee te behandelen.

Huidige stand van zaken

Momenteel focust Pantera zich op de technische haalbaarheidsstudies. Later zal het definitieve ontwerp op tafel komen te liggen, waarna de bouw van de eerste productiefaciliteit zal gerealiseerd worden. Die zal in 2024 van start gaan, op het terrein van SCK CEN. De uiteindelijke productie volgt dan, naar verwachting, in 2027.

Volgens Van den Berghe is radiotheranostiek bijzonder innovatief en hopen ze de productie verder uit te breiden naar andere radio-isotopen. Met gebruik van medische radio-isotopen die tijdens het vervallen straling uitzenden, kunnen kankercellen nauwkeurig gelokaliseerd en vernietigd worden. De straling doet kankercellen afsterven en spaart vervolgens omliggend gezond weefsel.

Omdat de nieuwe technologie zich nog in de eerste fases bevindt, is er vandaag nog niet veel actinium-225 te vinden. Maar het nut ervan wordt niet onderschat: er lopen namelijk al tal van studies naar het potentieel van de radioactieve stof. Daarbij wordt onderzocht of het doorslaggevend kan zijn tegen veelvoorkomende kankers als prostaat-, long-, darm-, borst-, pancreas-, bloed- en nierkanker, maar ook zeldzame kankersoorten als glioblastoom, de dodelijkste vorm van hersenkanker.

Actinium-225 heeft een halfwaardetijd van 10 dagen. Dat houdt de tijd in waarna nog de helft van de oorspronkelijke geproduceerde stof overblijft.

België nummer één

België is, met meerdere bedrijven in de nucleaire geneeskunde, al langer dan vandaag een wereldspeler op vlak van medische radio-isotopen.

Zo staat de IBA gekend om haar protontherapie. Daarbij worden kankertumoren gerichter bestraalt waardoor er minder nevenwerkingen zijn dan bij klassieke radiotherapie. Ook SCK CEN en het Nationaal Instituut voor Radio-elementen zijn, met hun productie van technetium-99 – de meest gebruikte radio-isotoop ter wereld – koploper binnen de industrie.

(ns)

Meer