Rabobank lanceert CO2-initiatief, maar hoe groen is het echt?

Het Nederlandse Rabobank start met carbon banking. Daarbij kunnen vervuilende bedrijven uit het westen CO2-certificaten kopen van Afrikaanse boeren. Een groen initiatief, al stellen milieuorganisaties er kritische vragen bij.

Het concept van Rabo Carbon Bank klinkt simpel. Kleine boeren uit onder meer Afrikaanse landen planten bomen, die bij het groeien CO2 uit de lucht opnemen en in de grond opslaan. Bedrijven uit het westen die hun koolstofemissies drastisch naar beneden moeten krijgen, kunnen CO2-rechten kopen van die boeren om hun uitstoot te compenseren.

Een win-win voor beide partijen, klink het bij Rabobank. En ook zij verdienen er vanzelfsprekend iets aan, met name 5 procent van de opbrengst. Niet onbelangrijk, in de wetenschap dat de rentemarge voor banken nog slechts een magere inkomstenbron vormt. De nettorente-inkomsten van Rabobank daalden in 2020 met 3 procent en de helft van de filialen werd vorig jaar gesloten.

Microsoft als waakhond

De bank maakte gisteren bekend dat ze starten met hun bomenproject voor 15 miljoen kleine boeren in Afrikaanse landen waar Rabobank al actief is, zijnde Kenia, Tanzania, Burundi en Zambia. ‘Met Rabo Carbon Bank willen wij boeren helpen hun begroting voor verduurzaming sluitend te maken’, legt Barbara Baarsma uit aan de Volkskrant, directeur van Rabo Carbon Bank. ‘Ten eerste door ze te laten verdienen aan de opslag van CO2. En ten tweede door met de aanplant van bijvoorbeeld fruitbomen extra inkomen te generen. Tegelijkertijd verbetert daarmee de kwaliteit van hun bodem, wat de opbrengst van hun gewassen weer kan verhogen.’

Microsoft houdt intussen op basis van satellietdata en AI bij hoeveel biomassa de boeren effectief creëren. Dit om fraude tegen te gaan waarbij boeren snel bomen planten om CO2-rechten te kunnen verkopen, en die vervolgens weer te kappen.

‘Eco-kolonialisme’

Klinkt mooi in theorie, zeker met het vooropgestelde cijfer van Rabobank om hiermee 0,5 procent van de jaarlijkse wereldwijde uitstoot tegen 2025 terug te dringen. Dat willen ze doen door tegen 2025 in totaal 15 miljoen boeren met gemiddeld 1 hectare grond, alles bij elkaar 150 megaton CO2 per jaar te laten opslaan in de bomen op hun grond.

Een analyse van het Nederlandse RTL Z Nieuws is eerder kritisch, op basis van reacties die ze sprokkelden bij milieu-organisaties en experten. Zo kost het gemiddeld tien jaar tijd om een grond te verbeteren met het oog op opname van CO2. Bovendien duurt het tot veertig jaar voor bomen groot genoeg zijn om efficiënt CO2 uit de lucht te halen, en die tijd hebben we niet, klinkt het bij milieu-organisatie Urgenda.

RTL Z-beurscommentator Hans de Geus is niet mals voor het initiatief. ‘Dit noemen we ook wel ‘eco-kolonialisme’’, klinkt het. ‘Je legt de gevolgen van onze overconsumptie neer bij de ontwikkelingslanden. Zij kunnen zo misschien minder voeding voor zichzelf produceren.’ Hij noemt het ‘de perfecte schaamlap’ om door te gaan met de groei van uitstoot voor grote vervuilers. Rabobank zou sowieso moeten zorgen voor groene landbouw, los van CO2-rechten, vindt de beurscommentator. Daarnaast zou het beter zijn om bedrijven te stimuleren hun uitstoot daadwerkelijk terug te dringen, in plaats van rechten af te kopen, besluit RTL Z.

Lees ook:

Meer