De oprichter van het outdoormerk Patagonia, Yves Chouinard, heeft afstand gedaan van zijn eigendom in het bedrijf. “Ik wilde nooit een zakenman worden. Ik begon als ambachtsman, maakte klimspullen voor mijn vrienden en mijzelf, en stapte toen in kleding”, zegt de Amerikaan op de site van Patagonia.

“In plaats van waarde te onttrekken aan de natuur en die om te zetten in rijkdom, gebruiken we de rijkdom die Patagonia creëert om de bron te beschermen. We maken van de aarde onze enige aandeelhouder,” zei de 83-jarige Chouinard in een verklaring.

Hij heeft besloten het bedrijf niet te verkopen of naar de beurs te brengen. De oprichter, samen met zijn vrouw en twee kinderen, draagt zijn eigendom over aan een speciaal ontworpen trust en een non-profitorganisatie. Deze zijn opgericht om de onafhankelijkheid van het bedrijf te bewaren en ervoor te zorgen dat alle winst – ongeveer 100 miljoen dollar per jaar – wordt gebruikt om klimaatverandering tegen te gaan en onontwikkeld land over de hele wereld te beschermen. Patagonia wordt geschat op ongeveer 3 miljard dollar. 

“Nieuwe vorm van kapitalisme”

“Hopelijk beïnvloedt dit een nieuwe vorm van kapitalisme die niet eindigt met een paar rijke mensen en een stel arme mensen”, zei Chouinard tegen de New York Times. “We gaan de maximale hoeveelheid geld weggeven aan mensen die actief werken aan het redden van deze planeet.”

In het interview met de krant zegt Chouinard dat zijn beslissing om het bedrijf op te geven deels in gang werd gezet toen zakenblad Forbes de Amerikaan als miljardair aanduidde. “Het maakte me echt kwaad”, zei hij, omdat hij “geen 1 miljard dollar op de bank heeft” en niet “in in een Lexus rijdt”.

Dan Mosley van de Amerikaanse bank BDT & Co, die Patagonia hielp bij het structureren van de verhuizing, vertelde aan de Times dat hij nog nooit zoiets had gezien: “In mijn meer dan 30 jaar van vermogensplanning, is wat de Chouinardfamilie heeft gedaan echt opmerkelijk.”

“Het is onherroepelijk vastgelegd. Ze kunnen het niet meer terugnemen, en ze willen het nooit meer terugnemen,” zei Mosley.

Activistisch bedrijf

Chouinard, die Patagonia in 1973 oprichtte, is al lang een milieuactivist en zijn bedrijf doneert al jaren 1 procent van de omzet aan milieuorganisaties. In 2018 doneerde Patagonia een extra 10 miljoen dollar aan organisaties die vechten tegen klimaatverandering. Het bedrijf zei dat het dat bedrag heeft opgespaard nadat voormalig president Donald Trump het vennootschapsbelastingtarief verlaagde, wat het bedrijf “onverantwoordelijk” noemde.

Patagonia heeft zich door de jaren heen ook buiten zijn winkels uitgesproken over milieukwesties. In 2017 klaagde het bedrijf toenmalig Amerikaans president Donald Trump aan wegens de beslissing van zijn regering om twee nationale natuurgebieden in Utah drastisch in te krimpen. Het outdoormerk ontpopte zich doorheen de tijd als een van de meest vocale zakelijke tegenstanders van Trumps milieubeleid.

Blikjes kattenvoer

Als pionier in de Yosemite Valley in Californië in de jaren zestig leefde Chouinard in zijn auto en at hij beschadigde blikjes kattenvoer die hij voor vijf cent per stuk kocht. Als fervent klimmer besloot hij om geld te besparen om zelf zijn klimgereedschap te produceren. Hij leerde ijzer smeden en van daaruit groeide het bedrijf Patagonia.

Patagonia werd onder zijn leiding een bedrijf dat zijn eigen idealistische prioriteiten en die van zijn vrouw weerspiegelde. Het bedrijf was een early adopter van alles, van biologisch katoen tot kinderopvang voor werknemers, en ontmoedigde consumenten om zijn producten te kopen, met een advertentie op Black Friday in The New York Times met de tekst “Koop deze jas niet”. Het bedrijf geeft al tientallen jaren 1 procent van zijn omzet weg, meestal aan milieuactivisten

(evb)