Het plan van de Arizona-regering voor de verkeersveiligheid is duidelijk. De autoriteiten willen volop nieuwe technologie en artificiële intelligentie gebruiken om ongewenst en gevaarlijk rijgedrag op te sporen. Naast een soort rijbewijs met punten (dat niet zo wordt genoemd om niemand voor het hoofd te stoten) en de introductie van ‘doodslag in het verkeer’, moeten ANPR-camera’s bestuurders betrappen. Die camera’s kunnen niet alleen gsm-gebruik achter het stuur detecteren, maar ook te veel passagiers aan boord, verdacht gedrag (wat kan wijzen op dronkenschap) en dus ook het niet dragen van de veiligheidsgordel.
Even ter herinnering: in België is het al vijftig jaar verplicht om de veiligheidsgordel te dragen (alvast op de voorste zitplaatsen, voor de achterbank sinds 1991). Voor veel bestuurders is het een automatisme, maar anderen blijven de gordel weigeren om allerlei drogredenen. Sommigen gebruiken zelfs valse gespen om het systeem te misleiden en te doen alsof de gordel vastzit. En dat zijn geen uitzonderingen: de politie schrijft jaarlijks meer dan 30.000 boetes uit voor het niet dragen van de gordel, zo’n tachtig per dag. Volgens verkeersinstituut VIAS droeg in 27% van de dodelijke ongevallen het slachtoffer geen gordel. Op Belgisch niveau zou de gordel elk jaar 500 levens redden. Opvallend: volgens VIAS zijn het vooral jongeren onder de 25 die hun gordel minder vaak dragen.

Onenigheid
De bedoeling van federaal minister van Mobiliteit Jean-Luc Crucke (Les Engagés) is duidelijk: ANPR-camera’s moeten kunnen controleren of bestuurders hun gordel dragen, net zoals dat al gebeurt bij gsm-gebruik achter het stuur. Dat heeft hij laten weten in het parlement toen hij vragen kreeg over deze kwestie. De minister benadrukt ook dat België niet het enige land is dat deze toepassing overweegt: in Duitsland is het al werkelijkheid, en Nederland denkt er ook aan.
Maar die maatregel lijkt nu al ten dode opgeschreven. Waarom? Simpelweg omdat de N-VA zich verzet. Wouter Raskin, mobiliteitsspecialist van de partij, verklaarde dat analyses aantonen dat ongeveer 95% van de mensen op de voorste zetels hun gordel draagt. Volgens hem zijn er dus andere prioriteiten voor de verkeersveiligheid.

Het is dus afwachten hoe dit dossier zal evolueren. Eén ding is zeker: het zal tijd vergen, want eerst moeten de verschillende visies op elkaar afgestemd worden. En er zullen ook duidelijke waarborgen nodig zijn om de privacy te beschermen, want dat blijft het gevoeligste punt. Tegen september 2026 zal de nieuwe wegcode (of ‘code van de openbare weg’) trouwens de boete voor het niet dragen van de gordel verhogen naar 116 euro (overtreding van de tweede graad).