Autobanden dragen aanzienlijk bij tot milieuvervuiling door microplastiek. Alleen al in de Europese Unie belandt zo naar schatting elk jaar 500.000 ton aan kunststofpartikels in het leefmilieu, wat ongeveer een derde is van de totale vervuiling.
De meeste deeltjes blijven in de directe omgeving van de weg achter. Bij regen worden ze via het oppervlaktewater afgevoerd, belanden ze in de riolering of infiltreren ze in de bodem. Zo worden waterlopen en gronden langdurig vervuild. Wat de precieze langetermijneffecten op de mens zijn, wordt nog onderzocht. Maar in afwachting is van definitieve kennis daarover is het nuttig de vervuiling alvast aan te pakken.
Dat wil de Europese Unie doen via de toekomstige Euro 7-uitstootnormen voor auto’s, die voor het eerst niet enkel uitlaatgassen betreffen, maar ook de uitstoot van partikels door slijtage van banden en remmen. Deze gaan in vanaf juli 2028, al zijn er momenteel nog geen definitieve grenswaarden bepaald.
De Duitse automobilistenvereniging ADAC maakte echter een uitgebreide stand van zaken op, aan de hand van tests van liefst 160 verschillende bandenmodellen, zowel zomer- als winter- en vierseizoensbanden. Ze doet op basis daarvan enkele belangrijke aanbevelingen.

Tests van 15.000 kilometer
De ADAC voerde praktijktests uit, waarbij voertuigen met standaard- en testbanden zo’n 15.000 km reden, waarvan de helft op een testbank en de andere helft in konvooi, zowel in steden als op snelwegen en landelijke wegen. Parameters zoals snelheid, temperatuur, bandenspanning en acceleratie werden daarbij voortdurend gemeten, en voor en na de ritten werden de banden gewogen om het gewichtsverlies — en dus de slijtage — nauwkeurig te bepalen. Het resultaat is een objectieve slijtage-index per band, in milligram per kilometer per ton voertuiggewicht (mg/km/t).
Michelin blijkt vandaag de banden met de minste slijtage aan te bieden, met een index van 52 mg/km/t. Dat is geen verrassende conclusie, want het is bekend dat de Franse bandenfabrikant in verschillende opzichten de maat der dingen is in de branche.
Goodyear (65 mg/km/t), Continental (63) en Hankook, (62) en vormen de subtop, gevolgd door goedkopere kwaliteitsmerken als Vredestein en Dunlop (73), Falken (72) en Kumho (70). Verrassend is dat hoog aangeschreven merken als Pirelli (76) en Bridgestone (78) meer slijten dan verwacht. Firestone eindigt onderaan de tabel met 82 mg/km/t.

Extra betalen?
Uit de meetresultaten besluit de ADAC dat het bepalen van grenswaarden een delicate evenwichtsoefening wordt. Te lakse normen zouden te weinig effect hebben op het verminderen van vervuiling, en dus hun effect missen. Anderzijds zou een te strenge waarde ervoor zorgen dat banden minder veilig worden, omdat ze zodanig robuust zouden worden dat de grip, vooral in het nat, eronder gaat lijden.
Volgens de automobielclub zou dat bij liefst 61% van de geteste banden het geval zijn. Op de huidige bandenmarkt zou dit betekenen dat consumenten extra moeten betalen voor de duurdere modellen indien ze conforme banden willen die ook veilig genoeg zijn.
Het probleem is volgens de ADAC vooral dat een deel van de fabrikanten vandaag te weinig investeert in die cruciale spreidstand tussen veiligheid en duurzaamheid, en te veel inzetten op hoge prestaties, zowel in hun ontwikkeling als in hun publiciteit. Die hoge prestaties zijn mooi om mee uit te pakken, maar die focus maakt banden duurder en draagt niet bij tot waar het om zou moeten draaien, namelijk duurzaamheid, een laag verbruik en milieuvriendelijkheid. Ze roept de sector dan ook op om de prioriteiten te herbekijken.
Daarnaast beveelt ze aan om te stoppen met banden af te leveren met ‘haartjes’. Die rubberen stengeltjes op de banden zijn restanten van de productie en hebben een grote milieu-impact, omdat ze al in de eerste kilometers van het gebruik afslijten en in het leefmilieu terechtkomen, om daar te blijven. Nochtans is het relatief eenvoudig om deze ‘af te scheren’ voordat de band de fabriek verlaat.
Het is weliswaar afwachten of banden ook écht duurder zullen worden, of dat het gewoon afwachten is tot de bandenindustrie de koers gaat varen die ze vanaf 2028 verplicht is. In het verleden is al vaak gebleken dat een sector pas écht in gang schiet wanneer een overheid bindende strengere normen oplegt.