Niobium, de geopolitieke splijtzwam waar u nog nooit van gehoord hebt

Niobium is een van de grondstoffen die in de wereldwijde industrie van groot belang kan worden. Dat feit heeft Brazilië en China met tegenstrijdige belangen lijnrecht tegenover elkaar geplaatst. De bekende voorraden van de grondstof bevinden zich immers grotendeels in de Braziliaanse ondergrond, maar China heeft in die activa ondertussen al een belangrijk aandeel opgebouwd.

China is een belangrijke klant voor Companhia Brasileira de Metalurgia e Mineração (CBMM), het Braziliaanse mijnbedrijf dat het merendeel van de wereldwijde niobiumwinning in handen heeft. De Braziliaanse president Jair Bolsonaro wil van niobium daarentegen een pijler van de nationale economie maken.

Toepassingen

Niobium is een zeldzaam metaal dat een brede waaier toepassingen kent. Het product wordt gebruikt in windturbines, vliegtuigmotoren, bruggen, autobatterijen, remschijven en de stalen structuur van wolkenkrabbers. Het product maakt structuren lichter en sterker.

Jair Bolsonaro verwees tijdens de campagne die hem uiteindelijk tot president zou verkiezen al herhaaldelijk naar de economische mogelijkheden die niobium aan Brazilië zou kunnen bieden.

Bolsonaro, die de belangen van de mijnindustrie steunt en naar een doorgedreven ontginning van het Amazonegebied streeft, zag in het product een uithangbord voor zijn nationalistische politiek. Brazilië bezit immers 98 procent van de wereldwijde actieve niobium-reserves. CBMM heeft 75 procent van al die voorraden in handen. Bolsonaro kon niobium dan ook perfect als een Braziliaans mineraal afschilderen.

Hierin zit echter ook het probleem voor de ambities van Bolsonaro. CBMM besefte immers al snel dat de grondstof vooral voor de groeiende Chinese economie van groot belang kon zijn. Het voorbije decennium verwierf een Chinees consortium voor een bedrag van 1,95 miljard dollar een belang van 15 procent in het Braziliaanse bedrijf.

De voorbije tien jaar heeft CBMM de verkoop van niobium aan Chinese afnemers dan ook nagenoeg verdubbeld. Vier jaar geleden kocht de Chinese onderneming China Molybdenum in Brazilië bovendien twee mijnen die samen 10 procent van de wereldwijde niobiumproductie leveren.

Belangen

Er is hier duidelijk sprake van tegenstrijdige belangen. In september gaf de Braziliaanse regering dan ook de toelating voor een verdere ontginning van het Amazonegebied, waarbij onder meer naar bijkomende niobium-voorraden zou worden gegraven. Bolsonaro wil niobium in Braziliaanse handen houden als een pijler voor de eigen industriële en technologische toekomst. 

Een verkoop van de niobium-voorraden aan China is economisch echter een logische optie. CBMM ziet China dan ook als een interessante partner en belangrijke klant. Het Aziatische land heeft immers massale leveringen van het product nodig voor de gigantische infrastructuurplannen die de Chinese regering koestert. Dat kan CBMM en de Braziliaanse economie belangrijke inkomsten opleveren.

Meer