De managementwereld hanteert een vals verhaal wanneer over de eigenschappen van een goed leider wordt gesproken. Dat is de boodschap van het boek ‘Leadership BS: Fixing Workplaces and Careers One Truth at a Time‘ van Jeffrey Pfeffer, professor organisatiegedrag aan de Stanford University.

Er wordt volgens de auteur vanuit managementkringen altijd de boodschap verstuurd dat leiders vooral authentiek dienen te zijn, maar dat strookt volgens Pfeffer helemaal niet met de waarheid. In tegendeel blijken leugens volgens de auteur voor de leider een bijzonder nuttig werkinstrument te zijn, terwijl manipulatie de basis vormt van sociale macht:

“Er is in de geschiedenis een hele mythologie opgebouwd rond het fenomeen van het leiderschap. Men probeert te leren uit uitzonderlijke gevallen en daaruit een algemene conclusie te trekken. In realiteit hebben al die pogingen echter vooral geleid tot een grote kloof tussen de reële succesvolle eigenschappen van een leider en de percepties van het publiek over de wenselijke karakteristieken van een manager. De kwaliteiten en de praktijken die vele leiders in werkelijkheid tentoon blijken te spreiden, vertonen vaak geen enkele gelijkenis met de verwachtingen die bij het publiek over een gezonde werkplek leven.”

Narcisme en egoïsme

De praktijk wijst volgens Pfeffer vaak uit dat leiders succes boeken dankzij eigenschappen die op zich door de maatschappij niet bijzonder worden gewaardeerd.

“Narcisme en egoïsme blijken bij vele succesvolle managers een belangrijke drijfveer te vormen. Ook kon worden vastgesteld dat leiders vaak een groot talent moeten hebben om zonder enige vorm van schroom leugens te vertellen, terwijl ze zichzelf vaak ook heel anders moeten presenteren dan ze in werkelijkheid zijn of voelen.”

De visie van Pfeffer wijkt dan ook heel ver af van de algemene percepties over het succesvol leiderschap, waar vaak rechtvaardigheid en de prioriteit van het groep boven het eigenbelang wordt gevraagd. (mah)