Is surfen 1.000 jaar geleden ontstaan in China?

De ontdekking van een klein beeldhouwwerk in China kan misschien voorgoed de geschiedenis van surfen veranderen. ‘Surfen blijft van iedereen,’ zegt de surf-historicus Nicola Zanella wel.

De huidige consensus is dat voor het eerst werd gesurft in Polynesië. Het bewijs daarvoor zijn enkele rotsschilderingen uit de twaalfde eeuw die afbeelden hoe mensen over de golven gleden met borden. De Polynesiërs brachten later de extreme sport naar Hawaii, waar het uitgroeide tot de populaire hobby die we nu kennen.

Die theorie staat nu wel op losse schroeven. Volgens een onderzoek van de Italiaanse surf-historicus (en tevens coach en schrijver) Nicola Zanella ontstond het berijden van golven in China. En dat zeker duizend jaar geleden tijdens de Song-dynastie.

Rivier met golven van 5 meter

Zanella verdiepte zich voor het onderzoek jarenlang in de sinologie en leerde ook Mandarijn spreken. Hij ontdekte beschrijvingen van surfactiviteiten in oude Chinese teksten en publiceerden de bevindingen in zijn boek ‘Children of the Tide’.

Volgens Zanella bevindt de geboorteplek van het surfen zich dus niet aan de tropische kusten van Polynesië, maar eerder langs de gigantische getijden van de Qiantangrivier in Hangzhou. De river kent de meest woeste getijden in de wereld, met golven die maar liefst vijf meter hoog kunnen worden.

Vandaag wordt er in de streek nog steeds een evenement georganiseerd waar de extreme sport jaarlijks in de verf wordt gezet. Het gaat over de ‘Battle at the Silver Dragon’, een wedstrijd die elk jaar duizenden bezoekers en tientallen buitenlandse professionele surfers naar de baai van Hangzhou leidt. Volgens Bao Xuping, een organisator van de ‘Silver Dragon’, kunnen de golven in de river snelheden van maar liefst 30 kilometer per uur halen.

Keizerlijke toeschouwer

Wat de bezoekers van de ‘Silver Dragon’ waarschijnlijk niet weten, is dat de Chinese keizer vroeger ook meekeek naar de indrukwekkende prestaties van de surfers en zelfs gedichten opdroeg aan hun moed.

Een van die teksten van de keizer beschrijft volgens Zanella onmiskenbaar de extreme sport. Er zijn zelfs parallellen te trekken met het moderne surfen, tot op de haarstijlen en tattoos af, ondanks dat het duizend jaar geleden opgetekend werd.

Een surfer op de golven van de Qiantangrivier in Hangzhou. (Isopix)

‘Honderden moedige mannen op het water, met los haar en tattoos, houden kleurrijke vlaggen vast terwijl ze naar de aanstormende golven peddelen. Dan springen ze omhoog en voeren ze manoeuvres uit, zonder dat de staart van hun vlaggenstokken zelfs maar nat worden. Dit is hoe ze hun vaardigheid bewijzen, en hoe ze zilveren geldprijzen krijgen van de lokale machthebbers,’ leest een van de teksten van de keizer. Volgens Zanella is dit een nauwkeurige beschrijven van de extreme sport.

‘Surfen is van iedereen’

De reacties vanuit de surfgemeenschap op de ontdekking zijn kalm en nuancerend. Sam Bleakley, een Europese surfkampioen en filmmaker die ook vertrouwd is met de gemeenschap in China, blijft er nuchter bij. ‘Surfen is een natuurlijke manier van kustgemeenschappen om te spelen met de zee. Verschillende vormen van golven berijden doken overal op in de wereld, zoals in het oude Peru, tot het westen van Afrika en delen van Azië,’ meent Bleakley.

Zanella staat Bleakley daar in bij: ‘Surfen behoort niet tot één land. Het is een uitvinding die op verschillende plaats opnieuw is uitgevonden en vele namen kent. Het is gemeengoed van de hele mensheid en dus van iedereen.’ (evb)

Lees ook:

Meer