In een stressvolle omgeving dreigen de bewoners beduidend sneller te verouderen. Dat blijkt uit een studie van wetenschappers aan de University of Glasgow in Schotland, op basis van een analyse van de lengte van de telomeren bij inwoners van verscheidene buurten. Eerdere studies wezen al uit dat kortere telomeren, de uiteinden van de chromosomen, een aanwijzing van biologische veroudering kunnen zijn.

Personen die over het problematisch karakter van hun woonomgeving klaagden, bleken ook een groter risico op kortere telomeren te hebben. Het effect bleek bij vrouwen wel meer uitgesproken dan bij mannen.

Buurtstressoren

“De lengte van de telomeren vormt een aanwijzing van de biologische leeftijd,” benadrukt onderzoeksleider Anne Ellaway, professor sociale wetenschappen aan de University of Glasgow. “Uit ons onderzoek bleek dat bij inwoners van probleembuurten vaak kortere telomeren moeten worden vastgesteld.”

“Dit verband bleef ook overeind te blijven nadat een aantal andere potentiële invloeden – zoals leeftijd, gender, sociale klasse, levensstijl en fysieke en mentale gezondheid – waren uitgesloten. Bovendien kunnen de geciteerde problemen van uiteenlopende aard zijn. De respondenten wezen onder meer op overvallen, inbraken, vandalisme, zwerfvuil, geurhinder en overlast door jongeren.”

“Ons onderzoek toont een duidelijk verband tussen chronische buurtstressoren en een versnelde veroudering,” zeggen de onderzoekers. “Voor de grotere impact van de problemen op vrouwen, kan men een aantal mogelijke verklaringen naar voor schuiven.”

“In eerste instantie is er de vaststelling dat vrouwen in het algemeen meer tijd in de lokale omgeving doorbrengen dan mannen. Dat heeft onder meer te maken met professionele bezigheden. Die houden mannen in het algemeen nog altijd langer van huis weg dan vrouwen.

“Bovendien zouden mannen een stresserende situatie anders kunnen verwerken dan vrouwen. Hieruit zouden ook verschillende fysiologische reacties kunnen volgen.”

Verbetering

“Ingrepen in achtergebleven wijken kunnen dan ook een snellere veroudering helpen tegengaan,” benadrukken de wetenschappers. “Eerder onderzoek toonde al dat inwoners van welgestelde buurten een beduidend betere gezondheid genoten dan de bevolking van achtergebleven buurten. Daarbij bleek ook een sterk verschil in levensverwachting.”

“Een sterker inzicht in de factoren achter deze verschillen kan dan ook tot een belangrijke vooruitgang leiden. Een verbetering van de brede leefomstandigheden in de woonomgeving kan immers een positieve impact hebben op de gezondheid van de lokale bevolking.”

“Positief is zeker dat de mogelijk bestaat om de levensvoorwaarden in de wijken te wijzigen,” voeren de onderzoekers aan. “Ingrepen om de leefomstandigheden in achtergebleven lokale wijken te verbeteren, kunnen daarbij ook een impact hebben op factoren die mee aan de basis van het verouderingsproces liggen.”