Geschreven met input van Priva.
In Vlaanderen kunnen land- en tuinbouwbedrijven op talloze steunmaatregelen rekenen als ze innovatieve projecten realiseren. Met de vele steunmaatregelen wil het VLIF (Vlaams Landbouwinvesteringsfonds) de sector van de land- en tuinbouw ondersteunen en hun rendabiliteit verzekeren, terwijl het wil helpen om te snoeien aan de kostenzijde. In de praktijk blijkt nu eenmaal dat innovaties in de tuinbouwsector zorgen voor kostenbesparingen. En dat is broodnodig.
Kostenbesparing is enorm belangrijk voor de tuinbouwsector
Bij Priva, een specialist op het gebied van procesbeheer en duurzame klimaatbeheersing in de tuinbouwsector, vertellen ze ons dat het realiseren van een kostenbesparing voor de betrokken bedrijven erg belangrijk is. Ook uit een eerder rapport van de afdeling Monitoring en Studie van de Vlaamse overheid (beleidsdomein Landbouw en Visserij) blijkt dat het voor de land- en tuinbouwbedrijven een van de belangrijkste motivatiefactoren is.
Na het realiseren van een hoger inkomen, wat belangrijk is voor 78% van de bedrijven, zijn vooral arbeidsbesparing (72%), kwaliteitsverbetering (67%) en kostenbesparing (65%) belangrijke drijfveren voor land- en tuinbouwbedrijven die innoveren. Kostenbesparing en arbeidsbesparing scoort zo hoger dan bijvoorbeeld dierenwelzijn en milieu (55%), productie-uitbreiding (47%) en risicospreiding (38%). Volgens hetzelfde onderzoek zijn er wel belangrijke verschillen voor wat het aspect kostenbesparing betreft. Zo blijkt dat kostenbesparing vooral belangrijk is voor de bedrijfstypen varkens en pluimvee (74%), fruitteelt (79%), sierteelt (87%) en andere tuinbouw (93%). Voor bedrijfstypen als melkvee (43%) en vleesvee (46%) is kostenbesparing een minder belangrijke motivatiefactor.
Verschillende innovatieve manieren om te besparen in de tuinbouwsector
In zowel de groeifase als in de volwassen fase van een tuinbouwbedrijf is kostenbesparing een belangrijk doel. Kostenbesparing kan op verschillende manieren worden gerealiseerd. Het gaat bijvoorbeeld van de uitvinding van een nieuwe machine, zoals een tulpenbosmachine, tot de ontwikkeling van nieuwe gewassen die minder kosten met zich meebrengen.
Daarnaast speelt digitalisering een belangrijke rol bij kostenbesparende innovaties. Door middel van procescomputers en sensoren beheerst men de fundamentele teeltprocessen en kan men door middel van slimme ingrepen kostenbesparingen realiseren. Ook het slim hergebruiken van water speelt daarbij een rol. Digitalisering en automatisering levert bovendien arbeidsbesparing op, bijvoorbeeld door met behulp van een slimme robot 24/7 de bladeren van tomatenplanten te snijden.
Het zijn slechts enkele van de vele innovatieve manieren om kostenbesparingen te realiseren. Kenmerkend is dat tuinbouwbedrijven steeds verder gaan in hun innovatieve en kostenbesparende inspanningen en dat het hele teeltproces mee onder de loep wordt genomen. De overstap naar kassen met klimaatbeheersingssystemen in combinatie met kasautomatisering zorgt ervoor dat men met minder inspanningen en kosten betere gewassen kan leveren. De mogelijke besparingen zijn enorm. Zo vertelt men bij Priva dat tuinbouwbedrijven met behulp van de juiste technologieën bijvoorbeeld tomaten kunnen telen met slechts 10% van de hoeveelheid water die normaal nodig zou zijn als er in volle grond zou worden geteeld.
Het innovatieve karakter van de tuinbouwsector
Al met al is de tuinbouwsector een heel innovatieve sector. Dat heeft niet alleen te maken met de vele gunstige regelingen van de overheid die innovatie stimuleert, maar is ook gewoon eigen aan een sector die met krappe marges te maken heeft en die tot voor kort nog erg arbeidsintensief was.
In tijden dat grote supermarktketens steeds scherpere inkoopprijzen afdingen, is kostenbesparing het enige wat de sector rest. In tijden waarin de arbeidskosten oplopen en het steeds moeilijker wordt om arbeiders te vinden, helpt innovatie de klus alsnog te klaren. En in tijden dat klimatologische omstandigheden steeds vaker roet in het eten gooien, helpt innovatie om klaar te zijn voor de uitdagingen van morgen. Het is dan ook heus niet zo gek dat de tuinbouwsector een van de innovatiefste sectoren van ons land is.
