Imago Zwitserland als financieel centrum heeft flinke klap gekregen

Snelheid primeerde boven de rechten van aandeelhouders en concurrentie. Veel obligatiehouders staan in de kou en hun investeringen worden weggevaagd door de gedwongen overname van Credit Suisse door UBS. Dit heeft een deuk geslagen in een mythe: het imago van Zwitserland als land van financiën en investeringen.

In het nieuws: De overname van het noodlijdende Credit Suisse door haar rivaal UBS op zondagavond. Een gedwongen huwelijk met de regering (de Bondsraad) als ceremoniemeester.

  • Het primaire doel was de ineenstorting van de bank te voorkomen en de klanten te redden, zij die hun tegoeden daar hadden gestort.
  • Jammer voor de beleggers. Zij die Credit Suisse aandelen hadden, krijgen UBS aandelen: één aandeel voor 22,47 CS aandelen. Met andere woorden, Credit Suisse aandelen zijn in deze ruil slechts 0,76 Zwitserse frank waard, tegen 1,89 bij het sluiten van vrijdag.

Groot risico voor het imago van Zwitserland

De essentie: Dit is een klap voor het imago van de Zwitserse Bondsstaat als een sterke plaats voor investeringen en financiën. De juridische aanpak van dit gedwongen huwelijk roept vragen op.

  • Juridische concepten die de vrije markt beïnvloeden, zoals de rechten van aandeelhouders en de mededingingswetgeving, werden genegeerd. De urgentie van de situatie zou voorrang hebben gehad op andere wetten, zoals de wet in dergelijke gevallen voorschrijft. Dit verklaarde markttoezichthouder Finma op de persconferentie over de overname.
  • “Buitenlandse investeerders kunnen zich afvragen of Zwitserland een bananenrepubliek is waar de rechtsstaat niet geldt,” vertelde Peter V. Kunz, hoogleraar ondernemingsrecht aan de Universiteit van Bern, aan Bloomberg. Hij verwacht dat er klachten zullen worden ingediend.
    • Advocaten zijn al in gesprek met AT1-obligatiehouders, melden Reuters en CNBC. Ook de Ethos Foundation, een investeringsmaatschappij die grote Zwitserse pensioenfondsen in portefeuille heeft, overweegt welke stappen zij moet ondernemen.
  • Kunz is niet de enige jurist die scherpe kritiek heeft op het optreden van de Zwitserse regering. Bern zou in paniek hebben gehandeld op een manier die “de rechtsstaat en Zwitserland te ondermijnen”, aldus hoogleraar recht en financiën Kern Alexander van de Universiteit van Zürich.

Ingezoomd: het AT1-probleem in Zwitserland.

  • In principe zijn deze obligaties bedoeld als een soort buffer voor wanneer een bank zich in een moeilijke situatie bevindt en liquiditeit nodig heeft. Zij geeft deze obligaties uit, tegen een hoog rendement, om kapitaal aan te trekken en geen beroep te hoeven doen op de autoriteiten. Deze obligaties kunnen normaal gesproken worden omgezet in aandelen van de bank, als de waarde onder een overeengekomen bedrag komt.
    • De AT1-obligaties van Credit Suisse en UBS hebben echter veel minder bescherming dan die van andere Europese banken. In hun voorwaarden staat zelfs dat ze kunnen worden ingetrokken en niet in aandelen kunnen worden omgezet.
  • De houders van deze Credit Suisse-papieren staan dus gewoon in de kou. Zwitserland negeert ook een ongeschreven regel in de financiële wereld: eerst de obligatiehouders (zelfs als ze zich bewust waren van de risico’s), dan de aandeelhouders. “Onregelmatig en egoïstisch” gedrag van de Zwitserse autoriteiten, zegt Jacob Kirkegaard van het Peterson Institute for International Economics.

Precedent

De conclusie: De tegenspoed van deze beleggers en het beheer door de Zwitserse autoriteiten halen nu het nieuws. Dit is een risico voor de Zwitserse Confederatie: degenen die hun geld willen investeren en een behoorlijke bescherming willen genieten in geval van een misstap, zullen nu wel twee keer nadenken voordat zij hun geld naar Zwitserland overbrengen. Zij zouden kunnen vrezen dat deze overname een precedent schept.

Zelfs binnen het land worden de gedwongen verbintenis en het huwelijkscontract niet goed ontvangen. De Zwitserse dagbladen waren maandagochtend eensgezind: een groot gevoel van schaamte heerst op hun bladzijden. “Historisch schandaal”, “radioactief afval”, “zwarte dag”… Het imago van het land heeft een klap gekregen.

(nd/fjc)

Meer