De handelsrelaties tussen de Europese Unie en Zwitserland beginnen stilaan te verzuren. Enkele jaren probeert de EU Zwitserland ervan te overtuigen de huidige bilaterale akkoorden te vernieuwen. De Zwitsers hebben hier echter weinig zin in. “Onze relatie met Zwitserland raakt stilaan achterhaald”, zegt vicepresident van de Europese Commissie Maros Sefcovic.

Sinds mei liggen de gesprekken tussen Zwitserland en de EU stil wegens meningsverschillen. Vanuit Bern heerst het gevoel dat men te veel autonomie moet afgeven aan Brussel bij een hernieuwd akkoord. Als de gesprekken mislukken, dreigt de relatie tussen Zwitserland en de EU uit elkaar te vallen. Dat zegt vicepresident van de Europese Commissie Maros Sefcovic aan Der Spiegel.

Verouderde akkoorden

Vanuit Brussel proberen eurocraten Zwitserland zo ver halen om stelselmatig nieuwe principes van de eengemaakte markt over te nemen. De Europese Unie wil dat Zwitserland een gemeenschappelijk wettelijk kader aanneemt, een beter geïntegreerd overlegorgaan met de Unie installeert en de voorwaarden voor het vrij verkeer van personen en arbeidskrachten herziet. Het akkoord moet voor een gelijk speelveld zorgen tussen beide onderhandelaars.

De akkoorden die momenteel op tafel liggen, dateren uit 1999. De Franse ambassadeur Frédéric Journès waarschuwde Zwitserland dat het land dreigt achterop te hinken als er geen akkoord gevormd wordt: “De Europese Unie bouwt een trein die cruciaal is voor de Zwitserse zakenwereld. Maar Zwitserland zal die trein missen als men blijft vastzitten op de oude bilaterale locomotief uit 1999. Een geloof in oude recepten, wil zeggen dat men niet aan de toekomst denkt.”

“Als de huidige onderhandelingen mislukken, zullen de bilaterale akkoorden die nu van kracht zijn stillaan vervallen. Dat maakt onze relatie met Zwitserland achterhaald”, zegt Sefcovic, die de onderhandelingen met Zwitserland leidt.

Belangrijkste handelspartner

De Europese Unie is de belangrijkste handelspartner van Zwitserland, dat zich volledig omringt ziet door EU-lidstaten. In feite is Zwitserland bijna lid van de Europese Unie, in die zin dat het via honderden verschillende bilaterale akkoorden een geprivilegieerde toegang krijgt tot de eengemaakte vrije markt.

Door van de onderhandelingstafel weg te stappen, zouden die privileges weg kunnen vallen. De Zwitsers zijn zich goed bewust dat ze dit scenario ten koste wat het kost moeten vermijden, anders dreigen ze in gelijkaardige grensproblemen te komen als die van het Verenigd Koninkrijk na de brexit.

Sefcovic vraagt van de Zwitserse onderhandelaars dat ze een duidelijk tijdschema presenteren waar de verschillende onderhandelpunten in opgelijst staan. “We moeten weten wanneer en waarover we zullen praten, zodat het duidelijk is dat deze discussie geen twintig tot dertig jaar zal aanslepen”, concludeert de vicepresident van de Commissie.

(evb)